اُڀِي بابت
معنيٰ
بيٺي، بيھڻ واري حالت ۾. (صفت) سنئين سِڌي هيٺ کُتل يا مٿي کڙي ڪيل.
Standing, straight, vertical.
بيتن ۽ وائين ۾
- سُورِي سَڏُ ڪَري، اُڀِي عاشِقَنِ کي، اَٿيئِي سَڌَ سِڪَڻَ ۾، تَہ ڪَھُ مَ پيرُ پَري، سِسِي ڌارَ ڌَري، پُڇِجِ پوءِ…[ سُر ڪلياڻ - سُوري، ڪاتي ۽ زھر ]
- سُورِي سِينگاري، اُڀِي عاشِقَنِ کي، لُڏِئا ڪِينَ لَطِيفُ چئَي، ٿِئا نيزي نِظاري، ڪوٺِئو ڪِناري، آڻِئو چاڙِھي اُنِ کي.[ سُر ڪلياڻ - سُوري، ڪاتي ۽ زھر ]
- کَنڀاتَڙِي تَڙَ وَرِي، اُڀِي تَڙِ واجهاءِ، مانَ ڏِينھُون ڪا، سُواڌائِي سَڄَڻين.[ سُر کنڀات - نيڻ ۽ تارا ]
- آيو چَنڊُ چَڙِهي، چارِيءَ جو چَيو ڪَري، اُڀِيو اُتِ اَڙِي، جِتِ ڏِٺائِين پِرِينءَ کي.[ سُر کنڀات - چنڊ ]
- اُڀِيُون تَڙَ پُوڄِينِ، وَھُون وَڻِجارَنِ جُون، آڻِيو اَکا ڏِينِ، کَٿُورِي سَمُنڊَ کي.[ سُر سامونڊي - ڳرڻ ۽ چنتا ]
- پُران مانَ پُڄان، بَندَرَ مُون دُورِ ٿِئا، نَہ مُون ھَڙَ نَہ ھَنجَ ڪِي، جي ڪِي چَئِي چَڙِھان، تِيَھِين ڪِجِ، پاتَڻِي،…[ سُر سامونڊي - وايون وڃڻ جون ]
- کُوھا ٿا ڏِسجَنِ، وَڙَڪَنِ اُڀِيُون وانئُيِٽوُن، سانباھِي سَمُنڊَ جِي، ڪالَهُون پوءِ ٿا ڪَنِ، تُون نَہ پَڄَنديِنءَ تَنِ، جُھ سِڙُه ڏيئِي…[ سُر سامونڊي - وايون وڃڻ جون ]
- تَڙَ نِھارِئان تي مُنھِنجا بَندَرِ وِئَڙا جٖي، مانَ سِڙَه سُڃاڻان سَڄَڻين، گهَڻو اُڪَنڊِي آھِيان، پِرِينءَ پَنھِنجي کي، کَٿُورِي سَمُنڊَ کي،…[ سُر سامونڊي - وايون ]
- ڪَنڌِيءَ اُڀِيُون ڪيتِريُون، ٿِيُون ساھَڙُ ساھَڙُ ڪَنِ، ڪَنِي سانگو ساھَ جو، ڪي گهورِيَس ڪِئو گهِڙَنِ، ساھَڙُ سَندو تَنِ، گهاگهائي گهِڙَنِ…[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- سَھِسين اُڀِيُون سُهڻِيُون، ساھَڙُ ساھَڙُ ڪَنِ، ڪِنِي پاڻُ پَري ڪِئو، ڪي گهورِيَس ڪِئو گهِڙَنِ، ساهَڙُ مِليو تَنِ، جَنِي سانگُ نَہ…[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- ڪونِهي آڳَھُ اِھَڙو، جِھَڙِي مَحَبتَ مَنِ، اُڀِيُون اورِيين پارَ ڏي، ڪُوڙِيُون ڪَکَ پُڇَنِ، نَدِي تَنِ نيڙُ ٿِئي، جٖي ريءَ تُرَھي…[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- ڪاڏي وَڃان ووءِ، جِيئَن وَھَڻُ وَڇارَنِ مَٽِئو، ڏوڌِي پُڇي ڏيھَ جا، جَرَ سِرِ اُڀِي جوءِ، شِڪَستِي سَيِّدُ چئَي، چِيھُون ڪِئو…[ سُر سھڻي - آڌيءَ اڌاڻ، ڏم ڏھڪار ]
- لهوارا تان لَکَ، ھُونءَ تان ھُرِڀُ ھيڪِڙو، اُڀِيُون اوٻاھَنِ ۾، جُوٺِيون مارِينِ جَکَ، لُڻِيو اُتِ لَطِيفُ چَئِي، ڪُوڙِيُون ٻَڌنِ ڪَکَ،…[ سُر سھڻي - الست ارواح، کامڻ پچڻ ]
- گهَڻو گهُرِجَنِ ماءِ، اَڄُ گهُرجَنِ ماءِ، سَڄَڻَ سانوَڻَ مِينھَن جِيئَن، اُوچِيءَ ماڙِيءَ ڏِيو ٻَري، ٻاھَرِ ڦُڙِيءَ ٺَڪاءُ، آئُون پَنھِنجي پِرِينءَ…[ سُر سارنگ - وايون ]
- سُکين ٿِئي نَہ سَنِري، ڏُکين ڪِينَ ڏَري، اوري تان نَہ اُڀِيي، پَھچي تان نَہ پَري، سَرَتِيُون ٿو سَري، ٻِنِهِي ريءَ…[ سُر آبڙي - ويھُ مَ مُنڌ ]
- ساٿِي پانڌِي اي ڪِبَڙِي ڪيچِ پَچارَ، ڪا مُنھِنجَڙِي، اِي ھوتَنِ سان اي دوسَنِ سان ھيڪارَ، ڪِبَڙِي ڪيچَ پَچارَ، اُڀِي پُڇي…[ سُر معذوري - وايون ]
- مُنڌَ مَ مَنَھِن ويھُ، اُڀِي اوسِڙُ اُسَ ۾، تو سيئِي سيڻَ ڪِئا، ڏُورِ جَنِي جو ڏيھُ، پاڙي پاڙي پيھُ، پُڇُ…[ سُر ديسي - واٽُون ۽ سُور ]
- وَڏِي جاڙَ ڪِياءِ، جِيئَن سُتِيئَن پيرَ ڊِگها ڪَري، دَرَ ڀَرِ اُڀِيئَن دوسِتَ جي، سُڻ ڀُڻ توءِ سُياءِ، اَصلِ آرِيءَ ڄامَ…[ سُر ڪوھياري - نِدورِي نِنڊ ]
- اَکِيُنِ ڪِينَ ڪِئو، رَتُ نَہ رُنائُون، اُڀِي ڏِٺائُون، ڦوڙائِبا سُپِرِين.[ سُر حسيني - ووءِ ووءِ ڪرڻ ۽ روئڻ ]
- ساٿِي نَہ پَسان سي، جٖي ھُئَمِ ھِنيَين ٿُوڻِيُون، ھاڻي ڪَنِي جٖي، وَڃِئو اَڱَڻِ اُڀِيان.[ سُر حسيني - جِيئڻُ ۽ مَرڻُ ]
- چانڪِ آيُسِ آڳاھِين، اُتهيِن اُڀِي آھِيان، پِرتِ پَراھِين، ھاڻي مَران مَ جِيئان.[ سُر حسيني - لَڪ لَڪيُون ۽ ڪُٺل ]
- وِھين ۽ ويلا ڪَرِيين، اِيءَ نَہ اُڪَنڊَ آھَ، سي لاڳاپا ئِي لاھِ، اورِيان اُڀِيارِينِ جي.[ سُر حسيني - ڇپر، لوٺيي، حُج ۽ ھاءِ ]
- ھَلِي ھاڙِھي سامُھين، پُڻ وِھاڻِيَسِ راتِ، پِريان جا پِرِڀاتِ، اُڀِي پُڇي پَھِيڙا.[ سُر حسيني - وڳ قطارون ۽ ڪاروُن ]
- گُلُ ڇِنو گِرنارَ جو، پَٽَنِ ٿِيُون پِٽِينِ، سَھِسين سورَٺِ جِھَڙِيُون، اُڀِيُون اوسارِينِ، چوٽو چارَڻَ ھَٿَ ۾، سِرُ سِينگارِئو ڏِينِ، نارِيُون…[ سُر سورٺ - ماتام ۽ موڪلاڻي ]
- تو تان سانگُ نَڪو، ماري مِيرُ وِڌوءِ، ھيڏو قَھَرُ ڪِئوءِ، مَولا جا مَڱڻا، ھادِيءَ جا مَڱڻا، توکي تَرسُ نَڪو، آيُون…[ سُر سورٺ - وايون ]
- مَڻيا جَنِ مَٿَنِ ۾، تَنِ تاڪي ھَنيَسِ تيرَ، گهايائُون گُجَرِ کي مَرَڪِي اُڀِيا مِيرَ، مُومَلَ گهَڻِيءَ اُڪِيرَ، پاڻان پُڇي تَنِ…[ سُر راڻو - خابرو ڪاپڙي ۽ گُجر ]
- گُجَرِ گاروڙِيَنِ، اَچِي آڏِي اُڀِيي، مَٿي پيئِي تَنِ، ٻَڌا ٻاڻَ ھَڻَنِ جي.[ سُر راڻو - خابرو ڪاپڙي ۽ گُجر ]
- ڏوري ڏِسِي ڏُونگَرين، واٽَ وِڃائِي جَنِ، اُوءِ بَصِيرَ بَرَنِ ۾، اَنڌا ٿِئو اُڀِيَنِ، ڪَنَنِ آڏِيُون تاڙِيُون، گُنگَنِ جِيئَن گهُمَنِ، فِراقِي…[ سُر کاھوڙي - سَپ، جهنگُ، ڪُتي ڪوڪار ]
- سَتين ڏِينھِن سَيِّدُ چئَي، ڌاڳا ڌوئائُون، اُڀِي الَکَ سامُھِيُون، ٻانھُون ٻَڌائُون، رُوحُ پَنھِنجو رامَ سين، پَرِ ۾ پُوتائُون، وَڏِيءَ ڪَنھِن…[ سُر رامڪلي - ڏھاڙي وارتا ]
- اَٺين ڏِينھِن اُڀِي وِئا، جوڳِي جاءِ بَجاءِ ، سا پَر سامِي سِکِئا، جا پَرِ جوڳَ جُڳاءِ، ويروتارِ وُجُودَ ۾، اُنِ…[ سُر رامڪلي - ڏھاڙي وارتا ]
- ڄَرَ ڄَراٽِيُنِ جِندَڙو، صُورَتَ کانيَنِ سِيءَ، اُڀِيَنِ گَهڻي اَدَبَ ۾، عادَتَ سَندِيَنِ اِيءَ، جوڳِيَنِ پانھِنجا جِيءَ، لِلہِ ڪارَڻِ لُٽِئا.[ سُر رامڪلي - بازار، ناٿ، گرو ۽ ھرنام ]
- پِنَنِ ڪِينَ پَٽُ کَڻِي، گُهرَنِ ڪِينَ گهَران، مَھيسِي مَخلُوقَ جي، اُڀِيَنِ دُورِ دَران، پُڇَنِ توءِ شَرَعَ، جَي عَدالَتَ اُنِ کي.[ سُر رامڪلي - قوت ڪڙايا ۽ پوڄا ڪار ]
- ڏَھڪِجِي ڏُورِ ٿِئا، ڪِي جَو ڏِٺائُون، وِھَڪَ نَہ ڪِئائُون، اُڀِيَڻُ عَيبُ اُنِ جو.[ سُر رامڪلي - بُک، طعام، گدا ۽ گبري ]
- ڪافَئُون ڪَري ڪُرِنِشُون ٻَڌِي اُڀِيا ٻانھُون، اُڀِي اَلَکَ سامُهُون، رَتو رُنائُون، سَناسِيَنِ سَيِّدُ چئَي، مِلِيُون مُدَعائُون، وَلَسَوۡفَ يُعۡطِيڪَ رَبُّڪَ فَتَرۡضَىٰ…[ سُر رامڪلي - ٽيھ اکري ]
- اُڀِي اَڱَڻَ جَهلَ، ڪانگَ اُڏائي ڪامِڻِي، آيُسِ جَا اوچتو، اُنِهين ماڳِ مَھَلَ، سُورَنِ وِڌسِ سَلَ، ڪانگين ڪُٺِي ڪامِڻِي.[ سُر پورب - ڪانگ ]
- ويڙِھيين مَنجِهہ وَڙالَ، آن ڪي گَڏِئا ھوتَ مُنھِنجا، گيڙُو ڪِئائُون ڪَپِڙا، رَتائُون رُومالَ، جَڏو جِيءُ جِيارِئو، تَنِ سامِيَنِ جِيءَ سَنڀالَ،…[ سُر پورب - وايون ]
- ھُيَسِ ھِندورَنِ ۾، سَرَھِي سَڄي راتِ، چانڪِ ھارُ کَٽندِيَسِ ھوڏَ ۾، ڏيھُ پُڻ لَھيندِيَسِ ڏاتِ، تَہ وِھاڻِيءَ پِرڀاتِ، مَنڊي اُڀِيين…[ سُر ليلا - ليلا ليلائيج ]
- چُڻي نَہ اُڀِي روءِ، سارِئو سارِئو پِرِيَنِ کي، ھِنيَين جِهڄندي چوءِ، آئُون ڦوڙائِي آھِيان.[ سُر ڏھر - وڳرين ڪُونجون ]
- رَڙي ريٻارِڻِ روءِ، اُڀِي ڍَنگهَرَ ڍارَ، وَڃَنِ اَڄُ وَڳَ ھَڻِئو، سُئِم جي سُوارَ، ڪاڇي ٻِنِهي پارَ، ڌاڪو ھِنِ جو دِسِيين.[ سُر ڏھر - لاکو ڦلاڻي، ريٻاڙي ۽ اوڏ ]
- رَڙي ريٻارِڻِ روءِ، واڙي پايو وَڇَڙا، کَرا ويڻَ کَنگهارَ کي، چَنچَلِ اُڀِي چوءِ، واڙي وَڇُ نَڪو، لاکو لوڙائِنُ سين.[ سُر ڏھر - لاکو ڦلاڻي، ريٻاڙي ۽ اوڏ ]
- اَکِيُنِ کي آھِين، وَڏا واجهَہ وِڙَھڻَ جا، اُڀِيُون مَنڊي مامِرو، جهيڙو نَہ لاھِينِ، جِيئَن سي ڪَڪَرَ اُڀَ ۾، تِيئَن آگِمَيُون…[ سُر آسا - نيراني اکڙيون ]
- کُتِيُون ڪِينَ کِسَنِ، ڪَنھِن جَنھِن عادَتَ اُڀِيُون، نيڻين جهيڙِئو پاڻَ ۾، ويڻين ڪِينَ وِڙَھِن، اَکِيُنِ ۽ پِرِيَنِ، پُورِي پاتِي پاڻَ…[ سُر آسا - نيراني اکڙيون ]
- کُتِيُون ڪِينَ کِسَنِ، ڪَنھِن جَنھِن عادَتَ اُڀِيُون، پييُون پَچَنِ پَرِ ۾، کُوري جِيئَن کامَنِ، لاٽُون ڪِئو لُوسَنِ لالَڻَ لاءِ لَطِيفُ…[ سُر آسا - نيراني اکڙيون ]
- اَکِيُون عَلَي الصَبّاحَ، دوسِتُ ديکَڻَ آيُون، اُڀِيَندي اَرداسَ ۾، ٻِي نَہ ڪَندِيُون ڪا، رَچَندِيُون ريءَ پاھِ، پَرَچَندِيُون پِرِيَنِ سين.[ سُر آسا - نيراني اکڙيون ]
- کَرَ کي کَپُرُ کاءِ، نانگُ مَڻِيارو نِڪِري، اُڀِي جَو اوناءِ، سُڻ ڀُڻ سَندِي سَڄَڻين.[ سُر آسا - کَرُ ۽ حوصلو حيرت ]
- اُڀِي اوسَڙان اُسَ ۾، جَهلِئو ڪُنَ ڪِنارَ، گهاتُو گهَرِ نَہ آيا، وَڏِي لَڳيَنِ وارَ، ھُيَسِ جَنِي ھارَ، سي موڙي چُرِئا…[ سُر گهاتو - ڪو جو قھر ڪلاچ ۾ ]
- ڪَرِئو مُھاڙِ مَلِيرَ ڏي، رُوءِ اُڀِي چوءِ، سَھڄُ سُورِي ڀانيان، سُومَرا سَندوءِ، مِلڪَ مارُوءَ جِي آھِيان، زورِ نَہ ٿِيان جوءِ،…[ سُر مارئي - سَوڙ سمهڻ، مينڍا ڌوئڻ ]
- سِکو سَڀَ سَرَتِيُون، سِپُنِ مُلا سِيلُ، ٻِئو مَٽائي نِيلُ، اُڀِيُون اَبُرَ آسِري.[ سُر مارئي - مارئي ملير جي ستي سيل ]
- تان تُون پَرِ پَرُوڙِ، لَڏَڻُ ضَرورِ، سُومَرا سِيلُ مَ ڀَڃُ سَتِنِ جو، ڏِينھَن ڏُھلا ڀانيان، پَھسَ پِريان جي پُورِ، اُڀِي…[ سُر مارئي - وايون ]
- عَجَبُ اَجَهلُ ھوءِ، نُورِيءَ جي نِيازَ جو، سَمُو سِرُ سَڀَنِ ۾، مي مُورِڇِئو سو، اَچِئو اُڀِيَنِ پوءِ، حُجَتَ ڀَڳِي راڻِيين.[ سُر ڪاموڏ - مِڙيوئي معاف ]