Lexical Density of the verse, for usage of Artificial Intelligence (AI) & Computational linguistics
| Number of words: | |
|---|---|
| Lexical Words:* | |
| Non-lexical words:** | |
| Lexical Density: |
* Words of Noun, adjective, verb & adverb
** Words of Pro-noun, post-position, conjunction & interjection
ڀٽائي پيڊيا جو واٽس ائپ چئنل فالو ڪريو
- سُر سامونڊي جَي سيءَ ۽ جهيڙا جو بيت
لَڳي اُتَرَ ھِيرَ، سامُونڊِيَنِ سِڙَه سَنباھِيا،
نَنگَرَ کَڻِي ناکُئا، ٿِئا سَڻاوا سِيرَ،
ھِينئَڙي نِتُ اُڪِيرَ، کاري کيڙائُنِ جِي.
رسالن ۾ موجودگي: 73 سيڪڙو
سمجهاڻي
سياري جي هوا لڳڻ شروع ٿي آهي (جڏهن سمنڊ ماٺو ٿيو آهي) تنھن ڪري سامونڊين بہ (اڳيئي) سڙه تيار ڪري ڇڏيا آهن. هنن (پاڻيءَ جي تري ۾ کتل ناتاري کي ڇڪي ٻاهر ڪڍيو آهي ۽) ٻيڙيءَ کي پاڻيءَ ۾ آجو ڪري ڇڏيو آهي ۽ ٻيڙي موافق هوا واري رخ ۾ هلڻ شروع ٿي آهي. منھنجي اندر ۾ اهڙن وڻجارن لاءِ سدائين سڪ آهي، جيڪي سمنڊ جو سفر ڪن ٿا (سمنڊ جو سينو چيري هلن ٿا).
[ شارح: ڊاڪٽر عبدالغفار سومرو ]
گنج ۾، سرود سامونڊي، بيت نمبر : 1501
لَکٖيْ اُتَرَ هِيْرَ سَامُوْڊِيَنِ سِرَ سَبَاهِئَا﮶
نَنکَّرَ کَنِيْ نَاکُئَا ٿِئَا سَنَاوَا سِيْرَ﮶
هِيَرٖيْ نِةُ اُڪِيْرَ کَارٖيْ کٖيْرَاؤُئَنِجٖيْ﮶
ھِي بيت ٻين سھيڙيندڙن وٽ ڏِسو
TRANSLITERATION
सिन्धी देवनागिरी
लगी॒ उतर हीर। सामुंडियनि सिड़ह संबाहिया।
नन्गर खणी नाखआ। थिआ सणावा सीर।
हींअड़े नितु उकीर। खारे खेड़ाउनि जी।
ROMAN SINDHI
Laggey uttar heer, samundheyen sarh sanbaheyaa,
Nangar kharni nakhiaa, thiaa sunnawaa seerah,
Heyirhey nitt ukeerah, khaarey kherhaen jey.
TRANSLATIONS
With the blowing of the northern wind the crew released their canvas. They weighed anchor and pursued the favourable course of tide towards the sea. I always cherish in my mind a longing for the sea-rovers.
The north wind blew; the mariners hoisted their sails,
Weighing anchor, they approach midstream,
My heart ever craves for the explore of the sea.
چلی واء بادباں کھوہلے، ٹرے سفر ونجارے
لنگر چُک کے بیڑے ٹھیلے، پائے چڑھدی دھارے
تانگھ مِلن دی لگی رہندی ، سجن موڑا پاون
پھر آیا موسمِ بادِ شمالی
اٹھائے مانجھیوں نے اپنے لنگر
پھر ان کے بادباں لہرا رہے ہیں
پھر ان کو یاد آیا ہے سمندر
دلِ افسردہ کی گہرائیوں سے
اٹھے گی ایک لمبی ہوک اکثر
چلی ہوا جب اُتر کی تو، بادبان کو کھولا،
کس کر رسے نیا کے وہ، ساگر اور چلا،
تڑپے ہے جیئرا، وہ جو ساگر اور چلے ہیں۔
داستان اندر ٻيو اندراج
- (بيت) آئُون جَنِ آساري، مَٿي تَڙَ…
- (بيت) آئِي اُتَرَ مُندَ، ھِينئين اُڊَڪو…
- (بيت) آيَلِ ڍولي سان، جَي اَچي…
- (بيت) اَچَنِ اُھيئِي، جَنِ لاءِ ڪانگَ…
- (بيت) اَڱَڻِ آيا جانۡ، تَہ سَرَتِيُون…
- (بيت) اُتَرَ لَڳي اوھَرِئا، واھُوندي وَرَنِ،…
- (بيت) تان ڪِي لَئِجِ ڪانگَ، ڪَڏِھِين…
- (بيت) تَنَ جَنِي جِي تانگهَہ، سي…
- (بيت) جانۡ مُون وَڻِجارو ڪانڌُ، تانۡ…
- (بيت) جيڪَرَ اَچي ھاڻِ، تَہ ڪَرِيان…
- (بيت) سَرَ لوھِيڙا ڳَڀِئا، ڪُسَرَ نِسَرِئا،…
- (بيت) سَرَ نِسَرِئا پاندَ، اُتَرَ لَڳا…
- (بيت) لَنڪا لَنڪا ڪَنِ، لاءِ لَنڪا…
- (بيت) وانءُ وَڃِي وانئُٺِ، ھِينئَڙا ماڳُ…
- (بيت) وَڏو ڀاڳُ سَندونِ، جِيئَن مَڪو…
- (بيت) وَڻَجاري جِي ويرَ، سَؤُ سين…
- (بيت) وَڻِجاري جِي ماءِ، وَڻِجارو نَہ…
- (بيت) وَڻِجاري ڪانڌا، مُون وَرُ ويٺي…
- (بيت) وَڻِجاري ڪانڌا، ڪورِي ڪانڌُ نَہ…
- (بيت) وَڻِجارَنِ واري، پِرھَ پَڳَھَ ڇوڙِئا،…
- (بيت) وَڻِجارَنِ وَرِي، پِرھَ پَڳَھَ ڇوڙِئا،…
- (بيت) وِئَڙا ڪالُ ڪري، ٻارھين ماھِ…
- (بيت) چَمَڪِيُون چوڌارَ، ڌَڄِيُون ڌاڙيچَنِ جُون،…
- (بيت) ڍولو وِئَڙو ڏُورِ، آئُون ٿِي…
- (بيت) کارو جي کيڙِينِ، سيئِي مُنھِنجا…
- (بيت) کاري کيڙائُو مِٺي مُورِ نَہ…
- (بيت) کاري کيڙائُو، بِرھَ بُوبُ بَناءِ،…
- (بيت) کيڙائُنِ کارو، سَنجهيئِي سارِئو، آيَلِ…
سُر جا ٻيا داستان
رسالي جا ٻيا سُر
ھِن سُر جي راڳ بابت
سر سامونڊي جو تعلق سنڌي پرڪاش راڳ آھي ۽ ھن جي شڪل پوربي ٺاٺ سان ملي ٿي. آروھي ۽ آمروھي اوڏو سمپورڻ آھي يعني آروھيءَ ۾ پنج سر ۽ آمروھيءَ ۾ ست سر آھن. ڀٽائي جن جي راڳ کي راڳ وديا ۾ اھڙو تہ چالو ڏنو آھي جيڪو ھند جي ڏنل سنگيت سان ڪونہ ٿو ملي. انهيءَ ڪري شاھ جي سنگيت ۾ ان جو نالو ئي لطيفي چالو رکيو ويو آھي. وادي سر ”گنڌار“ ۽ سموادي سر ڌيوت راڳ جي آلاپن جو پھر شام کان رات تائين جو آھي.
ٺاٺ: پوربي
آروھي: سا گي مي پا ني سا
آمروھي: سا ني ڌا پا مني گي را سا
وقت (سمو) شام
(ذريعو: شاھ جو راڳ، سرگم وسيلي نئي تحقيق. تحقيق: استاد امير علي خان. ڇپائيندڙ: سنڌي لئنگئيج اٿارٽي)