وَسِ بابت
معنيٰ
وس ۾، قبضي ۾، هٿ هيٺ، تابع، تليدو، تربيت، پذير، قابو ۾، هٿ ۾.
Submissive, docile.
بيتن ۽ وائين ۾
- جُهونُو ٿِئو جَھازُ، سَٽَ نَہ سَھي سِڙَه جِي، پَڳهَہ پُراڻا ٿَئا، سَڙِيو سَڀوئِي سازُ، مُعلَمُ ٿِئو مُحتاج، ٻيڙو وَسِ ٻِيَنِ…[ سُر سريراڳ - جيون ۽ جھاز ]
- ڪَنڌِي سارِيان ڪانَہ، يا اَمُنَ اَمانَ ، اي اِلاھِي! يا اِلاھِي!، ٻاجَهہ ٻيلاٽِي ڀايان، ڳَڻَڻَ ڳاڻيٽو ناھِ ڪو، اَپَرِ ٿِئا…[ سُر سريراڳ - وايون ]
- گهَڙو ڀَڳو مُنڌَ مُئِي، وِئا وَسِيلا، سارَ ڇَڏِيائِين سِيرَ ۾، ھَئَي وِئا حِيلا، سُهڻِيءَ جا سِيلا، وَحدَتَ سَڀَ وِڃايا.[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- گهَڙو مُنڌَ مُئِي، وَسِيلا وِئا، تِھان پوءِ سُئا سُهڻِيءَ سَڏَ ميھارَ جا.[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- جَڏھِن وَسِيلَنِ، لوڙِھي ڇَڏِي لُڙَ ۾، پاراران پِرِيَنِ، تَڏِھِين پُڇِي سُهڻِي.[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- پاڻُ مَ کَڻِجِ پاڻَ سين، ريءَ وَسِيلي وَڌُ، لالَڻُ تَنِي لَڌُ، عِشقُ جَنِي جي اَڳَ ۾.[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- پاڻُ مَ کَڻِجِ پاڻَ سين، ريءَ وَسِيلي وانءُ، مَٿان سائِرَ سُهڻِي، پِرتِ وَٺِجي پانءُ، نِينھَن ڳِنَهندِي نانءُ، وانءُ پِريان جي…[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- پاڻُ مَ کَڻِجِ پاڻَ سين، ريءَ وَسِيلي وَڃُ، ڀيلو ڀيري ڀَڃُ، اُڪَنڊَ کَڻُ عَمِيقَ ۾.[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- پاڻُ مَ کَڻِجِ پاڻَ سين، وَسِيلا وِڃاءِ، عِشقَ ساڻُ اُٺاءِ، پيرُ پِريان جي پارَ ڏي.[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- پاڻُ مَ کَڻِجِ پاڻَ سين، وَسِيلا وِسارِ، لُڙُ لَنگهائي سُهڻِي، پِرتِ وِجَهندِيَئيِ پارِ، تُرتُ لنگهِنديُون تارِ اُڪَنڊَ آڳَھُ جَنِ جو.[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- دَھشَتَ دامَ دَرياھَ ۾، جِتِ ڪُنَ ڪَڙَڪا ڪَنِ، سَوين سِيڻاھِيا سِيرَ ۾، لُڙَھَندا لَکَ وَڃَنِ، ڪَنڌِي نَہ ڪَپِرو، نَہ ڪي…[ سُر سھڻي - دھشت دام درياھَ ]
- راتِ اُونداھِي ريءَ گَهڙي، مَٿان وَسِئو مِينھُن، ھِڪِڙو ڀَئُہ بيراھَ جو، ٻِئو سانڀاران شِينھُن، شالَ مَ ڇِڄي نِينھُن، گهِڙان گهورِئو…[ سُر سھڻي - الست ارواح، کامڻ پچڻ ]
- نَھِين نَھِين مَيڏِڙي وَسِ وو بِنان دِلبَرَ دِلِ ماندِي، مُون کي مَتِ ميھارَ جِي، ڪا ٻِي ڪَسِ، سِڪان ٿِي سِنگهارَ…[ سُر سھڻي - وايون ]
- اَڄُ پُڻ اُتَرَ پارَ ڏي، ڪَڪَرَ ٿو ڪَري، وَسِئو سي ڀَري، جي ڏَڙَھ ڏِينھَنِ کانيا.[ سُر سارنگ - آگمجڻ ]
- سارَنگَ کي سَعيو، توکي سَعيو نَہ ٿِئي، گُڙي ٿو گَنباٽَ ۾، آيو ڪِي آيو، مَتان اِيئَن ڀانيو، تَہ بادَلَ وَسِي…[ سُر سارنگ - بادل نيڻ ۽ مينھن ]
- ڍَٽِ ڍُرِي پَتِ پييُون، وِڄُون ويسَ ڪَري، مِينھَن وَسِي مُلِڪَ جا، ڇَڏِئا تَلَ ڀَري، قادِرُ ڪَرَمَ ڪَري، سُڪا پَٽَ ساوا…[ سُر سارنگ - ڌرتي ڍُري ]
- ڍَٽِ ڍُرِي پَٽِ پييُون، ڪِئا وِڄَڙِيَنِ وارا، اُٺا گهَڻِيءَ اُورِ سين، ڪَڪَرَ جي ڪارا، واحِدَ وَسِڪارا، چَوڌارِي چَڱا ڪِئا.[ سُر سارنگ - ڌرتي ڍُري ]
- گَنگُو جِئان گوڙِ ٿِي، ڪَھِيو ڪاھُوجِيءَ ڏانھَن، وَسِئو مِينھُن وَڏَ ڦُڙو، چُرِي ڀَريائَيِن چاھَ، ڏيئِي پَٽَنِ پاھَ، ڀَرِيائِين ڪُنَ ڪِراڙِ…[ سُر سارنگ - سيڪارا سارنگ ]
- کَرُ مَرُ کامي پَچي، آئُون ويندَڙِي دَرِ، دوسِتَنِ جي، يااللهَ، جِئان ڏُڄَڻَ تَڪِيو، سَڄَڻُ تِئان اَچي، نُورا پايو نِينھَن جا،…[ سُر سارنگ - وايون ]
- واقُفُ نَہ وَڻِڪارَ جِي، بارِي پُڇي بَرَ، وَرُ وَسِيلا سُپِرِين، ٿَڪِيَسِ ڏوري ٿَرَ، لَھِجِ لالَ لَطِيفُ چئَي، ڪانڌَ مُئِيءَ جِي…[ سُر آبڙي - واقف وڻڪار، وڏا وڻ ]
- ھيڪاندِيءَ ھوئِي، اُٿِي راتِ رَوان ٿِئا، ساھُ سَڳي ۾ سُورَ جي، پُنهون وِئو پوئِي، جيڏِيُون جَي مانۡ وَسِ جَتَ ھُئا،…[ سُر آبڙي - جِيئڻ، ور ۽ ھيڪاندي ]
- ڪَرَھا مَ ڪاھِيو مِيان ڪيچِي، آئُون آرِياڻِيءَ عَرَضُ چَوَندِي، ڪَري ھوتَ ھَلَڻَ جِي، لُوٺِيءَ کي مَ لَڄايو، وَسِيلو وِلِهِيءَ جو،…[ سُر آبڙي - وايون ]
- ڇَپَرِ اوتارا ڪَري، ماڻِيائِين مَزا، پَريٽِ کي پَٻَ ۾، ڪارِئو پَنڌُ قَضا، وَسِ نَہ ويچارِيءَ جي، سَندِي رَبَ رَضا، مَٿان…[ سُر معذوري - ڪتا ۽ ڪوھ ]
- ھَلَندي ھاڙھو مَڻِي، ڪَرَڻُ ڪوھَ پِئامِ، اَرڏا آرِيءَ ڄامَ ري گُوندَرَ گُذَرِئامِ، لَڪِيُون لَڪَ لَطِيفُ چئَي، اپرانگهَڻُ آيامِ، پُرڻُ پُنهونءَ…[ سُر معذوري - ھاڙھو پنڌ ]
- ھَلَندي ھاڙھو مَڻِي، ڏَڪَنِ مُنھِنجا ڏوھَ، ھُوءِ اوڇَرَ سِر اُٺَنِ تي، ھِيءَ پَنڌَ پَڇاڙي پوھَ، ليڙَنِ ريءَ لَطِيفُ چئَي، ڪِيئَن…[ سُر معذوري - ھاڙھو پنڌ ]
- ھَلَندِي ھاڙھو مَڻِي، سِسِي ڏيِندِيَسِ ساھُ، لِڱَنِ تان لَطِيفُ چئَي، پاري نِئُمِ پاھُ، ڪَندو ٻاجَهہ اللهُ، وِھان تان نَہ وَسِ…[ سُر معذوري - ھاڙھو پنڌ ]
- ھَلَندي ھاڙھو مَڻي، گَسَنِ تان مَ گُسانِ، لَڪَنِ تان لَطِيفُ چئَي، رِڙِھِي مانَ رَسان، پُنهون شالَ پَسان، وِھان تان نَہ…[ سُر معذوري - ھاڙھو پنڌ ]
- ھَلَندي ھاڙھو مَڻِي، ڇَپَرَ ۾ ڇُلان، پاٻوھَ پُنُوھَ ڄامَ جِي، سَرَتِيُون ڪِيئَن سَلان، سارِئو تَنھِن سَردارَ کي، اَندَرِ روھَ رُلان،…[ سُر معذوري - ھاڙھو پنڌ ]
- ڀائِي حالَ ھَلِي وِئا، ڪَنھِن کي سُورَ سَلانُ، کَڻِئو لَڄَ لَطِيفُ چئَي، لَڪَنِ ۾ لُڇان، پانڌِي ڪِيرِ پَڇان، وِھان تان…[ سُر معذوري - ھاڙھو پنڌ ]
- ھَٿين پيرين مُونَڙِيين، ڪَھِجِ ڀَرِ قُدامَ، وِچِ وَسِيلو ناھِ ڪو، اوري آرِيءَ ڄامَ، ھِنيين لاھي ھامَ، پاڙِجِ ڪومَ پُنهونءَ سين.[ سُر معذوري - منڌ ۽ موت ]
- ڏُکِيءَ توءِ ڏُڪارُ، توڙي وَسَنِ مِينھَڙا، صاحِبَ ھَٿِ سُڪارُ، ھِنَ وَسِ آھِينِ ھَٿَڙا.[ سُر معذوري - ڏُکِيءَ ڏک ]
- ڪو مُنھُن ڪُٺَلِ آيو، ناھِ ويچارِي وَسِ، ھوتَ تُنھِنجي ھَٿَ ري گولِي ٿِئي نَہ گَسِ، ڏُکُ ڏُکِيءَ کي ڏَسِ، مُوڙِھِيءَ…[ سُر معذوري - سُڻڻ، ٻُڌڻ ۽ مڃڻ ]
- ڪو مُنھُن ڪُٺَلِ آيو، وَسِ نَہ ويچارِي، ھوتَ تُنھِنجِي ھَٿَ ري، پَھچي نَہ پارِي، اَچين جي آرِي، پاندُ، جَهلي لَڪُ…[ سُر معذوري - سُڻڻ، ٻُڌڻ ۽ مڃڻ ]
- ڪَرِڙا ڏُونگَرَ ڪَھَ گهَڻِي، جَبَلَ جامو جامَ ، سَمَرَ بِنان سَرَتِيُون، ڪَھَ ۾ گِهڙِي ڪا مَ، بِنان مُحَّمَدُ ڄامَ، ڪونِهي…[ سُر ديسي - ڪرڙا ڏُونگر ]
- ڪارا ڏِٺَمِ ڪانگَ، لَمَندا لَڪَنِ ۾، چانڪِ پَکا پُنهونءَ ڄامَ جا، تان وَتَنِ ٿا ويڙانگَ، نَہ ڪا وَسِي وِچَ ۾،…[ سُر ديسي - واٽُون ۽ سُور ]
- بِلڪُلِ ڪَري نَہ بَسِ، ھِنيُون مُنھِنجو ھوتَ ري، پِرِين جَنھِن پارِ وِئو، ڏُونگَرَ مُون کي ڏَسِ، ٿِئو ٻاروچي وَسِ، جِيئَڻُ…[ سُر ديسي - جبل ڏي نہ جواب ]
- جَڏا ميڙِ جَلِيلَ، جٖي حَبِ نَہ ھَلَڻُ سِکِئا، لَنگهائي لَطِيفُ چئَي، نِجَنِ ڪيچِ قَلِيلَ، وِساري وَسِيلَ، مَڇُڻِ مارَڳِ ڇَڏِيين.[ سُر ڪوھياري - خودڪلامي ]
- جَڏائيءَ جا جَلِيلَ، ٻَڌا موڙَ ھَٿَنِ سين، مادَرِ مُون کي مارِئو دَردَ جي دَلِيلَ، وَرِجِ وِيرَ وَسِيلَ، سُورَنِ ساڙِي آھِيان.[ سُر ڪوھياري - خودڪلامي ]
- سارِيان ٿِي سَبِيلَ، پُرِ تَقصِيرُون پاڻَ ڏي، مَتان مُون کي ڇَڏِيين، آرِي ڄامَ اَصِيلَ، وَرُ وِلَهَنِ جا وَسِيلَ، رَسِجِ رَھبَرَ…[ سُر ڪوھياري - خودڪلامي ]
- ھَلَڻُ سَھان نَہ ھوتَ جو، وَڃَڻُ مُون نَہ وَسِ، اللهَ آرِيچَنِ جِي، گولِي ميڙِيين گَسِ، پِرِين پَنوَھارَ پُڇان تو، ڏُونگِريا…[ سُر ڪوھياري - لاچارگي ۽ ساھس ]
- وَسِي وِساڻِيُون، رَتو روئِي پِرِينءَ کي، پييُون کَڻَنِ پَٻَ ڏي، نَظَرَ نِماڻِيُون، سي ڪِيئَن ٻيلِياڻِيُون، جَنِ وِيندو ھوتَ نَہ وارِئو.[ سُر حسيني - ووءِ ووءِ ڪرڻ ۽ روئڻ ]
- وَسِي وَسِي مِينھُن، جِيئَن لَٽي وييَسِ کيھَ، توءِ پِريان جي ڏيھَ، پيئِي پُڇِي خَبَرُون.[ سُر حسيني - ووءِ ووءِ ڪرڻ ۽ روئڻ ]
- مُون رَتُ رُنُو ٿي رائي، مُون رَتُ وَھايو ٿي رائي، کَڻِيو پيرُ پُنهونءَ جو، جيڪُسِ مُئيءَ جا جيڏِيُون، وِئَڙا لاڳاپا…[ سُر حسيني - وايون ]
- ڏاتَرَ ۽ مَڱَڻي، ڪو نَہ وَسِيلو وِچِ، سائِي تالَ تَندُنِ جِي، سائِي چارَڻَ چِتِ، جي ھُتي جي ھِتِ، تَہ ڳالِهہ…[ سُر سورٺ - ڏنو سر ڏياچ ]
- گُلُ ڇِنُو گِرنارَ جو، ڌَٻِڪِئو دُئارُ، ڪوڙيِين سَندو ڪارَڻِي، اَڙِيَنِ جو آڌارُ، وَسِيلو وِلهَنِ جو، سَڀَنِي جو سَردارُ، اِھَڙو راءِ…[ سُر سورٺ - ماتام ۽ موڪلاڻي ]
- پَرَ وَسِ ٿِئَمِ پَرياڻُ، پِرِين وَسِ نَہ پانھِنجي، لَڳو ڪِينَ لَطِيفُ چئَي ڇَپَرُ ڇاتِيءَ ساڻُ، پِرِين ڏيکاري پاڻُ، خُوشِ ڪَري…[ سُر بروو سنڌي - صُورت فانِي ۽ مڙه مقام ]
- ھاڻِ اِيندو ھاڻِ اِيندو، مُنھِنجو سَڄَڻُ سائِين، نِماڻِيءَ جو نِجُهرو، پاسي پاڻَ اَڏِيندو، مَٿان لَڪَنِ ساٿَڙو، صَحِي سَلامَتَ نِيندو، آڱرُ…[ سُر بروو سنڌي - وايون ]
- سَڱُ ڪَري سين شِينھَن، ڪَنڌُ مَ ڦيرِجِ ڪيڏَھِين، رَمِج راڻي پُٺِ ۾، نِرتو مَنجهان نِينھَن، اُونءَ مَ وَسِجِ عامَ تي،…[ سُر راڻو - ھلو ھلو ڪاڪ ۽ ڀُونءِ ]
- ڪُتي سُئِي ڪُوڪارَ، سُتي شِڪارِيَنِ جِي، ويچارو وَسِ نَہ پانھِنجي، حِيلَنِ ڪَري ھَزارَ، ڌَڻِي ڪَرِ مَ ڌارَ، ھِنَ لاکِيڻِيءَ لوڌِ…[ سُر کاھوڙي - سَپ، جهنگُ، ڪُتي ڪوڪار ]
- آسَڻَ وَٽِ آھُون ڪَرِيان، وَسِ نَہ مُنھِنجي واتُ، لَڳُمِ لاھُوتِيَنِ جو، ڪِينَرَ مَنجهان ڪاتُ، ھَلَڻَ کي ھَيھاتُ، آئُون نَہ جِيئَندِي…[ سُر رامڪلي - آءٌ نہ جِيئندي ان ري ]
- بُکَ وِڌائُون بَگرِيين، جوڳِي ڪَندا جُڃَ، طَلَبَ نَہ رَکَنِ طَعامَ جِي، اوتِئو پِيَنِ اُڃَ، لاھُوتِيَنِ لَطِيفُ چئَي، مَنُ ماري ڪِئو…[ سُر رامڪلي - بُک، طعام، گدا ۽ گبري ]
- ھُئَين وَسِيلو وِچَ ۾، ڪانگا پارِيَئِي ڪانَہ، اُتَئِي ڪِينَ عَجِيبَ کي، ظاھِرُ ساڻُ زَبانَ، توڙِ پھتين تان نَہ، اورِيائِين آڻِئو…[ سُر پورب - ڪانگ ]
- ڪا ڪا ڪَمُ اُٻَھرو، آرَسُ ڪَرِ مَ اِيئَن، جاڳُ پَرِ نَہ زورِ پَئُہ، وانءَ وَھلَو وَسِيئَن سِيئَن، سَنِيھَڙا سَيِّدُ چئَي،…[ سُر پورب - ڪانگ ]
- سَرَڻِنِ جا سوٺا سَھي، وَسِيلو وِلَهَنِ، لُڏي ڪِينَ لَطِيفُ چئَي، اَڳِئان لالُ لَکَنِ، جِتِ ڪوڙيِين ڪِينَ ڪُڇَنِ، تِتِ پاٻُھي پَڌِرو.[ سُر بلاول - سمو سلطان ۽ ابڙو ]
- وِڳَندُ وَرِي آئِيو، وَسِيُنِ ڪِينَ وِندوسِ، گَندِي مانِي ماڳُ موچارو، پاسي پِيرَ ٿِئوسِ.[ سُر بلاول - وڳند ]
- اُو ڏَمَرِئو ڏِسُ، ھِيءُ حِيلو ھُوَنهِين ھارَ جو، سُڻو سَڀَ سَرَتِيُون، اِيءُ وَرُ نَہ ڪَنهِين وَسِ، دَعويٰ پِهرِئين دَسِ، ڀَڃِئو…[ سُر ليلا - مڻيو چنيسر، ليلا سھاڳڻ ]
- ڏاتارُ تَہ تُون، ٻِئا مِڙيئِي مَڱڻا، مِينھَن تَہ مُندين وَسِڻا، سَدا وَسين تُون، جي گهَرِ اَچين مُون، تَہ ميرِيائِي مانُ…[ سُر جاجڪاڻي - سٻڙ، سيڪڙو ۽ مڱڻھار ]
- دوزَخُ دِلِ قَبُولِئو، مُون بِهِشتَنِئا بَسِ، جٖي پُٺِيرا پيرَنِ کي، ڏاتَرَ مُون کي ڏَسِ، جٖي ھُئا پَنھِنجي وَسِ، تَہ کِئانِ…[ سُر آسا - ترڪ، ڪلمو ۽ سرمو ]
- پَٽَ پُراڻا وَسِئا، اَچِي چَيائُون، ڏَنئُرا پُسِي ڏيھَ ۾، ساماڻُون سائُون، هِتِ هيڪَلِيِ آئُون، هُتِ سَڳَرَ ساهيڙِيُنِ جا.[ سُر مارئي - مارئي ملير جي ستي سيل ]
- وَسِي وِڄَڙِيُنِ، مُون کي عُمَرَ اُداسِي ڪِئو، وُٺا مِينھَن وَسُون ٿِيُون، ساڻيھَ ۾ سُڄَنِ، کِنوِي کِنوَڻِيَنِ، ٻَڌا موڙَ مَلِيرَ کي.[ سُر مارئي - مُونھان پوءِ ملير ]
- جِتِ ڀُنگا ڀِٽُون ڀَيڻِيُون، تَنھِن کُوڻِ ٿِيُون کِنوَنِ، پائُرُ سَڀَ پُسائِيو، وَسِي وِڄُڙِيُنِ، مارُوءَ ري مَ مَرَنِ، اللهَ آسائِتِيُون.[ سُر مارئي - مُونھان پوءِ ملير ]
- پِھرِينءَ راتِ پَسِي، مُنھِنجو ماڙِيءَ مَنُ ڦِڪو ڪِئو، مُوهَڙِ مارُوئَڙَنِ کي، واحِدَ ڏيجِ وَسِي، اَهَرَ جَنھِن اَسِين، سو مِلَندو شالَ…[ سُر مارئي - سارئان ۽ چڪن چاڪ ]
- هَي ڀُنگا هَي ڀيڻِيُون، هَي چُلها، هَي چِٽَ، ڪي ڏينھَن هِتي جيڏِيين، ٿي سَنِها ڪِتا سُٽَ، سي هَنڌَ پَسِي سُومَرا،…[ سُر مارئي - ھنڌ، ڀيڻيون، ڀنگا ]
- مُنھِنجو مَنُ ماروءَ ڏِٺَڙي رَچي. اِلاهِي عِنايَتَ سين، سِيلُ نِباهِئو سَچي، کَنڊون کائِي کِيرَ سين، مارُوءَ ريءَ ڪِيئَنِ مَچي، مَٿي…[ سُر مارئي - وايون ]