ڄامَ بابت
معنيٰ
امير، رئيس، سردار، سنڌ جي سما بادشاهن جا لقب. وڏ گهراڻا، هڪ ذات جو نالو.
A title of the old Sindh princes, lord, prince.
بيتن ۽ وائين ۾
- ڪَرَ ڦُلَ ڦوٽا پارِچا، پاڻِيَٺَ پاتائُون، ڪوٺِيُون قيمَتَ سَندِيُون، تَرَ ۾ تاڪِيائُون، لاڄُن ۾ لَطِيفُ چئَي، ٻيڙا ٻَڌائُون، نَذُرُ نَبِيءَ…[ سُر سريراڳ - اجگر لھرون ۽ جھاز ]
- جيڏِيُون ڏِٺِيان جَي، صُورَتَ ساھَڙَ ڄامَ جِي، سُکِ ٿِي سُتِيُون ڪِينَ ڪِي، ڪانڌَنِ پاسي ڪي، مُونھان ئِي اَڳي، گهِڙو سَڀَ…[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- صُورَتَ ساھَڙَ ڄامَ جِي، ڏِٺِي جَنِ ھيڪارَ، سُتِيُون ڪِينَ سُکِ ٿِي، ڀِرِي ساڻُ ڀَتارَ، گِهڙِيُون گهَڙَنِئان ڌارَ، ڪاھي پييُون ڪُنَ…[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- دَھشَتَ دامَ دَرياھَ ۾، جِتِ سَٽاڻا سيسارَ، بيحَد واڳُو بَحرَ ۾، ھيبَتَ نانگَ ھَزارَ، سارِيان ڪانَہ سَرِيرَ ۾، طاقَتَ توھِيان…[ سُر سھڻي - دھشت دام درياھَ ]
- دَھشَتَ دامَ دَرياھَ ۾، ھُنَ ڀَر ھُوءِ ھُڳاءُ، لَٽي وييُون لَهرِيُون، مَوجُون مُون مَٿا، ساھَڙَ ڄامَ سَواءِ، ڪونِهي تُرھو تارِ…[ سُر سھڻي - دھشت دام درياھَ ]
- چَڙَنِ چَرِي ڪِي آھِيان، سُکِ ٿِي سُمَهان ڪِيئَن، سارِيان ساھَڙَ ڄامَ کي، ڏَھَ ڏَھَ ڀيرا ڏِينھَن، ميھارَ مَرَڻَ سِينءَ، نِيَرَ…[ سُر سھڻي - مينھون، چاھڪ، کرڪن ]
- ھِينئَڙي حُجُون ڇَڏِيُون، قُوَتَ رَھِيَم ڪانَہ، مُون تي موٽِجِ مُون پِرِين، ساھَڙَ ڄامَ سُڄاڻُ، آھِيان گهَڻو اَڄاڻُ، ڀِرُ ڀَليرا سُپِرِين.[ سُر سھڻي - ترھو، ڪچو ۽ ڪنڀار ]
- مُحَرَمُ موٽِي آيو، آيا تانۡ نَہ اِمامَ، مَدِيني جا ڄامَ، مَولا مُون کي ميڙِيين.[ سُر ڪيڏارو - ڏٺو محرم ماھ ]
- چَنڊَ وِھاڻِيءَ چَڙِهئا، مَلَ مَدِينا ڄامَ، اُنِ سين طَبَلَ بازَ تَبَروُن، نيزا ۽ نِيشان، عَلِيءَ پُٽَ اِمامَ، ڪَندا راڙو رُڪ…[ سُر ڪيڏارو - ڳجهُون ۽ چنڊ ]
- ويھُ مَ مُنڌَ ڀَنڀورَ ۾، ڪَرِ ڪو واڪو وَسُ، ليڙَنِ جو لَطِيفُ چئَي، ڏُونگَرِ اَٿَئِي ڏَسُ، پُنهون ڄامَ پَسُ، سِرَ…[ سُر آبڙي - ويھُ مَ مُنڌ ]
- ويھُ مَ مُنڌَ ڀَنڀورَ ۾، اُٿِي رائو ريلِ، ھيڪَرَ اُٿِي ھوتَ لاءِ، ٻَڌُ چِتائي چيلِهہ، ٿَڪِيائِي تُون ٿِيلِهِہ، تَہ پَهچين…[ سُر آبڙي - ويھُ مَ مُنڌ ]
- ويٺِنِ ڪونَہ وَراڪو، سُتِيَنِ ڪونِهي سَڱُ، ھوتُ ھَلَندِنِ کَٽِئو، اَنگهُنِ چاڙِھي اَنگُ، باسي ڀَئِي ڀَنگُ، رِڙِھِي ڄامَ رَسِيُون.[ سُر آبڙي - جِيئڻ، ور ۽ ھيڪاندي ]
- ڪَرَھا مَ ڪاھِيو مِيان ڪيچِي، آئُون آرِياڻِيءَ عَرَضُ چَوَندِي، ڪَري ھوتَ ھَلَڻَ جِي، لُوٺِيءَ کي مَ لَڄايو، وَسِيلو وِلِهِيءَ جو،…[ سُر آبڙي - وايون ]
- تَنِ پيئِي جانارَنِ يادِ، جٖي پارِئَلَ پُنُوھَ ڄامَ جا، سَندِي لالَڻَ لاڌِ، مُيان پوءِ مُنڌَ ٿِي.[ سُر معذوري - ڪتا ۽ ڪوھ ]
- سَسُئِي پُڇَنِ سي، پارِئَلَ پُنُوھَ ڄامَ جا، وَڍِئو ويٺِي ڏي، ڪايا ڪيۡچَ ڪُتَنِ کي.[ سُر معذوري - ڪتا ۽ ڪوھ ]
- ھَلَندي ھاڙھو مَڻِي، ڪَرَڻُ ڪوھَ پِئامِ، اَرڏا آرِيءَ ڄامَ ري گُوندَرَ گُذَرِئامِ، لَڪِيُون لَڪَ لَطِيفُ چئَي، اپرانگهَڻُ آيامِ، پُرڻُ پُنهونءَ…[ سُر معذوري - ھاڙھو پنڌ ]
- ھَلَندي ھاڙھو مَڻِي، ڇَپَرَ ۾ ڇُلان، پاٻوھَ پُنُوھَ ڄامَ جِي، سَرَتِيُون ڪِيئَن سَلان، سارِئو تَنھِن سَردارَ کي، اَندَرِ روھَ رُلان،…[ سُر معذوري - ھاڙھو پنڌ ]
- ڏَکا ڏُونگَرَ ڄامَ، مَ ڪَرِ مَعذُورِنِ تي، توتي لَڄَ لَطِيفُ چئَي، آھي سَندِي عامَ، مارِ مَ چَئِي مَعذُورِ کي، وَنھِيان…[ سُر معذوري - ھاڙھو پنڌ ]
- ڏَمَرُ ڏُونگَرَ ڄامَ، سَکَرَ پاڻَ شَرِيڪِ سين، ڪيھِي ڪُلفَتَ تَنھِن سين، جا گولِي آن جي گامَ، وَرِجِ تُون وَرِيامَ، مُنھِنجو…[ سُر معذوري - ھاڙھو پنڌ ]
- ھَٿين پيرين مُونَڙِيين، ھَلِج ساڻُ ھِنيَين، عِشقُ آرِيءَ ڄامَ جو، نِباھي نِيين، جان سِينءَ ٿِي جِيين، تَہ پاڙِجِ ڪو مَ…[ سُر معذوري - منڌ ۽ موت ]
- ھَٿين پيرين مُونَڙِيين، ڪَھِجِ ڀَرِ قُدامَ، وِچِ وَسِيلو ناھِ ڪو، اوري آرِيءَ ڄامَ، ھِنيين لاھي ھامَ، پاڙِجِ ڪومَ پُنهونءَ سين.[ سُر معذوري - منڌ ۽ موت ]
- آئُون نَہ گَڏِي پِرِينءَ کي، ٿورا ڏِينھَن ٿِئا، راتِين روزَ وِئا، عَبَثُ آرِيءَ ڄامَ ري.[ سُر معذوري - نہ گڏجڻ ۽ وڻين چڙهڻ ]
- ڏُھلا مُون ڏِينھَن ٿِئا، پييَمِ ڄامَ ڄَيُون، ڪَندي پَنڌُ پَھاڙَ ۾، ٿِئَڙُم رُوحُ رَيُون، لُڇِئو ٿِئام لَطِيفُ چئَي، ڪارَڻِ دوسِتَ…[ سُر معذوري - اڌر نڌر ۽ ھيڪلي ]
- ڪَٽارو ۽ ڪوسُ، اَڱَڻِ آرِيءَ ڄامَ جي، دِيَتَ آھي دوسُ، مارَڳَ ۾ مُيُنِ جِي.[ سُر معذوري - سُڻڻ، ٻُڌڻ ۽ مڃڻ ]
- اَکِيُون آرِيءَ ڄامَ جُون، اَنڌِيءَ سين آھِينِ، ھُو جٖي وَڻَ وِندُرَ جا، سي مُون سُونھائِينِ، ڏِسِئو ڏيکارِينِ، پيشانِي پُنهونءَ جي.[ سُر معذوري - سُڻڻ، ٻُڌڻ ۽ مڃڻ ]
- اَکِيُون آرِيءَ ڄامَ جُون، آھِينِ اَنڌِيءَ ساڻُ، پَسِي ڪَندِيُون پاڻُ، پيشانِي پُنهونءَ جِي.[ سُر معذوري - سُڻڻ، ٻُڌڻ ۽ مڃڻ ]
- وِھُ مَ واٽَ وِرِچِي، ھو اَلا مِيان جي ڪَھَندِينءَ تي لَھَندِينءَ وو، پيرَ پَٽائِين ڪُونئَرا، رائِي ڪِيَسِ رَچِي، مُنھُن ڪَرِ…[ سُر معذوري - وايون ]
- ھِيءَ گهايَلِ ھَڏِ گهورِي، وو مِيان، ڪيچِي مُون نَہ سَڱِيڻا، عِشقَ آرِيءَ ڄامَ جي، ھِيءَ جهورِيءَ ھَڏِ جهورِي، رَھِي جا…[ سُر معذوري - وايون ]
- ھَلِبو وو ھَلِبو، پُنهونءَ ڪارَڻَ پَٻَ ۾، ڀُڻِي ڏوونگَرَ ڏورِيان جِيءَ اَندَرِ جَلِبو، پِريان سَندي پارَ جو، سُورُ تان نَہ…[ سُر معذوري - وايون ]
- لَڏِيندي لِباسُ، جَتَنِ جيڏو ئِي ڪِئو، آيُمِ آرِيءَ ڄامَ جو، وَڻَ وَڻَ مَنجهان واسُ، مِرُون کينِمِ ماسُ، ھَڏَ ھَلَندا ھوتَ…[ سُر ديسي - ڪيچان آيو قافلو ]
- بَرَ مِڙَئِي بُوءِ، ڇَپَرَ ڇَٽُون مُڪِيُون، اَچِي آرِيءَ ڄامَ جو، لَڙِيو ساٿُ صُبُوحِ، ٻَھَ ٻَھَ ٿِي ڀَنڀورَ ۾، ھَنڌَ مِڙيئِي…[ سُر ديسي - ڪيچان آيو قافلو ]
- ڪيچان آيو قافِلو، ڄامَنِ سَندو ڄامُ، پَسَندي پُنُوھَ کي، اَکِيُنِ ڪِئو آرامُ، ناتَرِ چايان نامُ، جَي مُون نِيو پاڻَ سين.[ سُر ديسي - ڪيچان آيو قافلو ]
- ڪَرِڙا ڏُونگَرَ ڪَھَ گهَڻِي، جَبَلَ جامو جامَ ، سَمَرَ بِنان سَرَتِيُون، ڪَھَ ۾ گِهڙِي ڪا مَ، بِنان مُحَّمَدُ ڄامَ، ڪونِهي…[ سُر ديسي - ڪرڙا ڏُونگر ]
- ڪَرِڙا ڏُونگَرَ ڪَھَ گهَڻِي، جِتِ ھيبَتَ ھُوءِ ھُڳاءُ، رَھِئا راتِ لَطِيفُ چئَي، لَڪَنِ ۾ تو لاءِ، پَرَوَرَ ڄامَ پُڇا ڪِي،…[ سُر ديسي - ڪرڙا ڏُونگر ]
- جَتَنِ جا جيلان، ٿِي ساٿَ پُڇائي سَسُئِي، آيَسِ آرِيءَ ڄامَ جا، تَڙِ توڏا تيلان، اُنِ کي ناڪيلِيُون نَڪَن ۾، دُھرِيُون…[ سُر ديسي - جَت نہ مِٽَ ]
- جَڏِيءَ وَٽِ جالي، مانَ اللهَ ڪارَڻِ لِکَ سِينءَ، آھِيان آرِيءَ ڄامَ جي، ھِتِ ھُتِ حَوالِي، عَيبَ مُون ۾ اَڳِراَ، مانَ…[ سُر ديسي - دانھُون ڪُوڪُون ]
- اَسِين ذاتِ پَرٽَ، پورھِيَتَ پُنهونءَ ڄامَ جا، ھوتُ کَٿُورِيءَ ھيرَئُون، مُون ۾ صابُڻَ ڇَٽَ، آتَڻَ ۾ اُکَٽَ، ڪَمِيڻِيءَ جِي ڪامَ…[ سُر ديسي - دانھُون ڪُوڪُون ]
- گَڏِئو ڌوٻِيَنِ ڌوءِ، پُنهونءَ پارِچو ھَٿَ ۾، اُتي آرِيءَ ڄامَ جو، قاصِدُ آيُسِ ڪو، اِيءُ ڪامِلَ ڪَمُ نَہ سَندوءِ، پَهَسَ…[ سُر ديسي - دانھُون ڪُوڪُون ]
- آرِيچا اُٺَنِ جِي، ڪَنِمِ جي ڪاھِي، وارِي جا واٽُنِ جِي، جهاڳِيان سَڀَائِي، چَونِمِ تَہ آئِي، پورھِيَتِ ڄامَ پُنهونءَ جِي.[ سُر ديسي - دانھُون ڪُوڪُون ]
- نالي نِماڻِي، ٻاجهارِي ٻَروچَ ري، ڪِئائِين سَڱُ سَيِّدُ چئَي، ڄامَنِ سان ڄاڻِي، پاڻِ تَہ پَرٽِياڻِي، ٿِيَسِ حِمايَتَ ھوتَ جِي.[ سُر ديسي - دانھُون ڪُوڪُون ]
- ڪارا ڏِٺَمِ ڪانگَ، لَمَندا لَڪَنِ ۾، چانڪِ پَکا پُنهونءَ ڄامَ جا، تان وَتَنِ ٿا ويڙانگَ، نَہ ڪا وَسِي وِچَ ۾،…[ سُر ديسي - واٽُون ۽ سُور ]
- ٻيلِي ناھِ ڀَنڀورَ ۾، تَنھِن سَسُئِيءَ جو صَحِي، ڏَمَرُ ڏيرَنِ مَنَ ۾، ڪَندا مُنڌَ ڪُھِي، لَنگهائي لَطِيفُ چئَي، کَڻِجِ ڄامَ…[ سُر ديسي - واٽُون ۽ سُور ]
- سَڀا سِياھِي آھي آرِيءَ ڄامَ ري، ڪَڏِھِين پَسي ڪانَہ ڪا، ريءَ لالَڻَ لالائِي، دُودُ دِلِ تان دُورِ ڪَري، ساڄَنَ صَفائِي،…[ سُر ديسي - اوٺي اُٻھرا ]
- ڏيرَنِ ڏوھُ نَہ جيڏِيُون، ماءُ مِڙُوئِي مُون، آئُون اَسُونھِين اُو سُونھان، پِرِين ڀَلا پَرڀُون، اَصلِ آرِيءَ ڄامَ جو، پاندُ نَہ…[ سُر ديسي - ڏيرن ناھي ڏوھ ]
- گِندا گُشِي پاڻَ ۾، سِرِ چَپَنِ چولي، پِريَٽِ پَروجِي ڪِينَ ڪِي، ٻاروچي ٻولِي، گَسُ وَٺي گولِي، پَهتِي ڄامَ پُنهونءَ کي.[ سُر ديسي - ٻروچڪي ٻولي ]
- نِڪِرُ نِماڻِي، پَرَتِيئَن پُنهونءَ ڄامَ کي، سِڳَرَ ۾ سَيِّدُ چئَي، ھوتَنِ ٿِيءُ ھاڻِي، توکي سُڃاڻِي، پاڻَهِين ڪَندا پانھنجو.[ سُر ديسي - ٻروچڪي ٻولي ]
- ڪَھان تان ڪيچان پَري، وِھان تان وَٽِ مُون، ڀُلِي ڏورِيَمِ ڀُون، عَبَثُ آرِيءَ ڄامَ کي.[ سُر ديسي - جبل ڏي نہ جواب ]
- جَڏھِن ساٿِيَنِ ٿي سَڏَ ڪِئا، ٻُڌَئِي نَہ ٻُوڙِي، ھَمَراھِي ھوتَنِ سين، تو جُودان نَہ جوڙِي، پَلَئُہ پُنهونءَ ڄامَ جو، جَهلِيُئِي…[ سُر ديسي - جبل ڏي نہ جواب ]
- ٻاروچي سان ٻَڙِي جيڏِيُون، ھيڪَر ٿِيان ھيڪاندِي، چَڙِھِي نَہ سَگهان چوٽِيين، يارَ بِنان دِلِ ماندِي، پورِھِيَتِ پُنهونءَ ڄامَ جِي، باندِيَنِ…[ سُر ديسي - جبل ڏي نہ جواب ]
- ھوتَ نَہ ڀانيُمِ ھِيئَن، مارِي سَڄَڻَ تُنھِنجي نِينھَن، ڇَڏي تُون ڪو ڇَپَرِ ويندين، لُڪُون لَڳَنِ ڪوسِيُون، ڏاڍا تَپَنِ ڏِينھَن، جُهونگارِيندي…[ سُر ديسي - وايون ]
- ويندِيَسِ ڪيچِ ڪَھِي، سيڻَنِ ساڻُ صَحِي، ڀينَرُ آئُون جِيئَندِيَسِ تان نَہ جَتَنِ ري، وِھان ڪِيئَن ماٺِ ڪَري، ھيڏو سُورُ سَھِي،…[ سُر ديسي - وايون ]
- وَڏِي جاڙَ ڪِياءِ، جِيئَن سُتِيئَن پيرَ ڊِگها ڪَري، دَرَ ڀَرِ اُڀِيئَن دوسِتَ جي، سُڻ ڀُڻ توءِ سُياءِ، اَصلِ آرِيءَ ڄامَ…[ سُر ڪوھياري - نِدورِي نِنڊ ]
- جيھِي جٖي تيھِي، ٻانِهي ٻاروچَنِ جِي، حُجَتَ ھوتَ پُنهونءَ سين، مُون ڪَمِيڻِيءَ ڪيھِي، اَصلِ آرِيءَ ڄامَ جي، پَليءِ آئُون پيئِي،…[ سُر ڪوھياري - اُڊڪا ۽ ايلاز ]
- سارِيان ٿِي سَبِيلَ، پُرِ تَقصِيرُون پاڻَ ڏي، مَتان مُون کي ڇَڏِيين، آرِي ڄامَ اَصِيلَ، وَرُ وِلَهَنِ جا وَسِيلَ، رَسِجِ رَھبَرَ…[ سُر ڪوھياري - خودڪلامي ]
- پَرتَوو پُنهونءَ جو، رُڳِيائِي راحَتَ، ڀانيان ڏِينھُن ڀَوارَئُون، ساجَنَ لاءِ صِحَتَ، مِٺِي مُصيبَتَ، آھي آرِيءَ ڄامَ جِي.[ سُر ڪوھياري - لاچارگي ۽ ساھس ]
- آڻي لِکِئي لَنئُن لائِي، آئُون ڪا جوڙَ جَتَنِ جو، ٻَڙِي جيڏِيُون، آئُون ڪا ڪُڙُمُ ڪيچِيَنِ جو، ڪُھِي ڪَمِيڻِي ھَلِئا، ڪَھَلَ…[ سُر ڪوھياري - وايون ]
- مُيَسِ مَرُ مَران، سُيَسِ وِچِ سَرَتِيين، اَدِيُون آرِيچَنِ جي، سُورَنِ مَنجِهہ سَڙان، پورِھِيَتِ ٿِي پَران پاسي پُنهونءَ ڄامَ جي.[ سُر حسيني - ووءِ ووءِ ڪرڻ ۽ روئڻ ]
- گهوڙَنِ ھَنئِي سَڀَڪا، آئُون ڪَنواٽَنِ ڪُٺِي، مَٿي بَرَ بُٺِي، پُنهون ڄامَ پَسيجِ تُون.[ سُر حسيني - سؤُ سُک ۽ طالب، تات ]
- اُونءَ تان اوٺِيَنِ نَہ ڪِئو، جِيئَن اُتُنِ آرِيءَ ڄامَ، ٻَڙَڪِي ٻاھَرِ نِڱِي، گاذَرِ مَنجهان گامَ، سِسِي ڏيئِي سامَ، سُتِي سَنگهَرِ…[ سُر حسيني - وڳ قطارون ۽ ڪاروُن ]
- پُنهون پِريشانُ، ھئَي ھئَي حالُ مُنھِنجو، مُون کي بُکَ بوتَنِ جِي، نَڪِي ڀايان نانُ، شَھَرُ صَحرا ڀانيان، مُون ليکي مَيدانُ،…[ سُر حسيني - وايون ]
- وَسان تي ويياسِ، آيَلِ آيَلِ لَڳُمِ ٻاڻُ ٻَروچَ جو، آھي آرِيءَ آسِري، نَڪو پيءُ نَہ ماسِ، پُرِزا پَٻَ وَرَنِ ۾،…[ سُر حسيني - وايون ]
- مِلَندي سِيئَن مَرَندي سِيئَن، مُون کي آھي، آيَلِ سُورُ سَندونِ، آئُون پِيادِي پَنڌُ گهَڻو، ڪيچِي وِئا ڪَرَھَلَ ڪاھي، عَشقُ آرِيءَ…[ سُر حسيني - وايون ]
- روئِي لاٿو مُون، جان جان ڏُکُ نَہ ھو ڏُونگَرين، وِئو ٻاروچو نِڪرِي، اللهَ آھِين تُون، ڪَھان تان ڪيچان پَري، وِھان…[ سُر حسيني - وايون ]
- ڪوڙيِين گَنگائُون ڀيٽِيين، سَھِسين ڪَرِيين سَنانَ، ريءَ مُحَّمَدَ ڄامَ، ڪَمِ نَہ اِيندُءِ ڪِي ٻِئو.[ سُر رامڪلي - جوڳي، سامي ۽ ڪن ڪپڻ ]
- آھِيُون اَجهي جَنھِن جي، تَنھِن وَڏِي ڄامَ ڄَمارَ، ٻاجَهہ جَنھِن جِي ٻارَ، اَٺَئِي پَھَرَ اگُوندَرا.[ سُر بلاول - مجوسِي، ڄام ۽ جادم ]
- اَکِيُنِ سوئِي اورَکِئو، جو ڪَنين سُئُمِ قَرَنُ، ماءُ مُنھِنجو مَنُ، ڄامَ پَسَندي پَتِئو.[ سُر بلاول - مجوسِي، ڄام ۽ جادم ]
- جِئان ڏِنائُون پيرَ، جِئان ڏِنائُون پيرَ، مَٿي اَڱَڻَ آئِيا، سُونھَڻَ لَڳا سيرَ، جِئائِين نَبي نِڱِئو، ڀَري مُبارڪَ پيرَ، ساري شفِيعَ…[ سُر بلاول - وايون ]
- مَڻِيو وِجِهي مِٽِيءَ ۾، ھائِيءَ وِجِهِج ھارُ، سُوڀِي سُکُ سَيِّدُ چئَي، ڪَرِيين ڪوھُ قَرارُ، راجا رِيساڻُون گهَڻو، سَٽاڻُون سَرِدارُ، چوڏِسِ…[ سُر ليلا - مڻيو چنيسر، ليلا سھاڳڻ ]
- ھائِي وِجهان ھارَ کي، مَنجهان کارَ کَڻِي، ڦِٽائي ڦِٽو ڪَرِيان، ھَٿَنِ سين ھَڻِي، تو سين ڄامَ تَڻِي، اگَلِيُون سَڀَ اوڇون…[ سُر ليلا - مڻيو چنيسر، ليلا سھاڳڻ ]
- مَڻيي مَٿي موھِجِي، مُوڙِھِي ڪِئوءِ مَرَڪُ، چَئِي چَنيسَرَ ڄامَ سين، وِڌو تو فَرَقُ، وَرِي وِئو وَرَقُ، تي آيُئِي ڏَنءُ ڏُھاڳَ…[ سُر ليلا - مڻيو چنيسر، ليلا سھاڳڻ ]
- چَئِي چَنيسَرَ ڄامَ سين، لِيلان تُون مَ لَکاءِ، دوسِتُ تُنھِنجو داسَڙو، کانڌِ وَڏيائِي کاءِ، ڍولِئو ڍَڪَ سَندِياءِ، تو عَيبَنِ کي…[ سُر ليلا - ھاڻي ويٺي رو ]
- چَئِي چَنيسَرَ ڄامَ سين، لِيلان لَکاءِ مَ تُون، تو جو ڀانيو پانھِنجو، تَنھِن سين آئُون نَہ ڪا تُون، رُوندِيُون ڏِٺِيُون…[ سُر ليلا - ھاڻي ويٺي رو ]
- چَئِي چَنيسَرَ ڄامَ سين، لِيلان لَکايوءِ، تو ڀانيو پانھِنجو، تَنھِن جو پَرو ڪو نَہ پِئوءِ، ڪَونئُروءَ ڪانڌُ سَندوءِ، دَستِ ڪِئو…[ سُر ليلا - ھاڻي ويٺي رو ]
- ڪيچِيَنِ ڪارَڻِ ڪالَهہ، نيڻَ نِھارا مُون ڪِئا، اِيندا پَسَنِ شالَ، اوٺِي آرِيءَ ڄامَ جا.[ سُر ڏھر - اڱڻ، ڌڻي ۽ مدينو ]
- اوٺِيَنِ ڪارَڻِ اَڄُ، نيڻَ نِھارا مُون ڪِئا، پُنهون ڄامَ پَھُڄُ، تَہ لاھِيُون اُڃَ اَکِيُنِ کي.[ سُر ڏھر - اڱڻ، ڌڻي ۽ مدينو ]
- نيڻَ جٖي نِھارِينِ، سي اَڄُ نَہ اوٺِي آيا، ھَنجُون نَہ وَسائِينِ، پاڻِي پُنهونءَ ڄامَ ري.[ سُر ڏھر - اڱڻ، ڌڻي ۽ مدينو ]
- مَدِيني جا ڄامَ، سُڻُ مُنھِنجا سَڏَڙا، نَنڍا وَڏا اُمَتِي، اوڀائِيين اَڀامَ، سَرَڻِ تُنھِنجِيءَ سامَ، پارِ لَنگهائِيين پَھِيَڙا.[ سُر ڏھر - اڱڻ، ڌڻي ۽ مدينو ]
- ڍِنگهَرُ ڍِلو مَ ٿِئي، اَڏِئو جو اوڏَنِ، جَنھِن ڀَرِ ويھِي ڪَنِ، ليکو لاکِي ڄامَ سين.[ سُر ڏھر - لاکو ڦلاڻي، ريٻاڙي ۽ اوڏ ]
- اَڏي وِئا اوڏَ، حُجِرو لاکي ڄامَ جو، پَسُ ڪوڏارا ۽ ڪوڏَ، پِئا آھِينِ پَٽَ ۾.[ سُر ڏھر - لاکو ڦلاڻي، ريٻاڙي ۽ اوڏ ]
- چَڪَرُ چَوري ڍارَ، لِکَ سِينءَ لاکي ڄامَ جو، گهوڙا گهوٽَ سُؤارَ، ڪوھُ ڄاڻان ڪيڻِ وِئا.[ سُر ڏھر - اڄ گهرجين تُون ]
- سَٻَڙُ ساھَ پَساھَ، جاجِڪَ جِمَ وِسارِيين، ريھي رُپي سَندِيُون، تَندُون تُنبي کي پاءِ، لَنگها تُون لِيلاءِ، اَڳِئان اُنَڙَ ڄامَ جي.[ سُر جاجڪاڻي - سٻڙ، سيڪڙو ۽ مڱڻھار ]
- ڪا ڪِيرَتِ سَنڀاھِ، چارَڻَ چوٽاڻِيءَ مَڻي، وائِي ڄاڻي سَڀَڪا، جيڪا ڪَرِيين سا، لَنگها تُون لِيلاءِ، اَڳِئان اُنَڙَ ڄامَ جي.[ سُر جاجڪاڻي - سٻڙ، سيڪڙو ۽ مڱڻھار ]
- اُٿِي وَرَ اوناءِ، دانھُون دَمبُورَنِ جُون، اَڳِئان اُنَڙَ ڄامَ جي، لَنگها تُون لِيلاءِ، جوڙِ تَندُون ڪَرِ جاءِ، مَتان سَٻَڙَ جو…[ سُر جاجڪاڻي - سٻڙ، سيڪڙو ۽ مڱڻھار ]
- جو نَوازي ڏَڏَ، آسَرَ لاھِ مَ اُنَ جِي، اوڏايان اوڏو گهَڻو، ڪِھَڙا ڪَرِيين سَڏَ، ويھُ داتا جي دَرَ تي، لَنگها…[ سُر رِپ - وايون ]
- ڍيٻَرَ ڪَتَنِ ڍيريُون، ڏاسَ جَنِي ڏاجو، پِيَنِ پِسُ پَنوَھارِيُون، تَڙَنِ تي تازو، اللهَ ڪَرِ آجو، مُلڪُ مارُوءَ ڄامَ جو.[ سُر مارئي - مارُن جو حال ]
- ڳِچِيءَ ڳانا لوھَ جا، زيرِيُون ۽ زَنجِيرَ، پيڪَڙا پيرَنِ ۾، ڪوٺِينِ اَندَرِ ڪِيرَ، چاري چوگانَنِ ۾، واھِيَتَ ڪَنِ وَزِيرَ، ڇَنِ…[ سُر مارئي - بندياڻي واجهائي وطن کي ]
- هيڪاندِيءَ حُضُورِ، جٖي گهَرِ گَهارِئَمِ ڏِينھَڙا، سيئِي سِڪان سارِيان، پَچان پائُرَ پُورِ، حَمِيراڻا هَٿَڙا، ڪِينَ مَڃِيندِيَسِ مُورِ، سَنجهي سَتِ گُذارِيان،…[ سُر مارئي - جھ سي لوڙائو ٿئا ]
- پَنجِينءَ راتِ پَيغامَ، مُڪَمِ مارُوءَ ڄامَ ڏي، ويرِيُنِ ويڙِهِي آھِيان، وَرِجِ وِيرَ وَرِيامَ، الدُّنْيَا سِجْنُ الْمُؤْمِنِ وَجَنَّةُ الْڪَافِرِ ، ماڙيءَ…[ سُر مارئي - سارئان ۽ چڪن چاڪ ]
- پانڌِي پِرِينءَ پَنوَهارَ کي، ساري ڏيجِ سَلامَ، سِيلُ نَه ڀَڳو سُومَري، مَٿِسِ ناھِ مَلامَ، سَندي اُمَتَ ڄامَ، رِکئو پَنُ پَنوَهارِ…[ سُر مارئي - مَ رو، پانڌي پرين پنھوار ]
- ويڙِهِيچَنِ کي ٿِي واجهايان، ڀَلا ڄامَ، مان نَڪو، ميڙائي جو مِينھُن وَسي، عُمَرَ اُنَهِيءَ ڏيھَ جو، پانڌي روزُ پُڇايان، مَٿي…[ سُر مارئي - وايون ]
- ماڙِيءَ چَڙِهئو مي، ٿِي ھَڻي حَرَفُ حِسابَ جو، جيڏاَنھَن عالَمَ آسِرو، تيڏاَنھَن تَنُ نَہ ڏي، ڄامَ تَماچِيءَ جي، مُون ڪونِهي…[ سُر ڪاموڏ - تڙ تماچِي آيو ]
- ھيٺِنِ مَٿِنِ ھيڪِڙِي، پُراڻِي پَرَھِين، توڙان تَماچِيءَ ڄامَ سين، ڳُجَهہ اَندَرِ ڳَڙَھِينِ، سَسِيُون جِتِ سَرَھِينِ، تِتِ مُھاڻِي مَنجِهہ وِھي.[ سُر ڪاموڏ - تڙ تماچِي آيو ]
- سَمِيُون ڪَري سِينگارُ، راءُ رِيجهائَڻَ آيُون، ڄامَ ھَٿَ ۾ ڄارُ، جُهلي جَهٻيرَنِ وِچَ ۾.[ سُر ڪاموڏ - تڙ تماچِي آيو ]
- مي ھَٿَ ۾، مَڪُڙِي، ڄامَ ھَٿَ ۾ ڄارُ، سَڄو ڏِينھُن شِڪارُ، ڪِينجُهرَ ۾ ڪالَهہ ھو.[ سُر ڪاموڏ - تڙ تماچِي آيو ]
- نَہ ڪَنھِن ڄائو ڄامَ کي، نَڪو ڄامَ وِياءُ، نَنڍي وَڏي گَندَري، سَڀَ ڪَنھِن آھِ سِياءُ، لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ ،…[ سُر ڪاموڏ - تڙ تماچِي آيو ]
- پَکَنِ پوءِ پَچارَ، اَڄُ تَماچِي آيو، نَنڍِي وَڏِي گَندَرِي، پُويو پائي ھارَ، مَرڪَنِ مَلاحَنِ جا، مَٿي ٻانڌِيَنِ ٻارَ، وَڏِي ڄامَ…[ سُر ڪاموڏ - تڙ تماچِي آيو ]
- ڪو جو ڪامَڻُ مي، آھي اَکَڙِيُنِ ۾، تَنُ تَماچِيءَ ڄامَ جو، ناڀُون پايو ني، عِشقُ اِيئَن ڪَري، جِيئَن ڄارو ڄامَ…[ سُر ڪاموڏ - تڙ تماچِي آيو ]
- تُون تَماچِي تَڙَ ڌَڻِي، آئُون گَندَرِي غَرِيبِ، تو سان ڄامَ قَرِيبِ، ڪِي ڏَنُ ڇَڏائي ڏيجِ مُون.[ سُر ڪاموڏ - سمي سامهون گندري ]
- کاڄُ جَنِي جو کِکِيُون، مالُ جَنِي جا مَڏَ، سَمي سيئِي سيڻَ ڪِئا، ھِيڻا جَنِ جا ھَڏَ، ڄامَ پَرَتِيَئِي لَڏَ، سانگِيَنِ…[ سُر ڪاموڏ - سمي سامهون گندري ]
- مُھاڻا مَحرُومَ، ٿِئا تَماچِي ڄامَ سين، نَنڍي وَڏي گَندَري، مَٿي ماڙِيءَ ڌُومَ، ڪِينجُهرَ جَي رُومَ، تَہ مِريئِي اِنعامِي ٿِئا.[ سُر ڪاموڏ - سمي سامهون گندري ]
- نَہ وَڍي نَہ وِڪِڻي، نَڪِي کِکِي کاءِ، ڄامَ تَماچِيءَ لاءِ، پاڪُ رَکِيائِين پِڃِرو.[ سُر ڪاموڏ - مِڙيوئي معاف ]
- ھُئِي ميئِنِ جِھَڙِي مي، خِدمَتَ کَڻِي کَرِي ڪِي، جَنِ وِھَڻُ نَہ ڏِنُسِ وَٽِ ۾، ٿِيُون سَلامِي سي، ڄامَ تَماچِيءَ کي،…[ سُر ڪاموڏ - مِڙيوئي معاف ]
- تَڙِ تَرِيُون ڍوئِينِ، ڪَنِ رِھاڻِيُون ريلَ ۾، رَڇَ پَنھِنجي راڄَ ۾، ويٺِيُون سَموھِينِ، مُھاڻِيُون موھِينِ، تَختُ تَماچِيءَ ڄامَ جو.[ سُر ڪاموڏ - مِڙيوئي معاف ]
- اَڙِي مي، سَمي جا سَمگِي، تَنھِن کي ڪيرُ چُوندو مي، گاڏي چاڙِھي گَندَرِي، ماڻُهو ڪِيائين مي، تَنُ تَماچِيءَ ڄامَ جو،…[ سُر ڪاموڏ - وايون ]
- تو دَرِ آيَسِ سامَ، ڄامَ سَما سامَ تُنھِنجي، نَہ سَمِي نَہ سُومَري، آھِيان گَندَرِي غُلامَ، آھي مُنھِنجي مُنھَن ۾، مَڇِيءَ…[ سُر ڪاموڏ - وايون ]