مَنُ بابت
معنيٰ
دل، هردو، چِتُ، قلب، چيتو. اندر، ضمير، جيءُ، اَتما، رُوحُ، لاڙو، جهڪاءُ، رغبت، چاههُ. خيال، ويچار، غور، خوض. ماڻهوءَ جي اها سگهہ جنھن سان ويچار ڪري، فڪر يا خيال پيدا ڪرڻ واري قوت.
The inner being, the mind, thoughts, inclination.
بيتن ۽ وائين ۾
- تَنُ کُڏِي مَنُ حُجِرو، ڪِيمِ چالِيھا رَکُ، پُوڄِئو ڪوھُ نَہ پُوڄِيين، اَٺَئِي پَھَرَ اَلَکُ، تان تُون پاڻُ پَرَکُ، ھُو سَڀَ…[ سُر يمن ڪلياڻ - پنا پڙهڻ ۽ ڪڙهڻ ]
- ھُو چونِئِي تُون مَ چَئُہُ، مَنُ ماري ڪَرِ مُوءِ، ڪَڍُ دَغائِي دِلِ مان، ھاگا مان ۽ ھُوءِ، تَہ آگو سَنجِهہ…[ سُر يمن ڪلياڻ - پريم پاٺ ]
- ھُوچُونِئِي تُون مَ چَئوُ، واتان وَرائي ويڻُ، سَڀَنِ سين سَيِّدُ چئَي، مَنُ ماري ڪَرِ ميڻُ، کانڌِ وَڏوئِي کيڻُ، ڪِيني مان…[ سُر يمن ڪلياڻ - پريم پاٺ ]
- جِئان ڪوڙِ ٻَہ ڪاٺِيُون، پَنجين لَکين پَنُ، تِئان ڇاڻي ڇَڳيُون، مَيي رَتو مَنُ، تَنھِن وَلِ سَندو وَڻُ، ڪُوماڻو ڪوڙِ لَھي.[ سُر کنڀات - ڪرھو، چانگو، اٺ ]
- نَنگَرِئو نيڻين، مَنُ اولِيءَ نَہ اوھَري، سَٻاجهي سيڻين، پائي ڳُڻَ ڳَهِيو ھِنيُون.[ سُر سامونڊي - پڳھ ۽ سامونڊين سڱ ]
- چِتان جٖي نَہ چُرَنِ، اَلا اُنِ مَ وِسِران، مُون مَنُ آھي تَنِ مَڙِهئو مَنجهاران ھِنيين.[ سُر سامونڊي - ڳرڻ ۽ چنتا ]
- گِهڙِي گهَڙو ھَٿِ ڪَري، چيلِهہ ٻَڌِي چوتو، مُنھِنجو مَنُ ميھارَ کي، پارِ وَڃِي پَھتو، گهوتي ۾ گهوتو، اَچي ڪو مَ…[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- توڏِيءَ کي تَعظِيمَ، ٻِيَنِ سَڀَنِئان اَڳِرِي، اوڏِي ٿِي اَلِفَ کي، مَنُ گَڏَيائين سين مِيمَ، جيلان ذاتِ حَلِيمَ، مِلي تي ميھارَ…[ سُر سھڻي - سانوڻ، سيارو گهڙي ۽ گهوري ]
- کَرَڪَنِ ڪِئو کَڙو، مُنھِنجو مَنُ ميھارَ ڏي، آڏو لُڙُ لَطِيفُ چئَي، لَهرِيُون لَسَ لَڙو، چارِي ٿِيُمِ چَڙو، ٻُرِي ٻيلايَنِ جو.[ سُر سھڻي - مينھون، چاھڪ، کرڪن ]
- سانڀارا سيئِي، تَنُ جَنِي جو طالِبُو، مَنُ پِريان نيئِي پَڳَهِيو پاڻَ ڳَري.[ سُر سھڻي - ساھڙ، اڀو آڇي ۽ سانڀارا ]
- لَيا ڏِٺَمِ لارَ، سانڀارا ساھَڙَ جا، ھِنيُون ھِتِ نَہ وِندُري، ڌَراڙَنِئون ڌارَ، مُنھِنجو مَنُ ميھارَ، پَڳَهِيو پاڻَ ڳَري.[ سُر سھڻي - ساھڙ، اڀو آڇي ۽ سانڀارا ]
- ٿاوَرَ اُٿِي پَسُ، ڏيھِ کِوَندِي وِڄُڙِي، مَنُ کُلِي باغُ ٿِئو، ھِينئَڙي لَٿِي ڪَسُ، تَنِي ڪارَڻِ وَسُ، جَنِ وَرَ مَٽائي ڀائُرَ…[ سُر سارنگ - سيڪارا سارنگ ]
- وَڏا وَڻَ وَڻِڪارَ جا، جِتِ چَتُون ۽ چِيھا، مَنزَلَ دُورِ مَنُ تَنھا، ڪَنِ ٻولِيُون ٻاٻِيھا، ساٿِي سَنِيھا، ويلو ڪَنِ نَہ…[ سُر آبڙي - واقف وڻڪار، وڏا وڻ ]
- لوچِ دا وي بَلوچَ دا، ميرا مَنُ، پِيران نوُن سَڏيِندِيان، سَڳَرَ پَٽِيدِيان، اَلا ھو آڻِ مِلائِيين پُنهون ڪيچ دا.[ سُر آبڙي - وايون ]
- اِيندو ھوتُ ڇَپَرَ جو ڄامُ، جيڏِيُون ڪِينَ ڇَڏيِندو ڪَڏِھِين، وِھان ڪِيئَن ڀَنڀورَ ۾، ڪَري مَنُ مُدامُ، ڪاھي رَسَندِيَسِ ڪيچَ کي،…[ سُر معذوري - وايون ]
- اللهَ اَچَنِ اُوءِ، جَنِ آئي مَنُ سَرَھو ٿِئي، پَسان مانَ پَرِ ڪَھِين، تَنِ جَتَنِ سَندِي جُوءِ، لَنگهي لَڪَ لَطِيفُ چئَي،…[ سُر ديسي - ڪيچان آيو قافلو ]
- مَنزَلَ دُورِ مَنُ تَنھا، جِتِ ٻيلِي ناھِ ٻِئو، ھَئَي ھيڪلو جِندَڙو، پَھڻَنِ مَنجِهہ پِئو، اِيءُ قَضا ڪَمُ ڪِئو، رَسِجِ رَھبَرَ…[ سُر ديسي - ڪرڙا ڏُونگر ]
- مَنزَلَ دُورِ مَنُ تَنھا، جِتِ ساٿِي نَہ پانڌِي، لَٽي لوڙُه فَقِيرِ جو، ڪالَهہ وَھِئا ڪانڌِي، جا دِلِئُون دَرماندِي، تَنھِن کي…[ سُر ديسي - ڪرڙا ڏُونگر ]
- جَتَنِ وِڌِيَسِ جارَ، نَہ تَہ ھُيَسِ نِماڻِي نِڪَڻِي، ٿِئا پاڻَ قَرارِ، مُون مَنُ گَڏِيائُون گُوندَرين.[ سُر ديسي - جَت نہ مِٽَ ]
- آڌِيءَ اُو اُٿِي وِئا، ڪَرُ رَکِئائُون ڪيچَ، ٻاروچاڻي پيچَ، مُنھِنجو مَنُ مُنجهايو.[ سُر ڪوھياري - پڇتاءَ ۽ انومان ]
- مُنھِنجو مَنُ مُنجهايو، جَتَنِ جي جَمالَ، ڪو جو سُورُ سَرِيرَ ۾، ڪِئو ڪيچِيَنِ جي ڪَمالَ، ھوتَ نَہ ڀائِي حالَ، موٽِي…[ سُر ڪوھياري - پڇتاءَ ۽ انومان ]
- ڪاتِيءَ تان نَہ ڪَھِين، مَنُ وِجُهلَڻَ وَڍِئو، مَارِيَسِ سُورَ تَھِين، جو نَہ جِياري جيڏِيُون.[ سُر حسيني - لَڪ لَڪيُون ۽ ڪُٺل ]
- ڪاتِيءَ تان نَہ ڪُٺو، مَنُ وِجهلَڻَ وَڍِئو، جَنِي ماءَ مُٺو، سي جَتَ نَہ پَسان جُوءِ ۾.[ سُر حسيني - لَڪ لَڪيُون ۽ ڪُٺل ]
- جي گهُران سي نانھِ، اَڻَ گهُرِيا لوءِ گَهڻا، مَنھُن ڀَرِيو ماڻُهين، مُون مَنُ مُوافِقُ ناھِ، تَنِ ڪِبو ڪانهَنِ، جَنِ گَڏِيي…[ سُر حسيني - وڳ قطارون ۽ ڪاروُن ]
- اَڄُ نَہ مَنُ قَرارُ، ڏِٺُمِ سَونچو ساٿَ ۾، نَھِي ويٺا بارُ، مَٿي ساڻيھَ سُپِرِين.[ سُر حسيني - وڳ قطارون ۽ ڪاروُن ]
- صُورَتَ سَندِيَنِ سالَ، پاڻَ مُصاحِبَ سُپِرِين، مَولا ڏِنَنِ مُنھَن ۾، نُورِي نيڻَ نِھالَ، سَندي خُوابَ خِيالَ، مُون مَنُ مَتِوالو ڪِئو.[ سُر بروو سنڌي - صُورت فانِي ۽ مڙه مقام ]
- اَکِيُون پِريَمِ تُنھِنجُون، اَلبيلِيُون ۽ آلي، موھِيو مَنُ مَجازَ سين، نيڻَنِ جي نالي، سَگهان نَہ جالي، تو ريءَ ساعَتَ سُپِرِين.[ سُر بروو سنڌي - عاشق اکڙِيُون ]
- ڍاٽِي گَهڻا اَچَنِ، مَنُ سوڍَلَ وِندَسِئو، ڪا جَا لائِي مَينڌَري، لالِي کي لِڱَنِ، راڻو اَکَڙِيُنِ، ڪَنھِن قَولِ نَہ وِسِري.[ سُر راڻو - چندن، لوڊي، ڪاڪ ڇڏڻ ]
- راڻي رِڻُ ڪِئو، جيڏِيُون مُنھِنجي جِيءَ سين، مَنُ مَينڌَري وَڍِئو، ڌُٻِي ڌَڙُ پِئو، ٻُجهان ٻَھَرِ وِئو، ھِنيُون ھَنڌِ نَہ اَڳِيين.[ سُر راڻو - راڻو راحت، رُٺو ڪاڪ ]
- سوڍي سِرُ نِيو، ھِتِ ڪَرنگهَرُ سَکِڻُو، راڻِي جِيءَ رِھاڻِ کي، پَچي تَنَ پِئو، مَنُ مَينڌَري وَڍِئو، ڌُٻِي ڌَڙُ پِئو، پَسان…[ سُر راڻو - راڻو راحت، رُٺو ڪاڪ ]
- راڻو رُٺو ڪاڪِ سين، وِجُهلَندو وِئو، مُنھِنجو مَنُ مَينڌَري، پائي نِيَرُ نِيو، ٻُجهان ڪو ٻِئو، سوڍي سانگُ چِتايو.[ سُر راڻو - راڻو راحت، رُٺو ڪاڪ ]
- جَي ڀانيَين جوڳِي ٿِيان، تَہ سَڱَ سَڀَيئِي ڇَڏِ، اوڏو ٿِيءُ الِفَ کي، مَنُ مِيمَ سين گَڏِ، ھِئان لاھُوتِي لَڏِ، تَہ…[ سُر رامڪلي - جي ڀانيَين جوڳِي ٿِيان ]
- مُونا طُورُ سِيناءَ ، سَندا سَناسِيَنِ، سَجِدَہ گاھَ سامِيين، گوڏا گودَڙِيَنِ، فَڪَانَ قَابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنَىٰ ، ٿا نانگا اِيئَن…[ سُر رامڪلي - آديسي ۽ مونا طور سينا ]
- پُوڄا ڪارِ مَ پاڻَ کي، کُوءِ راوَلَ ٻَنِ رُجاتُ، لِباسان لَطِيفُ چئَي، پَلِ ويراڳِي واتُ، مَنُ ماري ڪَرِ ماتُ، تَہ…[ سُر رامڪلي - قوت ڪڙايا ۽ پوڄا ڪار ]
- بُکَ وِڌائُون بَگرِيين، جوڳِي ڪَندا جُڃَ، طَلَبَ نَہ رَکَنِ طَعامَ جِي، اوتِئو پِيَنِ اُڃَ، لاھُوتِيَنِ لَطِيفُ چئَي، مَنُ ماري ڪِئو…[ سُر رامڪلي - بُک، طعام، گدا ۽ گبري ]
- شينَئُون شَرِيعَتَ جا، تابِعَ ٿِئا تَمامُ، تَنِ کي طَرِيقَتَ جِي مَنَ ۾، ميخَ مُدامُ، ھَلَنِ حَقِيقَتَ ۾، مَعرِفَتَ تَنِ مُقامُ،…[ سُر رامڪلي - ٽيھ اکري ]
- مَنُ موھِئو جوڳِيَنِ جي ذاتِ، دِلِ جوڳِيَنِ جي ذاتِ، ھُيَسِ سَناسِيَنِ سين سَنِرِي، پُورَڀِيا پُوري وِئا، آسَڻَ آڌِيءَراتِ، سُئَمِ نَہ…[ سُر پورب - وايون ]
- اَکِيُنِ سوئِي اورَکِئو، جو ڪَنين سُئُمِ قَرَنُ، ماءُ مُنھِنجو مَنُ، ڄامَ پَسَندي پَتِئو.[ سُر بلاول - مجوسِي، ڄام ۽ جادم ]
- ڪافِرُ ٿِيءُ تَہ اُبَھين، بابَ شَرَعَ جا ڇَڏِ، مَنُ مُشرِڪَنِ گَڏِ، تَہ ويجهو ٿِيين وِصالَ کي.[ سُر آسا - ترڪ، ڪلمو ۽ سرمو ]
- صُلِحُ جَنِ سَڄَڻَ سين، سيڄَ ماڻِيندا سي، الَّذِينَ آمَنُوا وَڪَانُوا يَتَّقُونَ ، اِنَ پَرِ اُڀا جي، نيئِي نُوڌي تي، ڏِکِي…[ سُر آسا - من، گولو ۽ جنڊ ]
- مَنُ مَڻِڪو تَنُ تَسبِيحَ، دِلِ دَنبُورو جَنِ، تَندُون جٖي طَلَبَ جُون، وَحدَتَ ساڻُ وَڄَنِ، وَحۡدَہٗ لا شَرِيڪَ لَهٗ ، اِھو…[ سُر آسا - من، گولو ۽ جنڊ ]
- جَڏھِن ڪُن فَيَڪُون ، مَنُ تَڏاھانڪُون مارُونئين، تُون ڪِيئَن وِجهين تَنِ کي، سُومَرا شَڪُون، حَمِيرَنِ ھَڪُون، جاڙَ جُسي کي پاتِيون.[ سُر مارئي - ڪن فيڪون ۽ قيد ]
- ريءَ اَعرابِيَنِ ھِتِ، گَهنگهَرُ گهارَڻُ مُون پِئو، بَڪَتَ الۡعَینَینِ بما ھُوَ قَدَما ، پُڄان ساڻُ پِرتِ، مَنُ اَکِيُون تَنُ تِتِ،…[ سُر مارئي - ڪن فيڪون ۽ قيد ]
- سَنِهيءَ سُئِيءَ سِبِئو، مُون مارُوءَ سين مَنُ، ھَڻِي کَڻَ حِلمَ جا، تَھِ وِڌائُون تَنُ، ڪِيئَن ٽوپايان ڪَنُ، اَباڻِيءَ اِبرَ ري.[ سُر مارئي - ڏيھ ڏاڏاڻي جي خبر ]
- جِيئَن ڳَنڍِيُون مَنجِهہ ڳَنڍيرَ، تِيئَن مُون مَنُ مارُوئَڙَنِ سين، ڏِنِيُون لَسَ لَطِيفُ چئَي، ھِينئَڙي کي حَمِيرَ، وَڃِي مَنجِهہ مَلِيرَ، سَڀَ…[ سُر مارئي - ڏيھ ڏاڏاڻي جي خبر ]
- جِيئَن ڳَنڊِيُون مَنجِهہ ڳَنڍيرَ، تِيئَن مُون مَنُ مارُوءَ سين، سي مارُوئَڙا ٿَرِ ٿِئا، جي ڳُڻَنِ جا ڳَھِيرَ، تَنِي ري حَمِيرَ،…[ سُر مارئي - ڏيھ ڏاڏاڻي جي خبر ]
- چَشا چائُرَ چُورِما، قِيمو قَليو اَنُ، جيڪِي آڇي سُومَرو، سو مُورِ نَہ باسي مَنُ، پوئِينءَ راتِ پِڙِ پَئي، جَي مُون…[ سُر مارئي - آڻين چاڙهين، سون برابر سڳڙا ]
- پِھرِينءَ راتِ پَسِي، مُنھِنجو ماڙِيءَ مَنُ ڦِڪو ڪِئو، مُوهَڙِ مارُوئَڙَنِ کي، واحِدَ ڏيجِ وَسِي، اَهَرَ جَنھِن اَسِين، سو مِلَندو شالَ…[ سُر مارئي - سارئان ۽ چڪن چاڪ ]
- عُمَرَ ٿِئو اَريجُ، مَنُ مُنھِنجو سُومَرا، ساري سانبِيَڙَنِ کي، رَڳُنِ ڇڏِئو ريجُ، ڪِھَڙو کَٽِيُئِي کيجُ، مُون کي بَندِياڻِي ڪَري.[ سُر مارئي - پائران پيھي آيا ]
- مُنھِنجو مَنُ ماروءَ ڏِٺَڙي رَچي. اِلاهِي عِنايَتَ سين، سِيلُ نِباهِئو سَچي، کَنڊون کائِي کِيرَ سين، مارُوءَ ريءَ ڪِيئَنِ مَچي، مَٿي…[ سُر مارئي - وايون ]
- مُون مَنُ مارُوءَ جو، مارُوءَ جو مُنھِنجو، مُنھُن مُنھِنجو سُومَرا، مَرُ ميرو ئِي هوءِ، ڌوتوءِ ڌوراڻِنِ ۾، مَتان مارُو چوءِ،…[ سُر مارئي - وايون ]
- مُنھِنجو مَنُ مَلِيرُ، ڪوٽَنِ ۾ ڪِيئَن گَهارِئان، پِيان شالَ پَيُون ڀَري، پائُرَ جو پَنِيرُ، سَرَتِيُون پَسان سُومَرا، جِيئَري لاھِ زَنجِيرُ،…[ سُر مارئي - وايون ]
- مُنھِنجو مَنُ مِيان، واڳِئو ويڙِهيچَنِ سين، پَھِي پاکِي پَٽِڙِي، پِرِيَنِ ساڻُ پِيان، حَرَفَ لَٿي ھيڪَڙي، ھِتي تان نَہ ھُئان، پيرُ…[ سُر مارئي - وايون ]