مَتان بابت
معنيٰ
ائين نہ ٿي جو، خدا نہ ڪري، متڻ
A prohibitive particle, not, be it not, God forbid, lest, perhaps.
بيتن ۽ وائين ۾
- عاشِقَ مَعشُوقَنِ جو، وَٺِي وِھِجِ رَندُ، پِياريندَءِ پاڻِهين، مَيخاني جو مَندُ، سَرو اُنِ جو سَفَرو، سُپَڪُ آھي سَنڌُ، مَتان ڪَڍين…[ سُر يمن ڪلياڻ - سِڪ ۽ عاشقي ]
- مَيا مَڃُ مِنَٿَ، اَڄُ مُنھِنجِي ڪَرَھا، جهاڳِيندي جَرَ پَٽِيُون، مَتان ڪَرِيين ڪَٿَ، سُپيرِيان جي سَٿَ، مُون کي نيئِي ميڙِيين.[ سُر کنڀات - ڪرھو، چانگو، اٺ ]
- ڪوڙيِين ڀالَ ڪَرِيمَ، ڪَرِ سَھِسين شُڪرانا، فاذڪُرُونِي اَذڪرُڪُم، ڪَھي قُرآنا، واشڪُرُو الِي وَلا تَڪفُرُونِ، ڪَڍُ تُون ڪُفراَنا، حَمدُ چؤُ حَڪِيمَ…[ سُر سريراڳ - وايون ]
- ڪَنڌِي سارِيان ڪانَہ، يا اَمُنَ اَمانَ ، اي اِلاھِي! يا اِلاھِي!، ٻاجَهہ ٻيلاٽِي ڀايان، ڳَڻَڻَ ڳاڻيٽو ناھِ ڪو، اَپَرِ ٿِئا…[ سُر سريراڳ - وايون ]
- ڪَرَھَلَ پائي لَڄُ، ڪوھُ نَہ ويئِيئَن اُنِ سين، اُجارِيائُون اولِيُون، ڌُئاريائُون ڌَڄُ، مَتان وِھين ويسَلِي اُٿِي ڀُورَلِ ڀَڄُ، سيڻَنِ ساجُهرِ…[ سُر سامونڊي - وايون ]
- پَڳَھَ پاءِ پَنھِنجي مَڪُڙِي، مَتان ڇُوھي ڇِنائي، ساندارو سَمُنڊَ جو، اَڙانگو آھي، تو پانھِنجا نَہ ڪِئا، واري وَرائي، ھُوندَ نَہ…[ سُر سامونڊي - وايون ]
- اَئِين اَچِي پَسو جيڏِيُون، ھِي جو حالُ مُنھِنجي جِندَڙي، پائي وِئَڙا پيرَ ۾، مَنجهان کَرَسَ کَسو، آئُون ڏورِيندِي اُنِ کي،…[ سُر سامونڊي - وايون ]
- ڪَنڌِيءَ ڀَرِ ڪِلا، دُونھان دوسِتَ ميھارَ جا، لَهِرِنِ ۾ لَطِيفُ چئَي، دَھِلِجِ ڪِيمَ دِلِا، مَتان ڪا گِلا، ساھَڙُ سَمُنَ جِي…[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- مَرِجِ وَٽِ ميھارَ، مَتان موٽين سُهڻِي، ساھَڙَ جا سِينگارَ، مَتان ڏَمَ ڏيکارِيين.[ سُر سھڻي - تران، سڀت، ڏٺي ڏينھن ]
- مَتان گِهڙِين سُهڻِي، اَڄُ دَرياھَ ۾ دَمُ، ڪارِيءَ راتِ ڪُنَنِ ۾، ڪِھَڙو اَٿَئِي ڪَمُ، مَتان جاڳِي ڏَمُ، پُڇي پاڙي وارِيُون.[ سُر سھڻي - جيئري، ساھڙ ڌاران ]
- سارَنگَ کي سَعيو، توکي سَعيو نَہ ٿِئي، گُڙي ٿو گَنباٽَ ۾، آيو ڪِي آيو، مَتان اِيئَن ڀانيو، تَہ بادَلَ وَسِي…[ سُر سارنگ - بادل نيڻ ۽ مينھن ]
- بادَلِيا تُم بِين ڪَرُون، سُورَجَ لي ڇَپاءِ، پِيَ مورا پَنڌَ ۾، مَتان ڌُوپُ لَڳي ڪَوَلا.[ سُر سارنگ - بادل نيڻ ۽ مينھن ]
- ڇَنَ ڇَڏي پَئُہ ٻَنَ، نَئِين ڀَرِ اَڏِ مَ نِجِهرو، ڪانڌَ سَويري نَہ ڪِيَئِي، پَکِي جِي پَرَنَ، مُون جُهڙُ ڏِٺي اُڀَ…[ سُر سارنگ - سيڪارا سارنگ ]
- ڪِجي پَنڌُ پُڇان تو، ڪيچِيَنِ ڪارَڻِ ڪِيئَن، بيخُودِ ھَلِجِ بَرَ ۾، آئُون ٿو چَوان اِيئَن، سِڪَڻُ ساڄَنَ سِينءَ مَتان مُٺِي…[ سُر آبڙي - ڳول سندو پاڻ ]
- مَتان مُٺِي ڇَڏِيين پِريَتڻُون پاڻان، ڄاپَنِ جِيئَن جاڙا، تُون پُڻ ھوئِجِ تَنِ جِيئَن.[ سُر آبڙي - ڳول سندو پاڻ ]
- مَتان مُٺِي ڇَڏِيين، پاڙان پِريَتڻُون، کَٿُورِيءَ ڪَڻو، مَڙهي مَرِجِ مُنھَن ۾.[ سُر آبڙي - ڳول سندو پاڻ ]
- سُکَنِ وارِيۡ سَڌَ، مَتان ڪا مُون سان ڪَري، اَندَرُ جَنِي اَڌَ، ڏُونگَرُ سي ڏورِيندِيُون.[ سُر آبڙي - سُک، ڏُک ۽ ارادا ]
- ڀِيڙي ڀِيڙي ٻَڌُ، سُورائِتِي سَندِرو، ڪيچُ پَراھُون پَنڌُ، مَتان لَڪَنِ سين لَڳِي مَرين.[ سُر آبڙي - جِيئڻ، ور ۽ ھيڪاندي ]
- سُونھان چائِين سُڌِ نَہ ڏيِنِ، سَسُئِي پُڇُ مَ سي، مَتان تَوِھِين کي، واٽان وِرسائِينِ ڪِي.[ سُر آبڙي - ٿڪيائي ٿر ٿيلهہ ]
- ھَٿِيين پيرين مُونَڙِيين، ڪَھِجِ ڀَرِ ڪَپارَ، مَتان ڇورِي ڇَڏِيين، پِريَتَڻِي پَچارَ، توکي سَنَدَ سَسُئِي، سَندِي لَنئُن لَغارَ، جي ھُونِئِي ھوتَ…[ سُر معذوري - منڌ ۽ موت ]
- ٿِئَڙَم سُورَ سَمَرَ، اي دِلبَرَ، موٽُ سَٻاجها سُپِرِين، مَتان مُون کي ڇَڏِيين، آرِياڻِي اَنوَرَ، آھي عَبدالَطِيفُ کي، پِيراڻِي پاکَرَ.[ سُر معذوري - وايون ]
- اللهَ ڪارَڻِ اوٺِيا، ڪَرَھا مَ ڪاھِيو، جانِبَ جَڏي جِيءَ جو، آڳانڍو آھِيو، لاڳاپو لاھِيو، مَتان مُنھِنجا سُپِرِين.[ سُر ديسي - ڪيچان آيو قافلو ]
- جَي نَہ رَھِئا راتِ، تَہ ڪِھَڙو سُکُ سَرَتِيُون، ٻانڀَڻِ ٻَروچَنِ جي، مُٺِي مُلاقاتِ، مَتان مُٺِي ڇَڏِيين، طَلَبَ پِريان جِي تاتِ،…[ سُر ديسي - ڏيرن جو ڏمر ]
- وَرَ ۾ ڪونِهي وَرُ، ڏيرَنِ وَرُ وَڏو ڪِئو، نِھارِيندِيَسِ نِڪِرِي، بوتَنِ ڪارَڻِ بَرُ، آڏو ٽَڪَرَ ٽَرُ، مَتان روھَ رَتِيُون ٿِيين.[ سُر ديسي - وديسي وَرُ ]
- مَتان ڪا مُنڌَ ڏئين، پاھِي پَسِي پَٻُ، اَڳِئان ڪَؤُ مَ ڪَٻُ، اِي قالِي آڏو ڪيچَ کي.[ سُر ديسي - واٽُون ۽ سُور ]
- واءَ وِڃاءِ مَ سو، پُٺِيءَ جَنھِن پَنڌُ ڪَرِيان، ڇَٽا ڇَپَرِ پِرِينءَ جو، پيرُ پَرنِئان تو، بَرِ بُورائُو جو، سو لَڳِي…[ سُر ديسي - واٽُون ۽ سُور ]
- مَتان ڪا ٻَڙِي، ٻولِ ٻاروچي وِسَھي سَندِي جِيءَ جَڙِي، ڪَپي ڪوھِيارو وِئو.[ سُر ديسي - ڏيرن ناھي ڏوھ ]
- مَتان ڪا ٻَڙِي، ٻولِ ٻاروچي وِسَھي، ھُوندَ نَہ سُتِيَسِ سَرَتِيُون، ويھِي رَھِيَس وَڻِي، جَتَ پانھِنجِيءَ جُوءِ ۾، گهارِينِ مانَ گهَڙِي،…[ سُر ديسي - ڏيرن ناھي ڏوھ ]
- سَسُئِي سَرواڻَنِ سين، ڪِھَڙو لَهُہ لَڳوءِ، جَتَنِ جَڙَ ھَنيَئِي، ڪِي پاڻَهِين نِينھُن لڳوءِ، ڏاڏي پوٽو ڏيھَ ۾ ڏُکِي ڪو نَہ…[ سُر ديسي - ڏيرن ناھي ڏوھ ]
- ڏاگهَنِ ڏيرَنِ ساڻُ، ڪَرَھَنِ ڪيچِيَنِ ساڻُ، مَتان ڪا ڀُلِي لَنئُن لائي، آئُون سُتِي ھُو ھَلِئا، وِيَڙا ڪَرَھَلَ ڪاھي، آسَڻَ مَھِندان…[ سُر ديسي - وايون ]
- ڪِھَڙي آندين سانگَ، ٻاروچا ڀَنڀورَ ۾، اوٺِيَنِ اُٺَ پَلاڻِئا، تاڻي ٻَڌائُون تانگَ، جِيءَ جَڙَھُيَمِ جَنِ سين، سي پِرِين ٿِئا پاَسانگَ،…[ سُر ديسي - وايون ]
- ڏُونگَرَ ڏِجو ڏَسُ، مِيآن ڪو پيچِرو پُنَهَلَ جو، سيڻَنِ ڪارَڻِ سَسُئِي، وَڃَڻَ ڪِجي وَسُ، مَتان ڇورِي ڇَڏِيين، سَندو گنگِنَ گَسُ،…[ سُر ديسي - وايون ]
- جيڏِيُون جِمَ سُمهو، نِنڊَ ويرِياڻِي ھوءِ، مَتان مُنجِهي رَھو، واڪا ڪَري ويڙِه ۾.[ سُر ڪوھياري - نِدورِي نِنڊ ]
- سارِيان ٿِي سَبِيلَ، پُرِ تَقصِيرُون پاڻَ ڏي، مَتان مُون کي ڇَڏِيين، آرِي ڄامَ اَصِيلَ، وَرُ وِلَهَنِ جا وَسِيلَ، رَسِجِ رَھبَرَ…[ سُر ڪوھياري - خودڪلامي ]
- ھاڙھو ڳاڙھو ھوتَ، ڪيچِي ڪالَهہ لَنگهي وِئا سِڪَ ٻاروچي نَہ لَھي مَٿي تائِين مَوتَ، لَڳَندي لَڪَنِ ۾، پاڻان ٿِيَس پوتَ،…[ سُر ڪوھياري - وايون ]
- سَرَتِيُون سُڄي سُڃَ، مَتان ڪا مُون سين ھَلي، پاڻِي ناھي پَنڌُ گهَڻو، اَڳِئان رائو رُڳي رُڃَ، مَتان مَرِي اُڃَ، ڪا…[ سُر حسيني - لَڙُ مَ لاڙائُو، جِيءُ ۽ آتڻ ]
- تانۡ تانۡ ڪَرَھَلُ ڪاھِ، جانۡ جانۡ آھي سوجِهرو، مَتان ٿِئي اُونداھِ، پيرُ نَہ لَھين پِرِينءَ جو.[ سُر حسيني - لَڙُ مَ لاڙائُو، جِيءُ ۽ آتڻ ]
- تانۡ ڪا وَرِ ڪِجا، ڪَمِيڻِيءَ تي ڪيچِيا، آئُون اَوِھان جِي آھِيان، ٻانِهي ٻاروچا، دِلِاسي دوسا، مَتان مُون کي ڇَڏِيين.[ سُر حسيني - ڏورِڻ ۽ ڏسڻ ]
- روئِي ڪَندِينءَ ڪوھُ، ھاڻي ڪو ھوتُ وَري، جيڏو جَتَ ڪَري وِئا، ساڻُسِ سيڻَ سِتوھُ، ڊوھِي اَٿِئان ڊوھُ، مَتان ڪا مُون…[ سُر حسيني - ووءِ ووءِ ڪرڻ ۽ روئڻ ]
- ماٺِ مارِيندِي پِرِينءَ جِي، مَتان رُوئين رَتُ، ڇورِي ڇَڏِ مَ سَتُ، ھِمَٿَ ھوتُ وِڃايو.[ سُر حسيني - جِيئڻُ ۽ مَرڻُ ]
- ھَئَي ٿو وَڃي ھوتُ، آئُون ڪِي اَڳَڀَرِي ٿِيان، مَتان چوءِ بَلوچُ، ڪَمِيڻِيءَ مان ڪِينَ ٿِئو.[ سُر حسيني - جِيئڻُ ۽ مَرڻُ ]
- مَٿان جِيءُ جَتَنِ، گهورِئو گهوري سَسُئِي، پازِي جِي پُنهونءَ جا، ڪارُون ڪَري کي تَنِ، ڪيچِ مَتان ڪا ڪَنِ، بي شُڪِرِي…[ سُر حسيني - لَڪ لَڪيُون ۽ ڪُٺل ]
- ڪِينَ سَھان ٿِي سُپِرِين، ڇَپَرَ جُون ڇولُون، مَتان مُون کي ڇَڏِيين، آرِياڻِي اولُون، ٻانڀَڻِ سين ٻولُون، پِرِين پارِجِ پانھِنجُون.[ سُر حسيني - ڇپر، لوٺيي، حُج ۽ ھاءِ ]
- سَڏَ مَ ڪَرِ سَڏَنِ ري، ھَلَڻَ ريءَ مَ ھَلُ، جَلَڻَ ريءَ مَ جَلُ، روئَڻَ ريءَ مَتان رُوئين.[ سُر حسيني - ڇپر، لوٺيي، حُج ۽ ھاءِ ]
- ويٺي ٻارِئَمَ ٻانگَ سِينءَ، ڪوڙيِين اَڄُ قَندِيلَ، ھئَي ھئَي ھَنجُون ھارِيان، مَنجهان سِڪَ سَبِيلَ، مَتان مُون کي ڇَڏِيين، جانِي لَڳِ…[ سُر راڻو - ڏِيئا، تيل ۽ مھمان ]
- اوڏو ڪاڪِ مَ ٿِيءُ، مَتان مَنجِهين رَھين، ڏي وَراڪا وِچَ ۾، وِھَ گاڏُئُون وِيءُ، جَي ڀاويئِي تَہ پِيءُ، نَہ تَہ…[ سُر راڻو - ھلو ھلو ڪاڪ ۽ ڀُونءِ ]
- مُومَلَ صَحِي پَسَندا، پَڙِهئا پَنِتَ پِيرَ، راڻا ۽ حَمِيرَ، راڻا جٖي رَجپُوتَ، مُومَلَ صَحِي پَسَندا، مَڃي رَضا رَبَ جِي، ھِئان…[ سُر راڻو - وايون ]
- ڪِھَڙو اَٿِئِي ڪامُ، گَنجي ڏُونگَرَ گامَ ۾، پَسِي تَنھِن پاھَڻَ کي، اَچي نَہ آرامُ، مَتان ڏُونگَرُ ڏورِيين، اُجهين ڪُھ عَوامُ،…[ سُر کاھوڙي - گنجي ٽڪر، پکيان پير ]
- جيڪي جوڳِي ٿِيءُ، نَہ تَہ وانءُ نِرجا نِڪِري، ڪوھُ ٿو ڪَنَ ڪَپائِيين، جَا نَہ سَھَندين سِيءُ، ڀَڄُ پَرانھُون ٿِيءُ، مَتان…[ سُر رامڪلي - جوڳي، سامي ۽ ڪن ڪپڻ ]
- جِندا ھو مَ جوڳَ ريءَ، جِندا جوڳُ مَ پاءِ، ڪُوڙِي ڪِجِ مَ ڪَڏِھِين، سَچِي ڪا مَ سَلاءِ، پَھڄَڻُ پارِينداءِ، مَتان…[ سُر رامڪلي - جوڳي، سامي ۽ ڪن ڪپڻ ]
- اَڱَڻِ آھِينِ اَڄُ، صُبحِ ويندَءِ صابِرِي، ڪِجِ ڪو ڪاپَڙِيَنِ مان، رُوحَ رُچَندو رَڄُ، پيرَ اُنِين جا پُڄُ، مَتان سِڪين سَناسِيَنِ…[ سُر رامڪلي - اڄ نہ اوطاقن ۽ جياسُون ]
- اَصغَرَ ڏي آھِينِ گَهڻا، تُون اَڪبَرَ ڏي آءُ، مَتان لوڙو، لاھِيين، مَجُوسِيءَ مَٿان، حَيدَرِ جي ھَٿان، وِڙُھ تَہ ويرِي مارِيين.[ سُر بلاول - مجوسِي، ڄام ۽ جادم ]
- جَي تُون آسائو آھِين، تَہ وانءُ جَکِري لائي، مَتان وَڙُ وڃائِيين، ڪَنھِن ٻي دَرِ لِيلائي، سَمي سامائي، چِندا لاٿِي چارَڻين.[ سُر بلاول - مجوسِي، ڄام ۽ جادم ]
- چَنيسَرَ سين چاءُ، مَتان ڪا مُنڌَ ڪَري، ڪانڌُ ڪُوڙِيءَ جو وڻي، گِيرَبُ ۽ گاءُ، ٿِڙي ٿورَڙِياءُ، دوسِتَ دَسائي داسَڙو.[ سُر ليلا - مڻيو چنيسر، ليلا سھاڳڻ ]
- چَنيسَرَ سين چاءُ، مَتان ڪا مُنڌَ ڪَري، جو تو ڀورِي ڀانيو، اِيءُ رِيساڻو راءُ، پاڻَ ڌاران پَرياءُ، ڪانڌَ ڪَھِين جو…[ سُر ليلا - مڻيو چنيسر، ليلا سھاڳڻ ]
- ڪارا ڪَري ڪيسَ، مَتان ڪا مُنڌَ حِرصي، ڪانڌُ تَنِي جو ڪوڏِيو، جي وَتَنِ وِلِهي ويسِ، لالَڻُ ڏِسي نَہ لِبيسَ، دِلِيُون…[ سُر ليلا - ليلا ليلائيج ]
- اُٿِي وَرَ اوناءِ، دانھُون دَمبُورَنِ جُون، اَڳِئان اُنَڙَ ڄامَ جي، لَنگها تُون لِيلاءِ، جوڙِ تَندُون ڪَرِ جاءِ، مَتان سَٻَڙَ جو…[ سُر جاجڪاڻي - سٻڙ، سيڪڙو ۽ مڱڻھار ]
- ٻي دَرِ وانءُ مَ ڪيڏانھِين، جو تُون ڄامُ مَڱَندين مَڱڻا، ڦيرِ مَ ڪَنڌُ ڪِياڙِي، ٿِيندِي حاجَ ھِنئائِين، ماڻِڪَ موتِي مالَ…[ سُر جاجڪاڻي - وايون ]
- جانۡ ڪَتَندِينءَ تانۡ ڪَتُ، ھِيءَ ھَڏِ وِھاڻِي، ڪو پَنھِنجي عِيدَ لَيءِ، ڀيري ڪِجِ ڀَرَتُ، مَتان روئِين رَتُ، صُباحَ وِچِ سَرَتِيين.[ سُر ڪاپائتي - چائت ۽ محبت ]
- اَکِيُنِ کي اُتومِ، مَتان اِتِ اَڙو، ڪُنجِي ڪُرفُ ڪَڙو، ٽيئي ھَٿِ حَبِيبَ جي.[ سُر آسا - نيراني اکڙيون ]
- سُتوئِي سيڄَ گُهرين، جَفا ڏيِين نَہ جِيءَ، پَهني ڌاران پِيَ، مَتان نُونڌين نَہ چَڙِهين.[ سُر آسا - من، گولو ۽ جنڊ ]
- سُتوئِي سيڄَ گُهرين، جَفا ڏيِين نَہ جانِ، صُلحَ ريءَ سيڻانِ، مَتان نُونڌين نَہ چَڙِهين.[ سُر آسا - من، گولو ۽ جنڊ ]
- گهاتُوئَڙا اَدا، مَتان اَئِين رَڇَ وِڃايو، گهوري ماري گهاتُوئا، رَڇَنِ رَنڱُ ڏِجائو، مَهِندان اِنَ مُلِڪَ جو، اَئِين ڪو ڊَپُ ڪِجائو،…[ سُر گهاتو - وايون ]
- ميرِي جي ڏُٻِرِي، مَرُ مَٿي هوءِ، مَتان مارُو چوءِ، تَه واچا وييَئِي وِسِرِي.[ سُر مارئي - جھ سي لوڙائو ٿئا ]
- مُنھُن مُنھِنجو سُومَرا، مَرُ ميرو ئِي هوءِ، ڌوتوءِ ڌوراڻِنِ ۾، مَتان مارُو چوءِ، ڳِنِهي وَڃان لوءِ، لارُون جٖي لُڙڪَنِ جُون.[ سُر مارئي - جھ سي لوڙائو ٿئا ]
- مُون مَنُ مارُوءَ جو، مارُوءَ جو مُنھِنجو، مُنھُن مُنھِنجو سُومَرا، مَرُ ميرو ئِي هوءِ، ڌوتوءِ ڌوراڻِنِ ۾، مَتان مارُو چوءِ،…[ سُر مارئي - وايون ]
- تُون سَمُو آئُون گَندَرِي، مُون ۾ عَيبَ ھَزارَ، پَسِي مِيءَ ڪا پارَ، مَتان ماگُرِ مَٽِيين.[ سُر ڪاموڏ - سمي سامهون گندري ]
- تُون سَمُو آئُون گَندَرِي، مُون ۾ عَيبَنِ لَکَ، پَسي مِيءَ ڪا ڪَکَ، مَتان ماڱُرِ مَٽِيين.[ سُر ڪاموڏ - سمي سامهون گندري ]
- اُڏَءُ آڏِتُ اُڀِرِئو، وانءُ وِھاڻِيءَ ڀَؤُنرَ، سي چيتاريجِ چِتَ ۾، جٖي ڪَنڊا ڌاري ڪَؤُنرَ، مَتان مارِينَئِي ٽَؤُنرَ، تو لَنئُن لَڳو…[ سُر ڪارايل - پاڙون پاتار ۾ ]