ڌَڻِي بابت
معنيٰ
ڌن ونت، مالڪ، آکو، مالڪ، والي، مختيار، سائين، دولتمند، ڀاڳيو، ڀتار، گهروارو، رب جو صفاتي نالو وغيرہ
The master, owner, husband, landlord, title of God in Sindhi
ڌڻي: (سن. ڌني). ”ڌن“ جي اصلوڪي معنى آھي: ”ڌڻ مال جو“، تنھنڪري ”ڌڻي“ جي اصل معنى آھي: ”ڌڻ وارو“. آريہ لوڪن ۾ ڀاڳيو ماڻهو انهي کي ڪري ليکيندا ھوا، جنھن وٽ چؤپايو مال جهجهو ھوندو ھو. رفتہ رفتہ معنى ۾ تبديل ٿيڻ لڳي ۽ نيٺ ھر ڪنھن قسم جي مال ملڪيت کي ڌن چوڻ لڳا، جنھن ڪري ”ڌڻي“ جي ھاڻ معنى آھي: شاھوڪار، مالڪ.
بيتن ۽ وائين ۾
- اَوَلِ اللهُ عَلِيمُ، اَعلیٰ عالَمَ جو ڌَڻِي، قادِرُ پَنھِنجيءَ قُدرَتَ سين، قائِمُ آھِ قَدِيمُ، والِي واحِدُ وَحدَہٗ، رازِقُ رَبُ رَحِيمُ،…[ سُر ڪلياڻ - يڪتائي ]
- وَحدَہٗ جٖي وَڍِئا، الاللهَ اَڌَ ڪِئا، مُحَّمَدُ رَسُولُ چَئِي، مُسلِمانَ ٿِئا، عاشِقَ عَبدِالْلَطِيفُ چئَي، اِنهين پَھِ پِئا، جيلاھَ ڌَڻِي ڌُئا،…[ سُر ڪلياڻ - يڪتائي ]
- وِرسِئا ويڄَ ويچارا، ڀُلئا ويڄَ ويچارا، دِلِ ۾ دَردُ پِرِيَنِ جو، مَنَ ۾ مَرِضُ پِرِيَنِ جو، اُٿِئو ويڄا مَ وِھو،…[ سُر يمن ڪلياڻ - وايون ]
- مَيي ماڪائِي، وِڌو واتُ وَلِيُنِ کي، خَبَرَ ٿِي کيٽَ ڌَڻِيَنِ کي، وِڏُوڙِئا واھِي، ڪَرَھي ڪاڪَتَ ڇَڏِي، وَريسِ نَہ وائِي، چانگي…[ سُر کنڀات - ڪرھو، چانگو، اٺ ]
- اَڃا ٻُوۡرُ ٻِھاڻُ، ڌَڻِيَنِ ھَٿِ ڪِئو، سازُ مِڙيوئِي سونَ جو، مَٿِسِ پاڪُ پَلاڻُ، پِرِين چَڙھَندو پاڻُ، والِي ٿِيندو وَڳَ جو.[ سُر کنڀات - ڪرھو، چانگو، اٺ ]
- حَياتِيءَ ھيڪاندِ، ڌَڻِي ڪَرِيندين ڪَڏِھِين، مَنَ ۾ مُشتاقَنِ جي، ڪِي رَنجائي راندِ، پِرِين ڏيساندَرَ پاندِ، ڳُجُهہ ڳَرَھِيان ڪَنِ سين.[ سُر کنڀات - چنڊ ]
- سَڄو تان سَؤُ لَکَنِ لَھي ڀَڳو تان نِيلُنِ، ماڻِڪُ مُلَهان وِتَرو، چَيو ڌُرِ ڌَڻِيَنِ، سوجهي صَرافَنِ، بي بَھا بَسِ ڪِئو.[ سُر سريراڳ - صراف ۽ جوھري ]
- سَڀَيئِي سَنئينءَ ڪَرِين، ڪومَ مُنجهائِين واٽَ، سَھُکِي ڪَرِين سَچا ڌَڻِي سُڄي جا صِراطَ، سُپيرِيان جي ساٿَ، لَڱو لائُون ميڙِيين.[ سُر سريراڳ - صراف ۽ جوھري ]
- جِتي وَنجَهہ نَہ واھَ، چُپا چُرَنِ ڪِينَ ڪِي، ڪِشِتِي ڪاغَذَ ڪَچَ جِي، چاڙِھِيَمِ مَنجهان چاھَ، پَسِي سَخِتِي سَمُنڊَ جِي، ماندا…[ سُر سريراڳ - جيون ۽ جھاز ]
- ڪوڙيِين ڀالَ ڪَرِيمَ، ڪَرِ سَھِسين شُڪرانا، فاذڪُرُونِي اَذڪرُڪُم، ڪَھي قُرآنا، واشڪُرُو الِي وَلا تَڪفُرُونِ، ڪَڍُ تُون ڪُفراَنا، حَمدُ چؤُ حَڪِيمَ…[ سُر سريراڳ - وايون ]
- ٻوڙِين چاڙِھِينِ تُون ڌَڻِي، ٻي جو دَعويٰ رَسي نَہ دَمُ، ھِنَ مُنھِنجي حالَ جو، ميھَرَ تي مَعلُومُ، رَکُ ڀيلي جو…[ سُر سھڻي - ساھڙ، اڀو آڇي ۽ سانڀارا ]
- سِڪَ سِڪَندِيَنِ لاءِ، وِڇوڙِئا ميڙِ پِرِين، ايڏِي سَگَهہ سَچا ڌَڻِي، تو ھِي کي جُڳاءِ. تَنُ جَنِي جو طالِبُو، مِھرَ تَنِي…[ سُر سھڻي - تران، سڀت، ڏٺي ڏينھن ]
- ھوڏانهَن ھُن ھُلُ ڪِئو، ھيڏانهَن ھِي ھَڻَنِ، شرِنايُون ۽ سُرندا، ٻِنِهِي پارِ ٻُرَنِ، اللهَ شهِزادَنِ، سوڀُون ڏِيين سَچا ڌَڻِي.[ سُر ڪيڏارو - ڪربلا ۽ ڪارا ڪڪر ]
- آيو عَلِي شيرُ، مَرڪِئو مَدِيني ڌَڻِي، سُونھاري سَيِّدَ ري، ڪوٽَ ڀَڃَندو ڪيرُ، شيرَ وَٺِتو ويرُ، پِڙَ ۾ پَوارا ڪَري.[ سُر ڪيڏارو - ڪامل ڪربلا ۾ ]
- ڍالَ ڍَڙَڪو ڦاڳَ ڦَڙَڪو ڪُندَ ڪَڙَڪو، مَنجِهي جِتِ مَرَنِ، مِصرِيُنِ مُنھَن ڪَڍِئا، ھَڏَ ڪُرڪِرا ڪَنِ، اللهَ شَهزادَنِ، سوڀُون ڏيِين سَچا…[ سُر ڪيڏارو - ڪامل ڪربلا ۾ ]
- ھَئَي ماتامُ ٻَرِ ماتامُ، اِمامَنِ جو ڪَرِيو ماتامُ، شَھِيدَنِ جو ڪَرِيو ماتامُ، روئِي روئِي اَکِيُون، رَتُ ڇو نَہ ڀَرِيو، جيڪِي…[ سُر ڪيڏارو - وايون ]
- ويھُ مَ مُنڌَ ماٺِ ڪَري، اُٿي وِجُهہ وَڙولَ، سُتِيُنِ تان سَيِّدُ چئَي، ھَمَ غَمَ اَچَنِ ھولَ، ٻَھُون پاري ٻولَ، ڪامِلُ…[ سُر آبڙي - ويھُ مَ مُنڌ ]
- ھَلُ ھِنيَين سين ھوتَ ڏي، ڇَپَرُ ڇُلُ مَ تُون، مَنجهان لَڌو مُون، ڪوھِيارو ڪيچَ ڌَڻِي.[ سُر آبڙي - ڳول سندو پاڻ ]
- ڪِ ڪِي ڪَڙِيان پيرَ، ڪِ ڪَڙَهان ڪيچَ ڌَڻِينِ کي، اِيءُ ڏَنءُ ڏيئِي ڏيرَ، پاڻان پَراھان وِئا.[ سُر آبڙي - ٿڪيائي ٿر ٿيلهہ ]
- سُڻُ تو سَنگ نَہ واٽَ ٻانڀَڻِ ٻَروچَنِ سين، ليڙَنِ ڌَڻِي لَڄايا، ڪاھِيائُون ڪَنواٽَ، جُهوٽي ڏيئِي جهاٽَ، سَبَبِ اِنَ سُتي وِئا.[ سُر آبڙي - ٿڪيائي ٿر ٿيلهہ ]
- وَڃِي وَڃِي ٿِيندِياسِ ويجهِي ويجهِي، پَسَڻَ ڪارَڻِ پِرِينءَ جي وو، آڏا ڏُونگَرَ لَڪِيُون، موٽِجِ مُحِبَ مِجيجِي وو مِجيجِي، پُڇان واٽَ…[ سُر آبڙي - وايون ]
- ھَٿِين پيرِين مُونَڙِيين پُري پَنڌُ پَرَکُ، قَدَمُ ڪيچَ ڌَڻِيَنِ ڏي، وِجُهہ وَڌَندِي وِکَ، جي ھُونَئِي ھوتَنِ لَکَ، تَہ پَڙِجِ ڪومَ…[ سُر معذوري - منڌ ۽ موت ]
- اَڌَرَ نِڌَرَ اَڀَرِي، ويچارِي وَري، لالَڻَ لَئي لَطِيفُ چئَي، پُرِي پيرَ ڀَري، ڪَمِيڻِي ڪَري، ڪارُون ڪيچَ ڌَڻِيَنِ کي.[ سُر معذوري - اڌر نڌر ۽ ھيڪلي ]
- ڪيچان آيو قافِلو، ساٿَ ڌَڻِي سَرواڻُ، وارَ وَڍي وَڳُون ڪَرِيان، پُوئاھانِ پَلاڻَ، جِھَڙو پُنهون پاڻَ، تِھَڙِي سِٽا ساٿَ جِي.[ سُر ديسي - ڪيچان آيو قافلو ]
- ماڻِڪُ مِٽُ سَندومِ، اُونداھِيءَ ۾ سوجِهرو، حَشَرَ ويلَ حِسابَ ۾، ڇَڏي نَہ ويندومِ، ساري سَڏُ ڪَندومِ، ڪوھِيارو ڪيچَ ڌَڻِي.[ سُر ديسي - وديسي وَرُ ]
- اَڃا پَنڌُ اَڳي ٿِئو، مُڙِئو سِڄُ مَٿان، ڏَڍُ مُنھِنجي ڏِيلَ جو، وِئو ھوتُ ھَٿان، ٻَڌِي ٻاروچو وِئو، جَمَعُ جانِ جَتا،…[ سُر ديسي - دانھُون ڪُوڪُون ]
- وائِي واري وِنگُڙِي، ٻولِي ٻِي نَہ ڪَھَنِ، اللهَ ڪيچَ ڌَڻِيَنِ، مُون سين پَئي نَہ مامِرو.[ سُر ديسي - ٻروچڪي ٻولي ]
- پِييَمِ پَٺاڻَنِ سين ٻولِي جٖي نَہ ٻُجَهنِ، آئُون سِنڌِيائِي نَہ سَمجهان، اُوءِ پارِسِي پُڇَنِ، اللهَ ڪيچَ ڌَڻِيَنِ، مُون سين پَوي…[ سُر ديسي - ٻروچڪي ٻولي ]
- آئُون تي ڇُلان مَٿي ڇَپَرين، جي ٻاروچي ٻاجَهہ گهَڻِي، آئُون پَنھِنجي پِرِينءَ سين، ويندِيَسِ واڳَ وَڻِي، مَرُجان پوئِيمِ مُنھَن ۾،…[ سُر ديسي - وايون ]
- جِيئَري ساڻُ جَتَنِ، لَڳو ناتو نِينھَن جو، ڌاڙي ڪارَڻ ڌارِئا، بُغدِي بَلوچَنِ، مُئِي ماري ھَلِئا، ٻاجَهہ نَہ ٻاروچَنِ، اوٺِيَنِ اُٺَ…[ سُر ديسي - وايون ]
- ٻانِهي ٻانھوٽِي، ڪَنِيزَڪَ ڪيچِيَنِ جِي، ٻَئِي ٻاروچي ھَٿَ ۾، چَڳُنِ سِر چوٽِي، مَعذُورِ کي موٽِي، شالَ پُڇَندو پَٻَ ڌَڻِي.[ سُر ڪوھياري - اُڊڪا ۽ ايلاز ]
- بُرو ھو ڀَنڀورُ، آرِياڻِيءَ اُجارِئو، لاٿو سَڀَ ڪَنھِن لوڪَ تان، ھاڙِي ڌَڻِيءَ ھورُ، ڇورِيُون ڇُرَڻُ سِکِيُون، پُنهون مُنھِنجو پورُ، آيو…[ سُر حسيني - بُرو ھو ڀنڀور ]
- آيَلِ ٻاروچَنِ تي، جيڪَرَ ڪَرِيان ڳالِهہ، چُوندا لاٿِيَئِي لاڳِ، مُنڌَ ڪِي ڪيچَ ڌَڻِيَنِ سين.[ سُر حسيني - ڏورِڻ ۽ ڏسڻ ]
- اُٿِي پَھُ پَرُوڙِ، ساجُهرِ سُپَيرِيَن جو، ڏُونگَرَ ڌَڻِي ڏُورِ جِمَ وَڃَنَئِي نِڪِرِي.[ سُر حسيني - لَڪ لَڪيُون ۽ ڪُٺل ]
- سَسُئِيءَ جي سِرِيءَ سين، ڪيچَ ڌَڻِي ڪانڌِي، لَڪَنِ تان لَطِيفُ چئَي، آرَياڻِيءَ آندِي، پَسَڻَ ڪارَڻِ پِرِينءَ جي، مُنڌَ ھُئِي ماندِي،…[ سُر حسيني - ڇپر، لوٺيي، حُج ۽ ھاءِ ]
- سَڄَڻُ ڏِٺو جَنِ، تَنِ ڳِچِيءَ سِرِ ڳَھُ ٿِئو، ٻِيُون ڪوھُ ٻُجَهنِ، قَدُرُ ڪيچَ ڌَڻِيَنِ جو.[ سُر حسيني - سؤُ سُک ۽ طالب، تات ]
- مُون سين ھوتَ نَہ ڪَندَڙا ھِيئَن ھِيئَن، مُون نَہ ڇَڏِيندا ڇَپَرين، لُڪُون لَڳَنِ ڪوسِيُون، ڏاڍا تَپَنِ ڏِينھَن ڏِينھَن، ڇيڙي وِڌِيَسِ…[ سُر حسيني - وايون ]
- ريءَ مَصلِحَتَ مَڱڻا، ھِتِ قَصرِ ڪِينَ اَچَنِ، نُورَ تَجَلِي نُورَ سين، نَمِئو نيڻَ پَسَنِ، خيمي ۾ کَنگهارَ جي، چانڊُوڻا چَمڪَنِ،…[ سُر سورٺ - سائل در آئيو ]
- شُڪُرُ گَڏِياسُون سُپِرِين، جانِي جِيئَري يارَ، ويٺي جَنِي وَٽِ ۾، ڪوڙيِين ٿِئا قَرارَ، ڌَڻِي ڪَرِ مَ ڌارَ، پاڙو تَنِ پِرِيَنِ…[ سُر بروو سنڌي - عاشق اکڙِيُون ]
- جَنھِن جو ڌَڻِيانَ ڌارَ، ٻيلِي ناھِ ڀَنڀورَ ۾، ڪَمِيڻِيءَ جِي ڪانَہ ڪِي، ساٿَ لَڏِيندي سارَ، عالَمَ جا سَردارَ، وارِجِ واڳَ…[ سُر بروو سنڌي - دل جو دلبر ]
- توکي ڌَڻِينَ ڌارِئو، ڪَرَھا ڪَرِ ڪَمائِي، تُنھِنجِي سُڌِ سَرواڻَ کي، آھي مَعلُومُ مِڙيائِي، ڪَرِ چانگا چَڱائِي، تَہ اَچيئِي ڪَمِ ڪَشالَ…[ سُر راڻو - ڏِيئا، تيل ۽ مھمان ]
- ڪَرَھا، ڪارَڻِ ڪاھَ، توکي ڌَڻِيَنِ ڌارِئو، ساري ڏيجِ سَيِّدُ چئَي، لُڊُوڻي تان لاھَ، مُقابِلو مُومَلَ سين، ٿِيندُءِ سَنجَهہ صُباحَ، سوڍي…[ سُر راڻو - ڏِيئا، تيل ۽ مھمان ]
- ڪِي جو ڪاڪِ تَڙان، چانگي چَرَھو چَکِئو، ڪَرَھي ڪاڻيٺُون رَتِيُون، نائي ناگيلا، وَڳُ واسِئائِين پانھِنجو، سَڀوئِي سُراھِيان، ڪَرَھو سَرَھو ڏيھَ…[ سُر راڻو - رُس مَ رُسڻ گهورئو ]
- تُون ڍاٽِي ڍَٽَ ڌَڻِي، ڍولا تُنھِنجو ڍَٽُ، پائِي تُراڙي توريان، تَہ مُلڪُ نَہ تُنھِنجو مَٽُ، لاھي ڪَسَرَ ڪَٽُ، کوڙِ قَناتُون…[ سُر راڻو - راڻو راحت، رُٺو ڪاڪ ]
- آءُ راڻا راحَتَ، ڌُوڻَ ڌَرَتيءَ جا ڌَڻِي، سِڪَنِ ٿِيُون سُھاڳَڻِيُون، سوڍا تُنھِنجِيءَ سَٿَ، مُون تان لاھِ مَ ھَٿَ، ڪامِلَ ڌَڻِي…[ سُر راڻو - راڻو راحت، رُٺو ڪاڪ ]
- راڻا پَسان نَہ راڄَ ۾، مَٿي جَنِ مَڻِي، ڪوھُ ڄاڻان ڪيڻِ وِئا، ڌوراڙِنِ ڌَڻِي، اُتَرَ لَڳِئي اُنِ جا، ڇاڄا پِئا…[ سُر راڻو - راڻو راحت، رُٺو ڪاڪ ]
- ڳَلِ ڳانا مُنھِن ماڻِڪِي، مَيي ٻَجَهنِ موڙَ، جهان جهان جَهمَ جَهڪورَ، ڪَرَھا ڪاڪِ ڌَڻِيَنِ جي.[ سُر راڻو - موٽ ۽ پرچ راڻا ]
- مُون وَٽِ مِيرُ مَينڌَرو، اَدِيُون اَڄُ اِيندو، سوڍو اَچِي سُھاڳَ جا، ڏانَ وَڏا ڏِيندو، بَدِيُون بَخشِيندو، ڪامِلُ ڌَڻِي ڪاڪِ جو.[ سُر راڻو - موٽ ۽ پرچ راڻا ]
- ڪُتي سُئِي ڪُوڪارَ، سُتي شِڪارِيَنِ جِي، ويچارو وَسِ نَہ پانھِنجي، حِيلَنِ ڪَري ھَزارَ، ڌَڻِي ڪَرِ مَ ڌارَ، ھِنَ لاکِيڻِيءَ لوڌِ…[ سُر کاھوڙي - سَپ، جهنگُ، ڪُتي ڪوڪار ]
- پِئا ڪَنھِن پَرياڻَ ۾، ڇَھين ڏِينھِن ڇَڻِي، اَندَرِ آديسِيَنِ کي، ڌُرِيائِين ڌَڻِي، ٻَري ٻاجهارا ڪِئا، کانئي خاڪِ کَڻِي، پِنِئو پَنجَ…[ سُر رامڪلي - ڏھاڙي وارتا ]
- ڪَھَندي ڪابُولَ ڏي، جوڳِيَنِ جُڳَ ٿِئا، راھَ سُوٺائُون رَبَ جِي، وِرِچِي تان نَہ وِئا، جيلاھَ ڌَڻِيءَ ڌُئا، تيلاھَ مُحَّمَدَ مَڃِئا.[ سُر رامڪلي - جوڳي، سامي ۽ ڪن ڪپڻ ]
- جَو ڇَلِيُون پَسِي ڇَڪِئو، تَنھِن واکاڻِئو وِکَ، لُڏي ڪِينَ لَطِيفُ چئَي، لَکَنِ اَڳِئان لِکَ، پيرُ نَہ موڙي پانھِنجو، تَنگِيءَ پيئِي…[ سُر بلاول - سمو سلطان ۽ ابڙو ]
- اَبَڙو اَگامَنِ ۾، سَٻَڙُ جِيئَن ٻيلي، سي پَٽَ ڪَنھِن نَہ پُورِئا، جي ٿو ڀَڙُ ڀيلي، سَمُو سانوَڻَ مِينھَن جِيئَن، رِڃُون…[ سُر بلاول - سمو سلطان ۽ ابڙو ]
- اَبَڙو وَڏَ وَڙو سُوَڙو، سامُون جَهلي، سوٺا سَھي، سَمُو سُونھَن سَڀَنِ، تو مَنِ تُرِڪَ اَچَنِ، ڪِيئَن ڪَرِيندين ڪَڇَ ڌَڻِي.[ سُر بلاول - سمو سلطان ۽ ابڙو ]
- جَکِرو جوڙي، پاڻَ ڌَڻِيءَ پَيدا ڪِئو، ڪيھَرِ جِيئَن ڪَرُ کَڻِئو، مَلُ مُڇُون موڙي، سَمُنڊَ جِيئَن سِيرَ ڪِئو، ٿو ٻارِ جِيئَن…[ سُر بلاول - جکرو جوان ]
- جِئائِين جُڙِئو جَکِرو، تَنھِن مِٽِيءَ ڪونِهي مُلُهہ، اِھَڙو گوھَرُ گُلُ، پاڻَ ڌَڻِيءَ پَيدا ڪِئو.[ سُر بلاول - جکرو جوان ]
- جَنِ گَنگا جَرُ گَڏِئو، سي ٿِئڙا ڌَڻِ ڌَڻِي، عِزَتَ آسائُنِ کي، ڏيوي گهوٽُ گهَڻِي، طاماعُنِ تَڻِي، پَسو جا پيدا ٿِي.[ سُر بلاول - جکرو جوان ]
- آھِين سُونھون ساٿَ جو، ھِتي ھُتي تُون، گُناھَ نَہ بَخشِيين مُون، تُون ڌَڻِيَمِ آھِين داسَڙا.[ سُر ليلا - ڏيئي جي ڏھاڳ ]
- ڪَرِ ڪي ڳالِهڙِيُون، ڪَنڊا ڍورَ ڌَڻِيَنِ جُون، ڪَنھِن پَرِ راتِڙِيُون، ڪَنھِن پَرِ ڏِينھَن گُذارِيَئُون.[ سُر ڏھر - ڪنڊا، ڍور، پٽيھل اڪ ]
- ڪَرِ ڪا ويھِي ڳالِهہ، ڪَنڊا ڍورَ ڌَڻِيَنِ جِي، ھَي ھِھَڙي حالَ، ڏُکِئا ڏِينھَن گُذارِيين.[ سُر ڏھر - ڪنڊا، ڍور، پٽيھل اڪ ]
- تو جَي ھُئَڙو وَڍُ، ڪَنڊا ڍورَ ڌَڻِيَنِ جو، ھُوندَ نَہ ڏِيين ڏُٿُ، موري مَڃَرَ نَہ ڪَرِيين.[ سُر ڏھر - ڪنڊا، ڍور، پٽيھل اڪ ]
- تو جَي ھُئَڙو سُورُ، ڪَنڊا ڍورَ ڌَڻِيَنِ جو، مَٿي لامُنِ ٻُورُ، موري مَڃَرَ نَہ ڪَرِيين.[ سُر ڏھر - ڪنڊا، ڍور، پٽيھل اڪ ]
- ڌَڻِي سو وارِيين واءُ، جَو ميڙائُو سَڄَڻين، وَنھِينءَ واٽَ مَٿان، ھِينئَڙي آسَرَ نَہ لَھي.[ سُر ڏھر - اڱڻ، ڌڻي ۽ مدينو ]
- مَدِيني جا ڌَڻِي سُڻُ مُنھِنجا سَڏَڙا، تُنھِنجِي آھِ تَڻِي، ٻِي ڪَنڌِي سارِيان ڪا نَہ ڪا.[ سُر ڏھر - اڱڻ، ڌڻي ۽ مدينو ]
- مَدِيني جا ڌَڻِي، سُڻُ مُنھِنجا سَڏَڙا، خَطائُون کَڻِي، ڏِٺا ڏوھَ بَخشِيين.[ سُر ڏھر - اڱڻ، ڌڻي ۽ مدينو ]
- لاکا لَکَ سُڄَنِ، ڦُلاڻِيءَ ڦيرُ ٻِئو، جَنھِن ڀَرِ راڻا راڄِيا، ڪوٽَنِ ڌَڻِي ڪَنبَنِ، جَنھِن جو جاڙيجَنِ، سُتي سونچو نَہ لَھي.[ سُر ڏھر - لاکو ڦلاڻي، ريٻاڙي ۽ اوڏ ]
- ويٺي مَنجِهہ وَٿاڻَ، ڪَنڌِ جَهلبين ٻَڪِرا، توتي تو ڌَڻِيَنِ جِي، آھي اِھائِي آڻَ، اوچِتا پَرياڻَ، آھِينِ ڌَڻَ ڌَڻيَنِ جا.[ سُر ڏھر - اڄ گهرجين تُون ]
- ڏَڏُ ٿِي گُهرُ، ڇَڏِ وِڄا جِي وائِي، سَمي راتِ سَنباھِئا، تازِي تو لائِي، جو ڄاڻي نَہ ڳائِيۡ، تَنھِن سين ٻيلي…[ سُر جاجڪاڻي - سٻڙ، سيڪڙو ۽ مڱڻھار ]
- ٻُجهان ٻاجَهہ ٿِي، ٻاجهاڻو ٻيلي ڌَڻِي، سَٻَڙَ سا سُئِي، جا چارَڻَ جي چِتَ ۾.[ سُر جاجڪاڻي - سٻڙ، سيڪڙو ۽ مڱڻھار ]
- ٻَنِ ٻِيائِي سُپِرِين، پاڻان مُون کي پَلِ، ”آئُون“ اورِيان جَهلِ، ”تو“ کي رَسي ”تُون“ ”ڌَڻِي.[ سُر آسا - آئون، تُون، روزا نمازُون ]
- ”تو“ کي رَسي ”تُون“ ڌَڻِي، سَڀوئِي جَمالُ، ڪونِهي ٻِئو خَيالُ، جَي شارِڪَ شَڪُ وِڃائِيين.[ سُر آسا - آئون، تُون، روزا نمازُون ]
- حَقِيقَتَ ھَڻِي، مُنھِنجِي جانِ جُدا ڪِي، ھيڪو پَساھُ پِرِينءَ ري، سَگهان تان نَہ کَڻِي، ڌَڻِي ۽ ڌَڻِي، اَچِي رَھِئو رُوحَ…[ سُر آسا - مجازي مام ]
- اَحَدَ جي اِسرارَ کي، جُنبِي ڏِٺو جَنِ، سي موٽِي ڪِينَ پَسَنِ، ڌاران ڌَڻِي ڪِي ٻِئو.[ سُر آسا - ترڪ، ڪلمو ۽ سرمو ]
- جيڏِيُون آئُون ڪا پاڻَ وَھِيڻِي آھِيان، ڪا مُون سارَ لَھِيجا، جيڏانھَن ھَلائِينِمِ سُپِرِين، پيرَ اوڏاھِين پايان، قَلَمُ ڪاتِبَ ھَٿَ ۾،…[ سُر آسا - وايون ]
- ڏيرَنِ مُل ڏاڍائِي، يا اِلاھِي، آئُون آسُونھِين اَوَتَڙَ آڏا، چُوڻُو چُڻَنَ آئِيا، پَکِيَڙا پَرَڏيھِي، سَوَلِي ڪَرِيين سَچا ڌَڻِي، اَڳِئان اُونداھِي،…[ سُر آسا - وايون ]
- جَهڻِ پِيَڻُ جَهگَلِ رَھَڻُ، آھِينِ ڌَڻَ ڌَڻِي، مُون کي مارُوئَڙَنِ جِي، آھي گهُرِجَ گهَڻِي، وِھان اَڏي وَٽَنِ گَڏي، ڀَرِ ۾…[ سُر مارئي - مارُن جو حال ]
- مارُئِي نَہ ڄائِي، تَہ مارُو پِئا نَہ مامِري، جَنھِن سامائي، ٿيلايا ٿَرَنِ ڌَڻِي.[ سُر مارئي - بندياڻي واجهائي وطن کي ]
- ڀُوڻَ ڀُڻڪو نَہ سُڻِيان، ٻُري نَہ ٻَڪَرَ دانھَن، مِيان مارُوئَڙَنِ جا، اوڻا ڏِٺَمِ آنھَن، جَنِ ساٺِيڪا ٿي سِنجِئا، سي ڌَڻِي…[ سُر مارئي - چرن چڻڪن چت ۾ ]
- اَڇا ڪوٽَ پَٽَنِ ۾، ٿو عُمَرُ اَڏائي، ڏَمِرِئو ڏيھَ ڌَڻِي، ڇاڄا ڇَڏائي، ڀورو ايِئَن نَہ ڀانئي، تَہ لوڪُ لاڏائُو ساٿَڙو.[ سُر مارئي - پائران پيھي آيا ]
- مَنجِهہ رَھِي مَلِيرَ، مُون تان ڪوھُ ڪِئو، مُون تان ڪِينَ ڪِئو، مُون ھَٿان مُنھِنجا ڌَڻِي، سَھِسين ٿِئا صَغِيرَ، پَکَي مَنجِهہ…[ سُر مارئي - وايون ]
- تُون تَماچِي تَڙَ ڌَڻِي، آئُون مُھاڻِي مي، کِکِيءَ ھاڻِيُون کارِيُون، حالُ مُنھِنجو ھي، مُون ڏُھاڳُ مَ ڏي، آئُون نالي سُيَسِ…[ سُر ڪاموڏ - سمي سامهون گندري ]
- تُون تَماچِي تَڙَ ڌَڻِي، تُون تَماچِي تَڙَ راءُ، تَماچِيءَ جي تَڪِيي، تُون تَماچِي ڳاءِ، تَہ تُون تَماچِياءُ، تَماچِي تَڙَ لَھين.[ سُر ڪاموڏ - سمي سامهون گندري ]
- تُون تَماچِي تَڙَ ڌَڻِي، آئُون گَندَرِي غَرِيبِ، تو سان ڄامَ قَرِيبِ، ڪِي ڏَنُ ڇَڏائي ڏيجِ مُون.[ سُر ڪاموڏ - سمي سامهون گندري ]
- ڪَنھِن جاڳائِي جَنجِريِ، پاڻان پيرُ ھَڻِي، جُھ ڏاڙوُن ڏاڙُنِ ويٺيُون، تَہ ويندو وِھُ وَڻِي، اَللہُ جَنِ ڌَڻِي، ڪوھُ ڪَرِيندو تَنِ…[ سُر ڪارايل - سَر، اوطاقون ۽ نانگ ]
- ڪوھُ جاڳايَئِي جِنجِرِي، سُتَلَ تو ھَٿُ ھَڻِي، جُھ ڏاڙُون ٻَہ ڏارِيائين، تَہ ويندُئِي وِھُ وَڻِي، جَنِ جو ڌوڄُ ڌَڻِي، تون…[ سُر ڪارايل - سَر، اوطاقون ۽ نانگ ]