ڪِرِي بابت
معنيٰ
رَکَ، پرهيز بيماريءَ جي حالت ۾ نقصان ڏيندڙ کاڌي کان پرهيز، رکڻ، سنڀال، موشو، ڪريءَ جو کاڌو، هلڪي غِذا، هلڪو کاڌو.
Abstinence, regimen, temperance, self denial, contraindication, prohibit.
بيتن ۽ وائين ۾
- ويڄَنِ سين وائِيءَ پِئا، ڪِرِي نَہ ڪِئائُون، جٖي پَندِ پارِئائُون، تَہ سِگهائِي سَگها ٿِئا.[ سُر يمن ڪلياڻ - ويڄ ۽ دارُون ]
- ويڄَنِ سين وائِيءَ پِئا، ڪِرِي ڪَنِ نَہ پاڻَ، اَگها اِنَ اُھڃاڻَ، پَسو سُورَ سِجهايا.[ سُر يمن ڪلياڻ - ويڄ ۽ دارُون ]
- آھي گهَڻو اَگَهنِ جو، تَرسُ طَبِيبَنِ، ڪِئو وَسُ ويڄَنِ، تان ڪِرِيءَ ري ڪِي نَہ ٿِئي.[ سُر يمن ڪلياڻ - ويڄ ۽ دارُون ]
- ھارِئَا تو ھِرِي، ڪُپَجُ ڪايا سين ڪِئو، ڪِيَئِي جَي ڪِرِي، تَہ تُون تَوانو ٿِيين.[ سُر يمن ڪلياڻ - ويڄ ۽ دارُون ]
- سَرُ جو سَنڌِئو سَڄَڻين ٻَنگان ٻاڻُ ڀَري، وِئو وُجُودان نِڪِرِي ڪَڙِڪَڙِ ڪانُ ڪَري، پُڇو پيرَ ڀَري، تَہ ڪِ ٺَرِئو ھَٿُ…[ سُر يمن ڪلياڻ - باھ ۽ ساڙو ]
- عاشِقَنِ اللهُ، ويروتارَ نَہ وِسَري، آھَ ڪَرِيندي ساھُ، ڪَڏِھِين ويندُنِ نِڪِرِي.[ سُر يمن ڪلياڻ - سِڪ ۽ عاشقي ]
- وانءُ وَھِلِي نِڪِرِي، نَنگَرُ جانۡ نَہ کَڻَنِ، مَڇُڻ ڏيھِ وَڃَنِ، نارِيُون پُوري ناکُئا.[ سُر سامونڊي - پڳھ ۽ سامونڊين سڱ ]
- اَدِيُون وِئا اُڪِرِي، ڏيئِي تَنگَنِ تاڻَ، جيڏو جَتَ جُوانَ، ڪِئو روزُ ضَعيفِ سين.[ سُر ديسي - جت، اُٺ ۽ ڌاريا ]
- اَدِيُون اُٺَ وِئا، مُنھِنجا نِيَرَنِ سُوڌا نِڪِرِي، ڪُنجُون ڪُلفَ اُنِ جا، سانڍَڻُ سُورُ ٿِئا، سَنجهي ھوتَ وِئا، صُبحِ ٻَڌُمِ سَندِرو.[ سُر ديسي - جت، اُٺ ۽ ڌاريا ]
- وَرَ ۾ ڪونِهي وَرُ، ڏيرَنِ وَرُ وَڏو ڪِئو، نِھارِيندِيَسِ نِڪِرِي، بوتَنِ ڪارَڻِ بَرُ، آڏو ٽَڪَرَ ٽَرُ، مَتان روھَ رَتِيُون ٿِيين.[ سُر ديسي - وديسي وَرُ ]
- ڪالهُون پوءِ پِرِينءَ کي، رُئان مَٿي رَندَ، وِئو ٻاروچو نِڪِرِي، ڇِنِي بازُو بَندَ، ھاڻي پُڇان ھَنڌَ، ھاڙِھي ۾ ھوتَنِ جا.[ سُر ديسي - ڏيرن ناھي ڏوھ ]
- جي سيڻانِي سَڱُ، تي ٿِي ڏُونگَرُ ڏورِيان، وِئو ٻاروچو نِڪِرِي، اَنگهُنِ چاڙِھي اَڱُ، اُٺَ مَ پَلاڻِئو اوٺِيا، تان ڪو دَمِئو…[ سُر ڪوھياري - وايون ]
- وِئو ٻاروچو نِڪِرِي، ھاڻي ڪَرِيان ڪِيئَن، سِڄَ اُلَٿي سِيئَن، سَٽُون ڏِيندِيَسِ سُڃَ ۾.[ سُر حسيني - لَڙُ مَ لاڙائُو، جِيءُ ۽ آتڻ ]
- مَٿان جِيءُ جَتَنِ، گهورِئو گهوري سَسُئِي، پازِي جِي پُنهونءَ جا، ڪارُون ڪَري کي تَنِ، ڪيچِ مَتان ڪا ڪَنِ، بي شُڪِرِي…[ سُر حسيني - لَڪ لَڪيُون ۽ ڪُٺل ]
- اُٿِي پَھُ پَرُوڙِ، ساجُهرِ سُپَيرِيَن جو، ڏُونگَرَ ڌَڻِي ڏُورِ جِمَ وَڃَنَئِي نِڪِرِي.[ سُر حسيني - لَڪ لَڪيُون ۽ ڪُٺل ]
- ڪو جو لَڳُسِ ڪانُ، آرِيءَ جي عِشقَ جو، نِڪِرِي ٿِي نِيشانُ، ڇَڏي سانگو ساھَ جو.[ سُر حسيني - لَڪ لَڪيُون ۽ ڪُٺل ]
- مَحلين آيو مَڱِڻو، سازُ وَٺِي سِرِي، سِسِي تَنھِن سُلطانَ کان، اَچِي گهوٽَ گهُرِي، تَنھِن ھَنئِي تَندُ طَبِيلَ ۾، پِئا ڪوٽَ…[ سُر سورٺ - سائل گهُري سِر ]
- نازَ مَنجهاران نِڪِرِي، پِرِين ڪَري ٿو پَنڌُ، ڀُون پُڻ بِسۡمِ اللهِ چَيو، راھَ چُمي ٿِي رَندُ، اُڀيَنِ گهَڻو اَدَبَ ۾،…[ سُر بروو سنڌي - عاشق اکڙِيُون ]
- ڳولِيانِ ۽ ڳُنڌِيانِ، وِئا ويراڳِي نِڪِرِي، صُحبَتَ جَا سَندِيانِ، آئُون نَہ جِيئَندِي اُنَ ري.[ سُر رامڪلي - آءٌ نہ جِيئندي ان ري ]
- قُوتَ ڪَڙايا ڪاپَڙِي، بُکَ چَکِئائُون بُوءِ، وِئا نيرانا نِڪِرِي، جوڳِي مَنجهان جُوءِ، اَوَسَرِ آسا اُوءِ، اُٺي گُوندَرِ گَڏِئا.[ سُر رامڪلي - قوت ڪڙايا ۽ پوڄا ڪار ]
- اَڄُ نَہ اوطاقُنِ ۾، سَندِي بابُوئَنِ بانسَ، وِئا ويراڳِي نِڪِرِي، وِلِها ڪَري واسَ، جَنِ جِي اَندَرَ ۾ اُداسَ، سي لاھُوتِي…[ سُر رامڪلي - اڄ نہ اوطاقن ۽ جياسُون ]
- ڪاپَڙِي ڪَنَ چيرَ، وِئا ويراڳِي نِڪِرِي، دِلِ ھَڻِي وِئا دَلَقَ سين، ڦورُو ھُئَڙا فَقِيرَ، سِڱِيُون مَنجِهہ سَرِيرَ، ھَڻِي وِئا حِلمَ…[ سُر رامڪلي - اڄ نہ اوطاقن ۽ جياسُون ]
- خِيما جَنِ کَڻِي، مَٿي پُورَڀَ مَنڊِئا، آيَلِ تَنِ آديسِيَنِ کي، پَسِئو ٿِيان پَڻِي، جِيءَ ۾ جَڙَ ھَڻِي، نانگا وِئا نِڪِرِي.[ سُر پورب - جوڳي ]
- ڪاڇي پيئِي ڪُوڪَ، سَچُ ڪِ سَنگهارَنِ لَڏِئو، مادَرِ ھُئا مَلُوڪَ، اُٺي وِئَڙا اُڪِرِي.[ سُر ڏھر - ڪاڇو ۽ سنگهار ]
- جِهڄان پَسِئو جهوڪَ، آيَلِ سَنگهارَنِ جِي، جَنِ ٿي پَھِيين پِيارِئو، مَنجهان مَٽَنِ موڪَ، لَڏي وِچان لوڪَ، اُٺي وِئَڙا اُڪِرِي.[ سُر ڏھر - ڪاڇو ۽ سنگهار ]
- سَدا جَنِ پَرياڻُ، پاندِيءَ پَکِي لَڏَ جو، وِئا ڳُڻَنِ ساڻُ، مارُوئَڙا ٿَرُ اُڪِرِي.[ سُر مارئي - مارُن جو حال ]
- آئُون بَندِياڻِي بَندَ ۾، ڪِ ڪي بَندَ ٻِئا، مُون کي ڏيھان نِڪِرِيي، ٻَہ ٽي ٿوڪَ ٿِئا، ھِڪُ مارُو ٿَرِ ٿِئا،…[ سُر مارئي - بندياڻي واجهائي وطن کي ]
- چُرَنِ چُڻڪَنِ چِتَ ۾، وِسِرَنِ ڪِينَ وَرِي، تَنِ وَنھِيَنِ ويڙِهيچَنِ جِي، سِٽائِي سَري، ٿَرَ ۾ ٿوڪَ ڌَري، اُٺي وِئَڙا اُڪِرِي.[ سُر مارئي - چرن چڻڪن چت ۾ ]
- چُرَنِ چُڻِڪَن چِتَ ۾، رَهِئا اَندَرِ رُوحَ، اُٺي وِئَڙا اُڪِرِي، مارُو مَٿي مُوهَ، ويرُون وِلوڙَنِ سَندِيُون، سارِئان گهَڻو صُبوحَ، وَرُ…[ سُر مارئي - چرن چڻڪن چت ۾ ]
- هَي ڀُنگا هَي ڀيڻِيُون، هَي مارُنِ جا مَڪانَ، ڇيلا هُئا ڇُڙَندا، تَرهي ڪَندا تاڻَ، سي هَنڌَ پَسِي سُومَرا، ڪارِي لَڳَمِ…[ سُر مارئي - ھنڌ، ڀيڻيون، ڀنگا ]
- هَي ڀُنگا هَي ڀيڻِيُون، هَي مارُنِ جا مَڪانَ، ڪي ڏِينھن هِتي جيڏِيين، ڪِئا گهيٽَنِ سان گُذرانَ، سي هَنڌَ پَسِي سُومَرا،…[ سُر مارئي - ھنڌ، ڀيڻيون، ڀنگا ]
- هَي ڀُنگا، هَي ڀيڻِيُون، اَباڻَنِ اُتَرَ جَهلَ، ڪي ڏِينھَن هِتي جيڏِيين، هُئِي ڇيلَنِ ساڻُ ڇَلَ، سي هَنڌَ پَسِئو سُومَرا، اَچي…[ سُر مارئي - ھنڌ، ڀيڻيون، ڀنگا ]
- هَي ڀُنگا هَي ڀيڻِيُون، هَي پَکا سَندَنِ پاڪَ، ڪي ڏِينھَن هِتِ جيڏِيين، ٿي مَلِيرَ چُونڊِي ماڪَ، سي هَنڌَ پَسِي سُومَرا،…[ سُر مارئي - ھنڌ، ڀيڻيون، ڀنگا ]
- هَي ڀُنگا، هَي ڀيڻِيون، هَي پَکا هَي پَٽَ، ڪي ڏِينھَنِ هِتِ جيڏِيين، ٿي موڪَ وِلوڙَئا مَٽَ، سي هَنڌَ پَسي سُومَرا،…[ سُر مارئي - ھنڌ، ڀيڻيون، ڀنگا ]
- هَي ڀُنگا، هَي ڀيڻِيُون، هَي گامويَنِ گَسَ، مارُوئَڙا مَلِيرَ ۾، وَڏِي هُئا وَسَ، سي هَنڌَ پَسِئو سُومَرا، لُڙِڪَ وَهَيان لَسَ،…[ سُر مارئي - ھنڌ، ڀيڻيون، ڀنگا ]
- هَي ڀُنگا هَي ڀيڻِيُون، نَہ ڇانگُون نَہ ڇيلا، بَختين ٿِينِ ڀِٽُنِ ۾، مارُئِي تو ميلا، سَھِڙِئا سُويلا، اُٺي وئَڙا اُڪِرِي.[ سُر مارئي - ھنڌ، ڀيڻيون، ڀنگا ]
- هَي هَنڌَ هَي ڀيڻِيُون، هيءَ پَنوَهارَنِ پَچارَ، چُوها چَندَنَ چِڪَ ڪِئو، واسِئو ويڙِهِئائُون وارَ، سانبِيَڙا سَنگَهار، اُٺي وِئا اُڪِرِي.[ سُر مارئي - ھنڌ، ڀيڻيون، ڀنگا ]
- هَي هَنڌَ، هَي ڀيڻِيُون، هَي پَنوَهارَنِ پُورَ، چارِيا ٿي چُوڙيرِيين، وَرَنِ ۾ وَهَلُورَ، سي هَنڌَ پَسِي سُومَرا، سامُھان ٿِئَڙَمِ سُورَ،…[ سُر مارئي - ھنڌ، ڀيڻيون، ڀنگا ]
- رويو راتِ وِهاءِ، مُون کي عُمَرَ مِيان سُومَرا، آئُون بَندِياڻِي بَندَ ۾، ڪِ ڪي بَندِ ٻِئا، عُمَرَ بَندِياڻِينُ کي، سُوٽا…[ سُر مارئي - وايون ]
- کَپُرَ گاروڙِيَنِ سين، وَڏو وِڌوءِ ويرُ، نانگَ نَہ ويندين نِڪِرِي، تو ڏَرَ مَٿي پيرُ، ھِيءُ تَنِ جو ڍيرُ، جَنِ جُهونا…[ سُر ڪارايل - سَر، اوطاقون ۽ نانگ ]