مَٿو، جسم جو مٿيون عضوو، چوٽي، چوٽُ، مٺُ، مُنڍي، سِري، سِسي، مُنڍُ، مُنڍو، سِرو، سيراندي، اڳياڙي، مٿيون يا مُنڍائتو ڇيڙو

Head, head and neck, crown of head, cranium, cephale

• جَي اَٿيئِي سَڌَ سُرڪَ ۾، وانءُ ڪَلاڙين ڪاٽي، لاھي رَکُ لَطِيفُ چئَي، مَٿو وَٽِ ماٽي، تِڪَ ڏيئِي پِڪَ پِيءُ، گهوٽَ…[ سُر ڪلياڻ - سُوري، ڪاتي ۽ زھر ]
• جَي اَٿيئِي سَڌَ سُرڪَ ۾، وَنءُ ڪَلاڙَڪي ھَٽِ، لاھي رَکُ لَطِيفُ چئَي، مَٿو ماٽي وَٽِ، سِرُ ڏيئِي ۾ سَٽِ، پِيئُجِ…[ سُر ڪلياڻ - سُوري، ڪاتي ۽ زھر ]
• پُرِي پَتَنگَ آئِيا، سِرِي سَھائيءَ وَٽِ، ڪَندا ڪانَہ گهَٽِ، مَٿو وِجَهندا مَچَ ۾.[ سُر يمن ڪلياڻ - پتنگ ۽ باھ ]
• پُرِي پَتَنگَ آئِيا، سِرِي سَھائيءَ ساءِ، ڪَندا ٻِي نَہ ڪا، مَٿو وِجَهندا مَچَ ۾.[ سُر يمن ڪلياڻ - پتنگ ۽ باھ ]
• پُرِي پَتَنگَ آئِيا، سِرِي سَھائيءَ جَهلَ، ڪَندا ڪَنڌَ اُڇَلَ، مَٿو ڏِيندا مَچَ ۾.[ سُر يمن ڪلياڻ - پتنگ ۽ باھ ]
• پُرِي پَتَنگَ آئِيا، سِري سَھائيءَ ھيٺِ، ٿِئا ڏيٺارِئا ڏيٺِ، مَٿو ڏِيندا مَچَ ۾.[ سُر يمن ڪلياڻ - پتنگ ۽ باھ ]
• پُرِي پَتَنگَ آئِيا، مَٿي مَچَ مِڙِي، ويندا تان نَہ کِڙِي، مَٿو ڏِيندا مَچَ ۾.[ سُر يمن ڪلياڻ - پتنگ ۽ باھ ]
• جيڏانھَن قاتِلَ ڪُلَ، اَکِيُون اوڏانھِين کَڻي، مَٿو ڪَنِ نَہ مُلَ، پِڪَ بَرابَرِ پانھِنجو.[ سُر يمن ڪلياڻ - سري پيالو ۽ موکي متارا ]
• موکِيءَ سَندي مَٽَ ۾، ڪو جو زَھَرَ ذَرو، پِيئَندي پوشِيدَنِ، کي پِئڙو ڪو نَہ پَرو، مَٿو مَھايَنِ جو، ڪِئو ڳَھَرَ…[ سُر يمن ڪلياڻ - سري پيالو ۽ موکي متارا ]
• ساھَڙَ ڌاران سُهڻِي، ھِيءَ تان جُنبِي جوءِ، ھِنَ پاڻِيءَ سين پانھِنجو، مُورِ نَہ مَٿو ڌوءِ، جَي پِرِينءَ پاسي ھوءِ، تَہ…[ سُر سھڻي - جيئري، ساھڙ ڌاران ]
• ڪُلِهين ڦاٽو ڪَنجِرو، مَٿو اُگهاڙو، مُنھِنجو ڪُڄاڙو، ڀينَرُ ھِنَ ڀَنڀورَ ۾.[ سُر حسيني - بُرو ھو ڀنڀور ]
• ڏِيندِيَسِ ماھُ مِرُنِ کي، آئُون ذَرا جِيءُ ڪَري، اي ھوتا، ڏيئِي باھِ ڀَنڀورَ کي، آئُون آيسِ تو ڳَري، آرِياڻِيءَ پُنهونءَ…[ سُر حسيني - وايون ]
• ڪِي جو ٻِيجَلَ ٻولِئو، ڀِنِيءَ ويھِي ڀانَ، راجا رَتولَنِ ۾، سِيباڻو سُلطانَ، آءُ مَٿاھُون مَڱڻا، مُقابِل مَيدانَ، گهورِيا لَکَ لَطِيفُ…[ سُر سورٺ - سائل در آئيو ]
• پاسِنگُ جَنھِن پيشِ ڪِئو، تَنھِن ڏِنو ڪِينَ ڏِياچَ، مَٿو نيئِي ماچَ، وَڃِي ڏُورِ ڏُکُ ٿِئو.[ سُر سورٺ - سائل گهُري سِر ]
• ڏِنو ڪِينَ ڏِياچَ، ٿو سائِلُ سِڪائي، مُنھَن تي موٽائي، مَٿو ھَنيُسِ مَڱڻي.[ سُر سورٺ - سائل گهُري سِر ]
• مَٿو مَٿانئِي گهورِيان، مَٿو تو مَٿان، سو موُن ٿِيي نَہ ھَٿان، جَنھِن تُون لائِقُ مَڱڻا.[ سُر سورٺ - سائل گهُري سِر ]
• مَٿو مَٿانئِي گهورِيان، مَٿو تو مَٿان، ھَڏو ھِيءُ ھَٿِ ڪَري، جاجِڪَ وَھِلو جا، تُون سين اَنِيراءِ، واچا ۾ وِلِهو ٿِيين.[ سُر سورٺ - سائل گهُري سِر ]
• مَٿو مُورِ نَہ پاڙِيان، تُنھِنجِيءَ تَندُ تَنوارَ، سِرَ ۾ سَڃَڻُ ناھِ ڪِي، موٽُ مَ مَڱڻَھارَ، ڪِينهي مَنجِهہ ڪَپارَ، لَڄِيندو ٿو…[ سُر سورٺ - سائل گهُري سِر ]
• پَسِي پاٺُ پُرِ ٿِئو، سَندو جادَمَ جُودُ، مَڱَ وِھاڻِيءَ مَڱڻا، مَٿو ھِينئَرَ مَوجُودُ، بَلڪِ آھي بُودُ، ناقِصِي نابُودَ ۾.[ سُر سورٺ - حاضر آھي سِر ]
• ڏِسَنديئِي ڏياچَ کي، مَرَڪِئو مَڱَڻَھارُ، اَڄُ مُنھِنجو اَگِهئو، وِڄا جو واپارُ، ڪاٽِبو ڪَپارُ، مَٿو مُندائِتو ٿِئو.[ سُر سورٺ - ڏنو سر ڏياچ ]
• رَتُ سِرڪِي نِڱِئو،ڏيئِي سورَٺِ مَهِندان سَٽَ، ڌَڙُ ڌُٻِي پِئو پَٽ تي، مَٿو مَٿان کَٽَ، آيو سو اُلَٽَ، راڻِيُون جَنھِن رُئاڙِيُون.[ سُر سورٺ - ڏنو سر ڏياچ ]
• ٽيئي پَرچِئا پاڻَ ۾، تَندُ ڪَٽارو ۽ ڪَنڌُ، تَنھِن جِھوئِي ناھِ ڪِي، جِيئَن تو چارَڻَ ڪِئو پَنڌُ، اِيءُ شُڪُرُ اَلحَمدُ،…[ سُر سورٺ - ماتام ۽ موڪلاڻي ]
• راجا راتِ رَمِ ڳيَو، جُهونا ڳَڙُه جهوري، ڏِنو سِرُ ڏِياچَ، ڪُلَهنِ تان ڪوري، وَٺُ مَٿو تُون مَڱڻا تَندُنِ سان توري،…[ سُر سورٺ - ماتام ۽ موڪلاڻي ]
• سورَٺِ مُئِي سُکُ ٿِئو، خِيما کَنيا کَنگهارَ، نَڪو راڳُ نَہ رُوپُ ڪو، نَہ ڪا تَندُ تَنوارَ، مَٿو مَڱڻَھارَ، ڏِنو سِرُ…[ سُر سورٺ - ماتام ۽ موڪلاڻي ]
• مَٿو ۾ کِيڪارَ، يارَ ڏانَ ڏِيندو سانءِ ٻِئا مَڱڻا، مَٿو مُورِ نَہ پاڙِيان، تُنھِنجِيءَ تَندُ تَنوارَ، سِرَ ۾ سَڃَڻُ ناھِ…[ سُر سورٺ - وايون ]
• مَران مَٿو پِٽِيان، نِھارِئان نيرانِ، سُخنَ جي سَندانِ، آئُون نَہ جِيئَندِي اُنِ ري.[ سُر رامڪلي - آءٌ نہ جِيئندي ان ري ]
• اَسُکُ جَنِ اَويرَ، سي سَنجهي رَھَنِ سُمَهِي، لاھُوتِي لَطِيفُ چئَي آڌِيءَ ڏِينِ اُليرَ، اُٿِئو لوڪُ پَسي پَٽِ پِئا، سامِي مَٿي…[ سُر رامڪلي - بازار، ناٿ، گرو ۽ ھرنام ]
• لِيبي لَعنَتِيءَ کي، آڻِيءَ ۾ آھي، اَنڌو مُون عَلِيلَ تي، سِينو ٿو ساھي، عَلِي شاھَ اَچيجِ تُون تَنھِن ڪافِرَ تي…[ سُر بلاول - مجوسِي، ڄام ۽ جادم ]
• جَي تُون آسائو آھِين، تَہ چانئُٺِ ٻِي مَ چوڙ، ڪِيرا ڪُميتَنِ جا، کَٽِي آڻي کوڙِ، اِنَ دَرِ عِراقِي گَهڻا، تُون…[ سُر بلاول - مجوسِي، ڄام ۽ جادم ]
• ھيٺِ کَٿو ميرو مَٿو، لِڱَ ڀَڪُلِئا ڌُوڙِ، اُٿِيَنِ جي اَسُورِ، لاکا جِمَ لَڄائِيين.[ سُر ڏھر - اڄ گهرجين تُون ]
• سَنڀِرِئو جِيئان، ڳالِهيُون پِريَمِ تُنھِنجُون، ڳُڻَ ڪيتِرا ڳَڻِيان، ٿورَنِ مَٿو ناھِ ڪو.[ سُر رِپ - گُوندر ۽ ڪڪر منجهہ ڪپار ]
• هُنَ ڀِرَندِيءَ ڀُون، گُسَ نَہ لَڳِئَمِ گَسَ جِي، آيسِ عُمَرَڪوٽَ ۾، ٿِئو مَٿو ميرو مُون، جادُنِ پييُون جُون، ڪِيئَن مَرَڪان…[ سُر مارئي - جيھا جي تيھا ]
• ٿَرِ ٿاڌيلُون پُونِ، ماڪُون مِينھَن مَلِيرَ تي، ماڙيچِيُون مَحلَنِ ۾، مُورِ نَہ مَٿو ڌُوَنِ، جيڏِيُنِ ڌاران جُونِ، عُمَرَ کاڌِي آھِيان.[ سُر مارئي - جيھا جي تيھا ]
• پانڌِي پِرِينءَ پَنوَهارَ کي، چَئِجِ چِتائي، مَٿو آن جي آسِري، مُون ڌوتو نَہ آهي، کائُرِ جَنِ کانئي، هِنيُون هولَنِ ڇڏِئو.[ سُر مارئي - مَ رو، پانڌي پرين پنھوار ]