Lexical Density of the verse, for usage of Artificial Intelligence (AI) & Computational linguistics
| Number of words: | |
|---|---|
| Lexical Words:* | |
| Non-lexical words:** | |
| Lexical Density: |
* Words of Noun, adjective, verb & adverb
** Words of Pro-noun, post-position, conjunction & interjection
ڀٽائي پيڊيا جو واٽس ائپ چئنل فالو ڪريو
داستان اندر ٻيو اندراج
- (بيت) آئُون جَنِ آساري، مَٿي تَڙَ…
- (بيت) آيَلِ ڍولي سان، جَي اَچي…
- (بيت) اَچَنِ اُھيئِي، جَنِ لاءِ ڪانگَ…
- (بيت) اَڱَڻِ آيا جانۡ، تَہ سَرَتِيُون…
- (بيت) اُتَرَ لَڳي اوھَرِئا، واھُوندي وَرَنِ،…
- (بيت) تان ڪِي لَئِجِ ڪانگَ، ڪَڏِھِين…
- (بيت) تَنَ جَنِي جِي تانگهَہ، سي…
- (بيت) جانۡ مُون وَڻِجارو ڪانڌُ، تانۡ…
- (بيت) جيڪَرَ اَچي ھاڻِ، تَہ ڪَرِيان…
- (بيت) سَرَ لوھِيڙا ڳَڀِئا، ڪُسَرَ نِسَرِئا،…
- (بيت) سَرَ نِسَرِئا پاندَ، اُتَرَ لَڳا…
- (بيت) لَنڪا لَنڪا ڪَنِ، لاءِ لَنڪا…
- (بيت) لَڳي اُتَرَ ھِيرَ، سامُونڊِيَنِ سِڙَه…
- (بيت) وانءُ وَڃِي وانئُٺِ، ھِينئَڙا ماڳُ…
- (بيت) وَڏو ڀاڳُ سَندونِ، جِيئَن مَڪو…
- (بيت) وَڻَجاري جِي ويرَ، سَؤُ سين…
- (بيت) وَڻِجاري جِي ماءِ، وَڻِجارو نَہ…
- (بيت) وَڻِجاري ڪانڌا، مُون وَرُ ويٺي…
- (بيت) وَڻِجاري ڪانڌا، ڪورِي ڪانڌُ نَہ…
- (بيت) وَڻِجارَنِ واري، پِرھَ پَڳَھَ ڇوڙِئا،…
- (بيت) وَڻِجارَنِ وَرِي، پِرھَ پَڳَھَ ڇوڙِئا،…
- (بيت) وِئَڙا ڪالُ ڪري، ٻارھين ماھِ…
- (بيت) چَمَڪِيُون چوڌارَ، ڌَڄِيُون ڌاڙيچَنِ جُون،…
- (بيت) ڍولو وِئَڙو ڏُورِ، آئُون ٿِي…
- (بيت) کارو جي کيڙِينِ، سيئِي مُنھِنجا…
- (بيت) کاري کيڙائُو مِٺي مُورِ نَہ…
- (بيت) کاري کيڙائُو، بِرھَ بُوبُ بَناءِ،…
- (بيت) کيڙائُنِ کارو، سَنجهيئِي سارِئو، آيَلِ…
سُر جا ٻيا داستان
- سُر سامونڊي جَي سيءَ ۽ جهيڙا جو بيت
آئِي اُتَرَ مُندَ، ھِينئين اُڊَڪو نَہ لَھي
وَٽِينِ لاڄُو بَندَ، ٻِيهَرَ مَکِين ٻيڙِيُون.
رسالن ۾ موجودگي: 87 سيڪڙو
سمجهاڻي
اتر جي (هوا لڳڻ جي) موسم شروع ٿيڻ واري آهي، انهيءَ ڪري منھنجي دل تان ڊپ لھي ئي ڪونہ ٿو (ڇوتہ منھنجو وَرُ وڻجارو آهي). ٻيڙين جا رسا وغيرہ نئين سر پيا تيار ڪن ۽ پنھنجن ٻيڙين کي ٻيو ڀيرو (آخري) مَک پيا ڏين. (سامونڊي سفر جي موسم اچي پھتي آهي ۽ هو پنھنجي پوري تياريءَ ۾ لڳا پيا آهن.)
[ شارح: ڊاڪٽر عبدالغفار سومرو ]
گنج ۾، سرود سامونڊي، بيت نمبر : 1500
آَئِيْ اُتَرَ مُندَ هِي﮼ اُڊَڪُوْ نَلَھٖيْ﮶
وَٽِيْنِ لَاڃُوْبَندَّ ٻِيْھَرَ مَکِيْنِ ٻٖيْرِيٌ﮶
ھِي بيت ٻين سھيڙيندڙن وٽ ڏِسو
TRANSLITERATION
सिन्धी देवनागिरी
आई उतर मुंद। हींएं उडको न लहे।
वटीनि लाजू॒ बंद। बी॒हर मखीनि बे॒ड़ियूं।
ROMAN SINDHI
Aaeyee uttar mundh, heyein udhkow na lahey,
Wateyen lajhow band, behar makhyen berhyoon.
TRANSLATIONS
The northern wind blows and my mind feels ill at ease. (It is synchronous with the sea men’s programmed departure). Actually they are occupied with twisting of lanyards and greasing of boats (preparatory to departure on voyage).
North wind blows evoking dread in my heart,
The sea-traders are twisting ropes and greasing their boats,
واء اُتر دی چلن لگے ڈر دیوں نا لتھے
اوہ لگے نے وٹن رسے تیل بیڑیاں لاوندے
پھر آیا موسم بادِ بہاری
بڑھی قلب و نظر کی بے قراری
چلے جائیں گے پھر بحری مسافر
کھڑی ہیں کشتیاں تیار ساری
چلی ہوا پھر اُتر کی، لگا ہے دل کو دھڑکا،
چمکاتے ہیں نیا، کرتے ہیں تیاری۔
ھِن سُر جي راڳ بابت
سر سامونڊي جو تعلق سنڌي پرڪاش راڳ آھي ۽ ھن جي شڪل پوربي ٺاٺ سان ملي ٿي. آروھي ۽ آمروھي اوڏو سمپورڻ آھي يعني آروھيءَ ۾ پنج سر ۽ آمروھيءَ ۾ ست سر آھن. ڀٽائي جن جي راڳ کي راڳ وديا ۾ اھڙو تہ چالو ڏنو آھي جيڪو ھند جي ڏنل سنگيت سان ڪونہ ٿو ملي. انهيءَ ڪري شاھ جي سنگيت ۾ ان جو نالو ئي لطيفي چالو رکيو ويو آھي. وادي سر ”گنڌار“ ۽ سموادي سر ڌيوت راڳ جي آلاپن جو پھر شام کان رات تائين جو آھي.
ٺاٺ: پوربي
آروھي: سا گي مي پا ني سا
آمروھي: سا ني ڌا پا مني گي را سا
وقت (سمو) شام
(ذريعو: شاھ جو راڳ، سرگم وسيلي نئي تحقيق. تحقيق: استاد امير علي خان. ڇپائيندڙ: سنڌي لئنگئيج اٿارٽي)