مائٽي، عزيزي، مِٽاچاري، ناتو، سَٻنڌ، نسبت، تعلق، رشتو، لاڳاپو، ڳانڍاپو، سڳائي، عزازت، رشتيداري، مِٽي. شاديءَ لاءِ گهربل ٻانھن.

Connexion by marriage, relationship, espousal.

• ساھَ سين سَڱُ سَنڍوريين. اُميرِي ڏيئِي، اِيندَءِ ڪَمِ سيئِي، جَنِي سَندو آھِين.[ سُر يمن ڪلياڻ - پريم پاٺ ]
• عِناتا اِتاھِين، جانِي جَڙي ٻَڌُ، آھي گهَڻو اَھکو، فَقِيريءَ جو فَندُ، چَکين تَہ چَرِئو ٿِيين، مَيخاني جو مَندُ، ڪِينَ ڪَڍَندين…[ سُر يمن ڪلياڻ - پريم پاٺ ]
• سامُونڊِيءَ ڪو سَڱُ، آھي گُوندَرَ گاڏَئُون، اَنگهُنِ چاڙِھي اَنگُ، وِئو وَڻِجارو اُھَرِي.[ سُر سامونڊي - پڳھ ۽ سامونڊين سڱ ]
• ڪافُون ڪاھِيندِياسِ، موٽان تَہ ڪُرَ ميھَڻو، ٻانِهي ٻاروچَنِ سين، سَڱُ نَہ ساھِيندِياسِ، اَلفِراقُ اَشَدُّ مِنَ المَوتِ ، ھِتي نَہ ھُوندِياسِ،…[ سُر آبڙي - سڀ ڪجهہ سندي اندر ]
• ويٺِنِ ڪونَہ وَراڪو، سُتِيَنِ ڪونِهي سَڱُ، ھوتُ ھَلَندِنِ کَٽِئو، اَنگهُنِ چاڙِھي اَنگُ، باسي ڀَئِي ڀَنگُ، رِڙِھِي ڄامَ رَسِيُون.[ سُر آبڙي - جِيئڻ، ور ۽ ھيڪاندي ]
• مُون اَنڌِيءَ ڏي اَڄُ اِيندا، ھوتَ سَلامَتَ سُپِرِين، سَڱُ نَہ ڪَندا سُکَ سين، سُورَ سَڱِيڻا ٿِيندا، پَريٽِ نِيندا پاڻَ سين،…[ سُر آبڙي - وايون ]
• ڪِھَڙو سَڱُ سِياڪو، ھاري تَنِ ھوتَنِ سين، آئُون ھيڪَلِي حَبِ ۾، نَہ مُون مِٽُ نَہ ڪاڪو، مُنڌَ پِيادِي پَنڌُ گهَڻو،…[ سُر آبڙي - وايون ]
• ڪَمِ قَرابَتَ جَنِ جِي، ھِتي آيَمِ ھِيئَن، رِفاقَتَ راڱَنِ جي، پَھتِيَسِ پَھَرَ سِيئَن، ماڻُهو مَلاحِظو تَنھِن جو، ڪيچِ نَہ ڪَندا…[ سُر معذوري - ڪتا ۽ ڪوھ ]
• سَڌَرَ سين سَڱُ ڪَري، پَرکَنڊينَ پيياسِ، ڪيرَ بِرَھمَڻِ ڪَنِ جي، ڪيرَ ڄاڻي ڪيڻاسِ؟ ھُوندَ نَہ سِنڌُ سُياسِ، پُرِيي ڪِيَسِ پَڌِرِي.[ سُر معذوري - ڪتا ۽ ڪوھ ]
• ڇَپَرُ ڏيئِي ٻَنِ، وِھان ڪِيئَن ماٺِ ڪَري، جِتِ ڪوھِيَرا ڪافَ جا، ٻَھَ ٻَھَ ٻاڦُون ڪَنِ، موٽُ مَرَندِيئَن سَسُئِي، تُون نَہ…[ سُر معذوري - ڪتا ۽ ڪوھ ]
• ڏَکا ڏُونگَرَ لاھِ، اَڳُ مُئِي سَسُئِي، آرِياڻِيءَ سين آھِ، ذاتِي سَڱُ ضَعِيفِ جو.[ سُر معذوري - ھاڙھو پنڌ ]
• تو سَڱُ ساھَ کَڻڻَ سين، جِيئَڻَ گوشي جاءُ، مَرَڻَ مُون سين آءُ، تَہ پُٺِيءَ تو پَنڌُ ڪَرِيان[ سُر معذوري - منڌ ۽ موت ]
• جَي سُورَنِ سِجهائِي، توءِ چيلِهہ ٻَڌئِو چوٽِيين چَڙھي، لَڌائِين لَطِيفُ چئَي، لالَڻُ لِيلائي، سَڱُ پُنُوھَ جي سَسُئِي، ميڙي مِلائِي، ٻانڀَڻِ…[ سُر معذوري - اڌر نڌر ۽ ھيڪلي ]
• وِئا سُڃَ سَنجهي ڪَري، ڀينَرُ راتِ ڀِنِي، سُڌِ لَڏِيندي ساٿَ جِي، ڏيرَنِ ڪانَہ ڏِنِي، وِئَڙا سَڱُ ڇِنِي، ڏُکِي ڏولي ڏُونگَرين.[ سُر ديسي - جت، اُٺ ۽ ڌاريا ]
• ڀينَرُ آئُون ڀورِي جَنھِن مُون سَڱُ سُڃاڻِي نَہ ڪِئو، ڏِيندا مُون ڏيرَ وِئا، جِهڄَڻَ ۽ جهورِي. لَڳِي جَنِ لورِي، ڏُونگَرُ…[ سُر ديسي - وديسي وَرُ ]
• اَدِيُون آئُون اَڄاڻِ، جَنھِن سَڱُ سُڃاڻِي نَہ ڪِئو، ھُوندَ نَہ ڪَڍِيَمِ ھيتِريِ، ڪوھِيارِي جِي ڪاڻِ، رَتِيءَ جي رِھاڻِ، جِيءُ اَڙايُمِ…[ سُر ديسي - وديسي وَرُ ]
• اَدِيُون ڪا اِيندِي، ڇَپَرُ مُون سَڱُ ٿِئو، لائِيندِيَسِ لِڱَنِ کي، مَلِيران ميندِي، وِندُرَ آئُون ويندِي، آرِي ڄامُ اَجهو ڪَري.[ سُر ديسي - وديسي وَرُ ]
• جَتا شالَ جِيو، جِيو ٿا جاڙُون ڪَرِيو، ٻانڀَڻِ کي ٻَروچَ ري، ٻيلِي ناھِ ٻِئو، ڇِنَڻُ تان نَہ پِئو، ھِيءُ سَڱُ…[ سُر ديسي - جَت نہ مِٽَ ]
• جَتَنِ سان جانڪُون، ٿانڪُون مُون سَڱُ ٿِئو، ڪَري ڪوھِيارو وِئو، تَنُ ڇَڏِي تاڪُون، آئُون پُڻ تَڏَھانڪُون، اَڌَ ڏُکوئِي آھِيان.[ سُر ديسي - جَت نہ مِٽَ ]
• پَرٽَنِ جي پاڙي، جاڙَ گُذارِيُمِ جيڏِيُون، جَنِي مُون کي مارِئو، سُورَنِ سين ساڙي، ايرادي آڻي، سانگِيَنِ سين سَڱُ ڪِئو.[ سُر ديسي - دانھُون ڪُوڪُون ]
• نالي نِماڻِي، ٻاجهارِي ٻَروچَ ري، ڪِئائِين سَڱُ سَيِّدُ چئَي، ڄامَنِ سان ڄاڻِي، پاڻِ تَہ پَرٽِياڻِي، ٿِيَسِ حِمايَتَ ھوتَ جِي.[ سُر ديسي - دانھُون ڪُوڪُون ]
• تانۡ جَي ھوتَ نَہ ڪَنِ، جو تُون پَسِي سَڱُ سَرَھِي ٿِي، ڪوڙيِين ڪُٺِيُون ڪيتِريُون، ٻانِهيُون ٻاروچَنِ، سَندِي ذاتِ جَتَنِ، آھي…[ سُر ديسي - واٽُون ۽ سُور ]
• مِڙِي مُنڌَ ڏي آيُون، ساھيڙِيُون سَھَجا، اَلسَفَرُ قِطَعَتُه مِنَ النارِ ، ھارِي موٽُ ھِئا، سَڱُ صِراطَ المُستَقِيم جو، اَٿَئِي ڪو…[ سُر ديسي - اوٺي اُٻھرا ]
• ڇا کي ٿا ڪَرَھَ قَطارِئو، واڳَ وَٺِي وَرُ وارِئو، مُون نِماڻِيءَ تان ڪِينَ چَئو، سائِينءَ ڪارَڻِ سُپِرِين، دوسِتَ دَرسَنُ ڪارِئو،…[ سُر ديسي - وايون ]
• ڏُونگَرَ ڏوراپو، پھرِين چُندِيَسِ پِرِينءَ کي، پَھَڻَنِ پيرَ ڏُکويا، تَرِيُون ڇِنِيُون تو، رَحمُ نَہ پِيُئِي رُوحَ ۾، قَدُرُ مُنھنجو ڪو،…[ سُر ڪوھياري - ڪوھ سان ڪچھري ]
• ھَلَڻُ سَھان نَہ ھوتَ جو، وَڃَڻُ مَ وارِئو، رَھو راتِ ڀَنڀورَ ۾، تان گهَڙِي ھِتِ گهارِئو، مَعذُورِ مَ مارِئو، سِڪِي…[ سُر ڪوھياري - لاچارگي ۽ ساھس ]
• جي سيڻانِي سَڱُ، تي ٿِي ڏُونگَرُ ڏورِيان، وِئو ٻاروچو نِڪِرِي، اَنگهُنِ چاڙِھي اَڱُ، اُٺَ مَ پَلاڻِئو اوٺِيا، تان ڪو دَمِئو…[ سُر ڪوھياري - وايون ]
• وِئو سِڄُ وَڻَنِ تان، راسِيُنِ ڏيئِي رَڱُ، مُون جَنھِن سان سَڱُ، سو ڪوھِيارو ڪيچِ وِئو.[ سُر حسيني - لَڙُ مَ لاڙائُو، جِيءُ ۽ آتڻ ]
• جٖي ڏُونگَرَ مُون مَنجِهہ ڏُکَ، سي پَڌَرِ پُونِ مَ پِرِينءَ ري، وِھَڻُ مُون وِھُ ٿِئو، ڪيرَ سانڍيندِي سُکَ، ھُيمَ ھوتَنِ…[ سُر حسيني - ٻاروچا، فراق ۽ وصال ]
• ٻيُون سَڀَ سَڱِيڻِيُون سَرَتِيُون، مُون چُکَ سين چاءُ، اَندَرِ آھي ڳالِهڙِي، ڪوھِيارِي جِي ڪا، لَڳُمِ ذَرو واءَ، سَڄو سَڱُ نَہ…[ سُر حسيني - ٻاروچا، فراق ۽ وصال ]
• مُون سَڱُ ھُئَڙو جَنِ سين، سي وَڃِي ٿِئا ڪيچِ قَرارِ، رُئان زارورزارِ، ھاڻي تَنِ پِرِيَنِ کي.[ سُر حسيني - ٻاروچا، فراق ۽ وصال ]
• جيڪا ڪَندِي سَڱُ، آيَلِ ٻاروچَنِ سين، اَنگهُنِ چاڙِھي اَنڱُ، رُوندِي سا رَتَ ڦُڙا.[ سُر حسيني - ڏورِڻ ۽ ڏسڻ ]
• ڀَلِي ڪَرَ ٿِئومِ، ھِيءُ سَڱُ ٻاروچَنِ سين، وَڃِي ڪيۡچَ ڏِٺومِ، پُٺِيءَ لَڳِي جَنِ جي.[ سُر حسيني - جِيئڻُ ۽ مَرڻُ ]
• ھوتَ ھاڙِھي جا بَلوچَ، ڙي بَلوچَ، موٽِي آءُ ڀَنڀورَ ۾، سِڪِي جَنھِن سَڱُ ڪِئو، لِڪِي وِچان لوڪَ، ماڻُهو ڏيِنِمِ ميھَڻا،…[ سُر حسيني - وايون ]
• سوڍي ريءَ سَرَتِيُون، پِئو ڀِتِيُنِ ۾ ڀَنگُ، اُٻاٽِجِي اَڄُ وِئو، راڻا تو ريءَ رَنگُ، ھِنيَين سين ھاڃو ٿِئو، پِئو اوسِيڙي…[ سُر راڻو - ڏِيئا، تيل ۽ مھمان ]
• جِھَڙا پانَنِ پَنَ، تِھَڙِيُون شالُون مَٿَنِ سايُون، اَگَرَ ۽ عَنبِيرَ سين، تازا ڪِئائُون تَنَ، مَڙِهئا گهَڻو مُشڪَ سين، چوٽا ساڻُ…[ سُر راڻو - چندن، لوڊي، ڪاڪ ڇڏڻ ]
• سَڱُ ڪَري سين شِينھَن، ڪَنڌُ مَ ڦيرِجِ ڪيڏَھِين، رَمِج راڻي پُٺِ ۾، نِرتو مَنجهان نِينھَن، اُونءَ مَ وَسِجِ عامَ تي،…[ سُر راڻو - ھلو ھلو ڪاڪ ۽ ڀُونءِ ]
• نَہ وارِثُ نَہ وَلَهو، سَڱُ نَہ سِياڪو، تو پُڄاڻا سُپِرِين، آيُمِ اولاڪو، پانڌِيا پارانڀو، ڏِجان ڍاٽيءَ ڍولَ کي.[ سُر راڻو - رُس مَ رُسڻ گهورئو ]
• جِياسُون جوڙَ ٿِي، جوڳِي ڏِٺُمِ جانۡ، سَڱُ جَنھِين سان، سامِي سو سانڀيٽِئو.[ سُر رامڪلي - اڄ نہ اوطاقن ۽ جياسُون ]
• آسِرو آھي، موٽِي اِيندا، مُون نَہ ڇَڏِيندا پاڻَ پَسَندا، پَٿَرِ وارَ پِرِينءَ لَيءِ، ويھُ تُون وِڇائي، ڏُکَ لاھِيندا ڏِيلَ مان،…[ سُر رامڪلي - وايون ]
• ڪَؤُئا ڪان ڪان ڪَندا، وِھاڻِيءَ وَڻَنِ ۾، مُون ڏِٺا مُون وِسَهو اڳي پِيڇي اَنڌا، اَچِي عَدالَتَ ۾، ويھِي وِٺِ وجَهندا،…[ سُر پورب - وايون ]
• سائِين سَڱُ سَندومِ، مَ ڇِڄي سين سامِيين، ھَلَڻَ جو ھِنگلاجَ ڏي، آديسَينِ اُتومِ، نيئِي پُورَڀَ پارَ ڏي، ويراڳِيَنِ وِڌومِ، سوئِي…[ سُر پورب - وايون ]
• چَنيسَرُ چَورَنگُ، ٻِہ رَنگُ لوڪُ ٻِئو، تَنھِن سين ڇِنِئو سَڱُ، وَڃِئو ھارُ ھَٿِ ڇُھين.[ سُر ليلا - ھاڻي ويٺي رو ]
• کِلِي جان کِيڪارِيان، تان ساٽِي سَڱُ نَہ ڪَنِ، وارِئو وَھِٽَ وَڃَنِ، ڪَنِ سَڀَاڳَنِ سامُھان.[ سُر گهاتو - ڪو جو قھر ڪلاچ ۾ ]
• روجَهہ نَہ پَڪَڙِجَنِ، مَتا جي ماھِ گَهڻين، ڪِجي سَڱُ سِينھَنِ سين، واڪي جٖي وَرَنِ.[ سُر ڪيڏارو - داستان پھريون ]
• نَہ ڪا ڪُن فَيَڪُون ھُئِي، نَڪو لِڱُ لَحَمُ، بَنِئو ھو نَہ بُتَ ۾، اَڃا ڪِي آدَمُ، مُون تَوِھِين سين سَڱُ،…[ سُر مارئي - ڪن فيڪون ۽ قيد ]
• ھِيءُ مُنھُن ڏيئِي ٻَنِ، تُون وِھُ کائِي نَہ مَرين، تو سين مَلِيرَ ڄايُون، تان جي سَڱُ نَہ ڪَنِ، تُون ڪِيئَن…[ سُر مارئي - بندياڻي واجهائي وطن کي ]