Lexical Density of the verse, for usage of Artificial Intelligence (AI) & Computational linguistics
| Number of words: | |
|---|---|
| Lexical Words:* | |
| Non-lexical words:** | |
| Lexical Density: |
* Words of Noun, adjective, verb & adverb
** Words of Pro-noun, post-position, conjunction & interjection
ڀٽائي پيڊيا جو واٽس ائپ چئنل فالو ڪريو
- سُر کنڀات جَي ڪرھو، چانگو، اٺ جو بيت
چانگي چَئِي چُڪِياسِ، مَٿان اَڪَ نَہ اُلَهي،
جَنھِن وَلَ گَهڻا وِھاٽِئا، اُنَ سين آرِ لَڳِياسِ،
چَوڌارِي چَندَنَ وَڻَ، پَچِي پوڄ پِياسِ،
رُئاڙي رَتُ ڪِياسِ، اِنَ ڪُڌا توري ڪَرَھي.
رسالن ۾ موجودگي: 93 سيڪڙو
سمجهاڻي
مون چانگي کي گهڻو ئي سمجهايو پر هو اڪ جي (زهريلي ۽ موتمار) ٻوٽي کان پري هٽي ئي ڪو نہ ٿو. جيتوڻيڪ هر طرف چندن جا ٻوٽا ججهي انداز ۾ پچي تيار بيٺا آهن. ( پر هن کي الائجي ڇا ٿيو آهي جو) جنھن ول جي کائڻ سان گهڻا اٺ زهر جي اثر ڪري مري ويا يا چريا ٿيا، ان ول سان هن جو خاص پيار ٿي ويوآهي. (اها کيس تمام گهڻي وڻي ٿي). آخر هن بي بڻائتي اٺ مون کي رئاري رت ڪري ڇڏيو آهي!
[رومي مثنويءَ ۾ اٺ جي کاڌي کائڻ وارين عجيب عادتن بابت هڪ هنڌ هينئن چوي ٿو:
همچو خار سبز که اُشتر مي خورد،
زان خورش صدنفع لذت مي برد.
چونکه آن سبزيش رفت و خشک گشت،
چون همان را مي خورد اشتر بدشت.
مي در اند کام و لنجش اي دريغ،
کآنچنان ورد مر با گشت تيغ.
(دفتر اول، ب- 3994-96)
معنيٰ: جيستائين ڪنڊا ساوا آهن تہ اٺ انھن کي وڏي مزي سان کائي ٿو، پر جيئن اهي سڪي خشڪ ٿي وڃن ٿا تہ پوءِ هنن کي جهنگ ۾ وڃي منھن هڻي ٿو، پر کائڻ کان مڙي نٿو، تان جي هن جو تارونءَ ۽ نڙيءَ مان رت وهڻ لڳي ٿو. افسوس جو جيڪو گاه هن لاءِ سوادي ۽ لذيذ هو، سو هاڻي سندس گلي کي ڪاٽڻ جو خنجر بنجي پيو.]
[ شارح: ڊاڪٽر عبدالغفار سومرو ]
گنج ۾، سرود کنڀات، بيت نمبر : 1267
چَانکٖيْ چَئِيْ چُڪِيَاسِ مَٿَا اَڪَ نَہ اُلَھٖيْ﮶
جَهِ وَلِ کَنَان وِهَاٽِئَا اُنَس﮼ آَرِ لَـکِيَاسِ﮶
چَوْڌَرِيْ چَندَنَ وَنَ پَچِيْ پُوْڃَہ پِئَاسِ﮶
رُئَارٖيْ رَتُ ڪِيَاسِ اِنَ ڪُڌَاتُوْرٖيْ ڪَرَھٖيْ﮶
ھِي بيت ٻين سھيڙيندڙن وٽ ڏِسو
TRANSLITERATION
सिन्धी देवनागिरी
चांगे चई चुकियासि। मथां अक न उलहे।
जंहिं वलि घणा विहाटिआ। उन सें आरि लगियासि।
चौधारी चंदन वण। पची पोज॒ पियासि।
रुआड़े रतु कियासि। इन कुधातूरे करहे।
ROMAN SINDHI
Changy chaee chukyaas, mathan akk na ulhey,
Jehn wall ghanna wihattiya, un'a seen aar laggyaas,
Chodharee chandan wann, pachee poojj piyaas,
Roouarry rat'u kiyaas, in'a kudha tory karahy.
TRANSLATIONS
(The soliloquy continues!) “Inspite of my exhaustive advices to the contrary the camel does not desist from taking the baneful plant of wort. The latter has already harmed good’ many camels. Notwithstanding my camel has developed a great attachment for it. It is a pity that he ignores the mature sandal wood plants which are available all around. As a result I am forced to bitter tears by the bad deeds of the camel”.
I coax him, "baneful bushes go not near,"
But he loves the creepers that so many has crazed,
Many a tear hast this evil one made me shed.
I restrained my camel many times from grazing on murder plant,
He has become fond of this plant that has already downer many,
Plenty of sandalwoods are maturing around,
I am sick and tired of this ill-bred camel.
لقد فهمت الجمل ألا يأكل بقلة الخطاطيف النبات المتعرش الذي أفقد شعور كثيرين من الناس هو راح علق قلبه مع هذا البنات حوله وفى الأطراف لقد نضج أكثر اشجار الصندل لقد أزعجني إزعاجا كثيرا هذا الجمل الخبيث النجس.
بسی گفتم بہ اشتر لیکن اشتر لا ابال اشتر
مدار اندر دھان کردہ کہ زھر آگین ھمی باشد
بہ صندل دل نمی آرد کہ گردا گرد رئیدہ
منم نالان از ین اشتر کہ پُر از کین ھمی باشد
اکاں ولوں اُوٹھ ناہٹدا ہار تھکی سمجھائے
چاروں طرف چنن دے بُوٹے، واواں وچ مہکائے
کئی بے ہوش ہوئے جس کھاہدے اوہی ویل لبھائے
ایہہ کلچھنا اِک نا مَنے رت دے ہنجھ وہاواں
دل نشیں خوشہ ہائے رنگا رنگ
اور وہ شاخہائے بیش بہا
ایک پتا بھی جس کا ہو انمول
کیا ہو اندازہ اس کی قیمت کا
جا کے اس باغ میں میری ناقہ!
کتنا نقصان ہائے تو نے کیا
جانے کتنی بار کہا تھا، کبھی نہ کھانا آک،
پر ناقہ زہریلی بیلیں، کھا جائے بے باک،
پھیل گئی ہے چندن خوشبو، مہک رہی ہے خاک،
ناقہ یہ چالاک، کرے پریشان مجھ کو۔
داستان اندر ٻيو اندراج
- (بيت) آئُون اُڪَنڊِيائِي مَران، پِرِين ڀَلا…
- (بيت) آڻي ٻَڌُمِ وَڻَ جاءِ، مانَ…
- (بيت) اَڃا ٻُوۡرُ ٻِھاڻُ، ڌَڻِيَنِ ھَٿِ…
- (بيت) اَڄُ نَہ اڳِيئَن ڍارَ، ڪَرَھو…
- (بيت) اُٺَ نَہ وَڃي وَڳَ سين،…
- (بيت) اُٺَ نَہ وَڃي وَڳَ سين،…
- (بيت) اُٿِي اَڙائِينسِ، ڇڏِئو تان ڇيڪَ…
- (بيت) جِئان ڪوڙِ ٻَہ ڪاٺِيُون، پَنجين…
- (بيت) جِئان ڪوڙِ ٻَہ ڪاٺِيُون، پَنجين…
- (بيت) جِئان ڪوڙِ ٻَہ ڪاٺِيُون، پَنجين…
- (بيت) دُدَسَتِي دُپيرَ، سِيني سَنگهَرَ رُڪَ…
- (بيت) راتِ سَھائِي ڀُون سَنئِين، پَٽِنِ…
- (بيت) راتِ سَھائِي ڀُون سَنئِين، پِرتِ…
- (بيت) راتِ سَھائِي ڀُون سَنئِين، پِرتِ…
- (بيت) راتِ سَھائِي ڀُون سَنئِين، ڀائِي…
- (بيت) سَچو پَسِي مُون سَڃِين، ڪَرَھا…
- (بيت) سِيني سَنگهَرَ سونَ جِي، ڳِچِيءَ…
- (بيت) لَڪَ لاکِيڻُو ڪَرَھو، ڪوڙِيُون ڏيئِي…
- (بيت) لَڪِ لاکِيڻو ڪَرَھو، ڪوڙِيُون ڏيئِي…
- (بيت) لَڪِ لاکِيڻُو ڪَرَھو، ڪوڙيِين ڏيئِي…
- (بيت) مَيا تو مَھارَ، سَڄِي پايان…
- (بيت) مَيا مَڃُ مِنَٿَ، اَڄُ مُنھِنجِي…
- (بيت) مَيو اَڳَ مَيو، چانگو چِني…
- (بيت) مَيي ماڪائِي، وِڌو واتُ وَلِيُنِ…
- (بيت) مِٺيُون لَھِي مُھان، جَي تو…
- (بيت) نَوَ نِيَرَ پائي، جان مُون…
- (بيت) نَوَ نِيَرَ ڏَھَ ڏاوِڻِيُون، پَنِرَھَ…
- (بيت) نَڪِي چَري ڪَرَھو، نَڪِي اوڳاري،…
- (بيت) نَہ ڪَنھِن ڀِنڀُولِئو ڪَرَھو، نَہ…
- (بيت) وَٽي سيٽَ سُوَٽَ، پاءِ پانھِنجي…
- (بيت) وَڏَپَڻَ ۽ واءُ، ڪَرَھي کاڏو…
- (بيت) وَڏَپَڻُ ۽ واءُ، ڪَرَھي کاڏو…
- (بيت) وِئا سي وَڳَ وَھِي، ڪَرَھي…
- (بيت) وِھي مَنجِهين وَڳَ، کَٿُورِيءَ ڏارَ…
- (بيت) ٻُوۡرُ نَہ چَري ٻُورُ، پَسِئو…
- (بيت) پَسِي ڳاڙھا گُلِڙا، ڪَرَھا ڪِيمَ…
- (بيت) پَلاڻِئو پِئو، اولاڻِئو نَہ اُٿِيي،…
- (بيت) ٿَرَ جَبَلَ رِڻَ روھَ، مَيي…
- (بيت) چانگا چَندَنُ نَہ چَرين، مَياپِيين…
- (بيت) چَري نَہ مِصرِيءَ سَنگَ، چَندَنَ…
- (بيت) کاءِ نَہ کَٽَڻَھارُ، چَندَنَ جا…
- (بيت) کاڻا لاڻا ڪَرَھا، چانگا ھَڏِ…
- (بيت) ڪامُون سَھُ مَ ڪَرَھا، بانٺا…
- (بيت) ڪَرَھا ڪَسَرَ ڇَڏِ، وِکَ وَڌَندِي…
- (بيت) ڪَرَھا ڪَسَرَ ڇَڏِ، وِکُون وِجُهہ…
- (بيت) ڪَرَھا ڪَنگُوءَ ريٽَ ۾، لَکين…
- (بيت) ڪَرَھا ڪُرَ سُڃاڻُ، پِيَ ڪو…
- (بيت) ڪَرَھو توءِ نَہ مُون، وِئو…
- (بيت) ڪَرَھو نَہ ڪيڪانُ، پيرين آئوُن…
- (بيت) ڪَرَھو ڪَنگُوءَ ريٽَ تي، نيٽَ…
- (بيت) ڪَرَھي کي ڪَئِين، جان وِڌَمِ…
- (بيت) ڪَسَرَ ڇَڏِ ڪَنواٽَ، وِکون وِجُهہ…
- (بيت) ڪَنھِن ڀِنڀُولِيين ڪَرَھا، ڪَنِي ڪامَڻ…
- (بيت) ڪُڌا تُورا ڪَرَھا، ڇَڏِ لاڻِيءَ…
- (بيت) ڪِي جَو ڪيڏاھِين، چانگو چَکِي…
- (بيت) ڳَلِ ڳانا ياقُوتَ جا، موتِي…
- (بيت) ڳَلِ ڳانا ياقُوتَ جا، موتِيَنِ…
- (بيت) ھُونگَرَ ھَلايومِ، ڏِئو موڙَ مَھارَ…
سُر جا ٻيا داستان
رسالي جا ٻيا سُر
ھِن سُر جي راڳ بابت
ھي کماج ٺاٺ جو راڳ نالي کماچ، کاڊو سمپورن راڳ آھي. ھن جي ڳائڻ جو سمو بہ اڌ رات کان پوءِ جو آھي. ھن راڳ جي سُرن جي بيھڪ ھيٺينءَ ريت آھي:
آروھي: سا گا ما پا ڌا ني سا
آوروھي: سا ني ڌا پا ما گا ري سا
ھن جو وادي سر ”گا“ ۽ سموادي سر ”ني“ اٿس.