وِھَ بابت
معنيٰ
وِش، وک، زھر، موت ڏيندڙ دوا.
Poison.
بيتن ۽ وائين ۾
- وِھَڻُ ويڄَنِ وَٽِ، جَي سِکين تَہ سَگهو ٿِيين، اَڳِين عادَتَ مَٽِ، تَہ اَگها عاجِزُ نَہ ٿِيين.[ سُر يمن ڪلياڻ - ويڄ ۽ دارُون ]
- گهَٽَنِ ۽ گُهٽِڪَنِ، وَٽِيُون پِيَنِ وِھَ سِرِ گاڏُيُون، بِدِہ ساقِي بَرخَيزِ ، پِيارِ کي پِيئَندَنِ، اُو پِڪين نَہ پَرچَنِ، مَٽَ…[ سُر يمن ڪلياڻ - سري پيالو ۽ موکي متارا ]
- موکِيءَ مَٺو نَہ گهُرِئا، وِھَ نَہ وِھاٽِئا، سُرِڪِيءَ لاءِ سَيِّدُ چئَي، اُتي ٿي آٽِئا، جٖي ڳالِهيُنِ ڳڱاٽِئا، تَنِ جُون بَٺِنِ…[ سُر يمن ڪلياڻ - سري پيالو ۽ موکي متارا ]
- سِڪَڻُ ۽ سُورِي، ٻَئِي اکَرِ ھيڪَڙي، وِھَڻُ واٽڙِيُنِ تي، گَهارَڻُ ضَرُورِي، ٻِنِهي جِي پُورِي، جِيءَ ڏِني ري نَہ جُڙي.[ سُر يمن ڪلياڻ - سِڪ ۽ عاشقي ]
- اَڄُ نَہ اڳِيئَن ڍارَ، ڪَرَھو جِيئَن ڪالَهہ ھو، اَڱَڻِ آيو نَہ ڪَري پاھوڙي پَچارَ، جيڪُسِ مَنجِهہ قَطارَ، ڪا وَلِ چِنائِين…[ سُر کنڀات - ڪرھو، چانگو، اٺ ]
- مِٺيُون لَھِي مُھان، جَي تو چانگا چِنِيُون، وَلَڙِيُون وِھَ ساءِ، اَڃا پوءِ مُھَندِيُون.[ سُر کنڀات - ڪرھو، چانگو، اٺ ]
- چَوڌارِي چَڙا، ٻُرَنِ ٻيلايَنِ جا، سُتي سَنڀارَنِ جو، پِئَڙُمَ ڪَنِ پَڙاءُ، وِھَڻُ مُون نَہ وَڙاءُ، سُڻِئو جهانءِ جِهڄي ھِنيُون.[ سُر سھڻي - مينھون، چاھڪ، کرڪن ]
- لَهرِ مِڙيوئِي لالُ، وِھَڻُ کَٿُورِيان وِتَرو، اوٻارا عَنبِيرَ جا، جَرَ ۾ اَچَنِ جالَ، ڪُنَنِ گِهڙِي ڪالَهہ، سِڪَ پِريان جي سُهڻِي.[ سُر سھڻي - آڌيءَ اڌاڻ، ڏم ڏھڪار ]
- عِشقَ جي عَمِيقَ مان، چُڪو چَکِيائِين، وِھَڻُ تَنھِن وِھُ ٿِئو، گهَرُ ٻارُ گهورِيائِين، الاللهَ آسَڻُ ڪَري، سَرِيرُ سوجِهيائِين، مَن عَرَفَ…[ سُر سھڻي - جيئري، ساھڙ ڌاران ]
- ھوئِجِ ھوشِيارِ، خَبَرِدارِ، تِرِڪَڻِ آھي تَڙَ ۾، کَڏُون کُوٻا چِڪَ چِڪَندِيُون، تان ڪِي نَئِي نِھارِ، آڌِيءَ سي آکُڙَندِيُون، اَکِيُون جَنِ…[ سُر سھڻي - وايون ]
- ڏُورِ مَ ڏيھِ وِئو، پيرُ تُنھِنجي پِرِينءَ جو، وِھَڻُ واٽَڙِيُنِ تي، ڪيچِيَنِ ري ڪِھو، وِندُرِ جو وِئو، اَلا واري آڻِيين.[ سُر آبڙي - جِيئڻ، ور ۽ ھيڪاندي ]
- ڏُورِ مَ تُون ڏورِجِ، صَبُرُ ڪَرِ مَ سَسُئِي، پُرَڻُ ڇَڏِ پيرَنِ سين، وِھَڻُ وِساريجِ، سَڌُنِ جا سَيِّدُ چئَي، لاڳاپا لاھيجِ،…[ سُر آبڙي - ٿڪيائي ٿر ٿيلهہ ]
- ڇَپَرُ ڇَمَرُ ڀانيان، ڪانڀُو ۽ ڪارَو، پَٻُ وِجَهندِيَسِ پُٺِ تي، صُبوحِ سَوارو، وَڃَڻُ مُون وارو، ڪِينَ وِھَندِيَسِ وِچَ ۾.[ سُر ديسي - واٽُون ۽ سُور ]
- پُنهونءَ سين پِرتِ جو، ڪو جو پيچُ پِئومِ، ڀَنِڀي ھِنَ ڀَنڀورَ ۾، وِھَڻُ وِھُ ٿِئومِ، مِتِيُون موٽَڻَ سَندِيُون، ڪاڪِيُون ڪِيمَ…[ سُر ديسي - ڏيرن ناھي ڏوھ ]
- جانۡ جِيئَين تانۡ جَلُ، ڪانِهي جاءِ جَلَڻَ ري، ٿَڌِي تَتِيءَ ھَلُ، ڪانِهي ويلَ وِھَڻَ جِي.[ سُر حسيني - لَڙُ مَ لاڙائُو، جِيءُ ۽ آتڻ ]
- جٖي ڏُونگَرَ مُون مَنجِهہ ڏُکَ، سي پَڌَرِ پُونِ مَ پِرِينءَ ري، وِھَڻُ مُون وِھُ ٿِئو، ڪيرَ سانڍيندِي سُکَ، ھُيمَ ھوتَنِ…[ سُر حسيني - ٻاروچا، فراق ۽ وصال ]
- اَڃا ٿِي جِيَين، سَڄَڻُ سارِئو نَہ مَرين، وَٽِيُون وِھَ گاڏِئُون، ڇورِي ڇو نَہ پِيَين، لَڳُئِيء ڪو نَہ ھِنيَين، ڪو ڳُڻُ…[ سُر حسيني - جِيئڻُ ۽ مَرڻُ ]
- آيا پِرِين گُهرَنِ، اوتارا اَکِيُنِ ۾، ويڙھو ڏِيانِ ويڪِرو، وَنِيُنِ مَنجِهہ وِھَنِ، آئُون ڏِيندِي کي تَنِ، مَٿي تارَنِ تَڪِئا،[ سُر بروو سنڌي - عاشق اکڙِيُون ]
- راڻي سَندو رُوحَ ۾، پَسُ جو پَڳَھُ پِئومِ، ٻيڙِيءَ جِيئَن ٻَڌِي وِئو، سوڍو ساھُ سَندومِ، وِھَڻُ وِھُ ٿِئومِ، جاڳِئو تي…[ سُر راڻو - ھلو ھلو ڪاڪ ۽ ڀُونءِ ]
- اوڏو ڪاڪِ مَ ٿِيءُ، مَتان مَنجِهين رَھين، ڏي وَراڪا وِچَ ۾، وِھَ گاڏُئُون وِيءُ، جَي ڀاويئِي تَہ پِيءُ، نَہ تَہ…[ سُر راڻو - ھلو ھلو ڪاڪ ۽ ڀُونءِ ]
- توکي مَعلُومُ مُنھِنجُون، سوڍا سَڀَيئِي، آڳانڍو اَرواحَ کي، آھِينِ اُھيئِي، وِھَڪَ مُون ويئِي، پُڇايو پُڇان پَھِي.[ سُر راڻو - موٽ ۽ پرچ راڻا ]
- نانگا نانِيءَ ھَلِئا، سامِي سَڀَيئِي، وِھَڪَ مُون ويئِي، آئُون نَہ جِيئَندِي اُنِ ري.[ سُر رامڪلي - آءٌ نہ جِيئندي ان ري ]
- نانگا نانِيءَ ھَلِئا، لوڪان ڪَري لِڪَ، ويئِي مُون وِھَڪَ، آئُون نَہ جِيئَندِي اُنِ ري.[ سُر رامڪلي - آءٌ نہ جِيئندي ان ري ]
- ڪَنَ ڪَٽَ ڪاپَٽَ ڪاپَڙِي، ڪَنَ وَٽِيا ڪَنَ چِيرَ، سَدا وِھَنِ سامُھان، عاشِقَ اُتَرَ ھِيرَ، تَسِيا ڏيئِي تَنَ کي، ساڙِيائُون سَرِيرَ،…[ سُر رامڪلي - ڪن ڪٽ ڪاپٽ ڪاپڙي ]
- مُونا طُورُ سِيناءَ ، سَندا سَناسِيَنِ، سَجِدَہ گاھَ سامِيين، گوڏا گودَڙِيَنِ، فَڪَانَ قَابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنَىٰ ، ٿا نانگا اِيئَن…[ سُر رامڪلي - آديسي ۽ مونا طور سينا ]
- وِھَندَنِ کي ويڪَ ٿِئي، ھُوندَنِ ڪونِهي ھَنڌُ، مَنْ لَهُ الَموليٰ فَلَهُ الڪُلُ ، اِيءُ پَرُوڙِجِ پَنڌُ،[ سُر رامڪلي - سڳا سيلهيون ۽ نااميدي ]
- ڏَھڪِجِي ڏُورِ ٿِئا، ڪِي جَو ڏِٺائُون، وِھَڪَ نَہ ڪِئائُون، اُڀِيَڻُ عَيبُ اُنِ جو.[ سُر رامڪلي - بُک، طعام، گدا ۽ گبري ]
- نُونَئُون نانِيءَ ھَلِئا، سامِي سَڀَيئِي، اُڪَنڊَ ۾ آديسَ جِي، وِھَڪَ تَنِ ويئِي، سَناسِي سِڪَ ۾، اوتِينِ ارتوئِي، لَاْ تَتَحرَڪُ ذَرَةُ…[ سُر رامڪلي - ٽيھ اکري ]
- ڀُڄِئان ڀُلِي پيرُ، وِڌو راءَ رڪابَ ۾، ڪَڇِ وِھَندو ڪيرُ، لاکو لوڙائُو ٿِئو.[ سُر ڏھر - لاکو ڦلاڻي، ريٻاڙي ۽ اوڏ ]
- گُوندَرَ ھَٿَ نَہ پيرَ، وِرھُ مَنجِهين وِھَڻو، ڪُڙِه ۾ قَطارُون ڪَري، سُورَنِ لايا سيرَ، مُون جِيئَن گهاري ڪيرَ، ھيڪَلِي ريءَ…[ سُر رِپ - گُوندر ۽ ڪڪر منجهہ ڪپار ]
- مِينڍا ڌوءِ نَہ مارُئِي، مَحَلين مارُوئان ڌارَ، پايو ميٽُ مَلِيرَ ري، مُنڌَ نَہ ويڙِھي وارَ، جَا ھُتيجَنِ ھارَ، سا ڪِينَ…[ سُر مارئي - سَوڙ سمهڻ، مينڍا ڌوئڻ ]
- اُنَ اوڍَڻُ پَلُرُ پِيَڻُ، جَنِ جا پيرَ مَٿي پَٽَ پاڪَ، وِھَڻُ وَراچَنِ ۾، اُنِ جِي اَجوکِي اوطاقَ، سيئِي سارِئَمِ سُومَرا،…[ سُر مارئي - سَوڙ سمهڻ، مينڍا ڌوئڻ ]
- ھَٿين ھَٿَ ڪَڙولَ، ھِينئَڙي پِئَمِ اُنِ سين، سانگِي سارِئَمِ سُومَرا، ڍاٽِي پاسي ڍولَ، ٻاٻاڻَنِ سين ٻولَ، ڪِئَمِ نَہ ڪوٽَ وِھَڻَ…[ سُر مارئي - بندياڻي واجهائي وطن کي ]
- ڄارِيُون کارِيُون ڇَڄ ڇِپِرِيُون، جَنِ جِي مَحَبتَ مَڇِيءَ ساڻُ، رَھَنِ وِھَنِ سِرِ ٻانڌِيين، سَڀَڪا بَدِبُوءِ ھاڻِ، لُڌِڙَنِ جِيئَن لَطِيفُ چئَي،…[ سُر ڪاموڏ - سمي سامهون گندري ]
- ھُئِي ميئِنِ جِھَڙِي مي، خِدمَتَ کَڻِي کَرِي ڪِي، جَنِ وِھَڻُ نَہ ڏِنُسِ وَٽِ ۾، ٿِيُون سَلامِي سي، ڄامَ تَماچِيءَ کي،…[ سُر ڪاموڏ - مِڙيوئي معاف ]
- اَڇو پِئو اَڇاھُ، تَہ اَڇا ئِيءَ اُبَھو، وِھَڻُ وَڙُ نَہ آنھِنجو، لُڙَ پاسي لَلاھُ، سُسَرِ ڏِجي ساھُ، ڪُسَرِ ڪَنگَنِ قَبَرُون.[ سُر ڪارايل - اڇو آب ]
- ھَنجَ نَہ قَيدِ ڪِجَنِ، مورَ نَہ وِجِهجَنِ پِڃِري، سارِي راتِ سَيِّدُ چَي، لاتِيُون جي لَنوَنِ، واھيري نَہ وِھَنِ، سَدا جُهڻِڪَنِ…[ سُر ڪارايل - پاڙون پاتار ۾ ]
- آسَڻَ جَنِ اَريجَ ۾، اُوءِ کَپُرَ وِھَ کَري، مُنھُن مَلائِڪَ جِھَڙو، ٽِڪِرُ ڪِينَ ٽَري، جي ھيڪَرَ ڏَنگُ ھَڻي، تَہ جاءِ…[ سُر ڪارايل - سَر، اوطاقون ۽ نانگ ]
- جَنِ جُون اوطاقُون اَريجَ ۾، تَنِ وِھَ جو وَرَنُ کَرو، مُنھُن مَلائِڪَ جِھَڙو، ٽِڪرُ ڪِينَ ٽَرِئو، وَعدي جو نَہ وَرِئو،…[ سُر ڪارايل - سَر، اوطاقون ۽ نانگ ]
- جَنِ جُون اوطاقُون اَريجَ ۾، تَنِ جي وِھَ جو وَرَنُ ٻِئو، جِنِ جي ڪَنڊي مان ڪَمُ ٿِئي، تَنِ جي ڦَڻِنِ…[ سُر ڪارايل - سَر، اوطاقون ۽ نانگ ]