باھ جهلڻ واسطي مٽيءَ جي پاٽ، چُلهہ، انگٺي، منگالو، منگل، سِگِرِي لوھ جي، آتشدان. خاندان. ڪڙم، ڪُٽنب، پکي جي شڪل جھڙو ڪانن سان ٺهيل گهر. رکڻ جي جاءِ، توشہ خانو.

Family, pedigree, race, lineage, tribe. An earthen pot for holding fire, place to keepings things, a chafing dish. A All, universal. One who makes his family illustrious.

• وَحدَہٗ جٖي وَڍِئا، الاللهَ سين اورِينِ، ھِنيُون حَقِيقَتَ گَڏِئو، طَرِيقَتَ تورِين، مَعرِفَتَ جِيءَ ماٺِ سين، ڏيساندَرَ ڏورِيِن، سُکَ نَہ سُتا…[ سُر ڪلياڻ - يڪتائي ]
• اَصلِ عاشِقَ پانھِنجي، سِسِي نَہ سانڍِينِ، لاھِئو سِرُ لَطِيفُ چئَي، ساھُ سَلاڙِئو ڏِينِ، ڪُلَھَنِئُون ڪاٽِينِ، پُڇَنِ پوءِ پِريَتڻُون.[ سُر ڪلياڻ - سُوري، ڪاتي ۽ زھر ]
• جيڏانھَن قاتِلَ ڪُلَ، اَکِيُون اوڏانھِين کَڻي، مَٿو ڪَنِ نَہ مُلَ، پِڪَ بَرابَرِ پانھِنجو.[ سُر يمن ڪلياڻ - سري پيالو ۽ موکي متارا ]
• واھُڙُ جَنازو سُهڻِي، ڪانڌِي ڪَنگَ ٿِئاسِ، ٻَگها جٖي ٻيٽَنِ جا، ڪُلَها تَنِ ڏِناسِ، اَکِيين مَلَڪَ ڏِٺاسِ، توءِ مَنَ ڪاڍو ميھارَ…[ سُر سھڻي - ساھڙ، اڀو آڇي ۽ سانڀارا ]
• سُڪِيءَ ٻُڏَنِ جٖي، ساھَڙُ ڏانِي تَنِ جو، لَهرِنِ سِرِ لَطِيفُ چئَي، ڪُلَهنِ چاڙِھِئو نِئي، جٖي پُڇَنِ پَنڌُ پَري، تَنِ اُماڻي…[ سُر سھڻي - جيئري، ساھڙ ڌاران ]
• مِيرَ مَدِينِئان نِڪرِي، رِڙِھِئا مَٿي رَندَ، گهوڙا تَنِ گهوٽَنِ جا، پُرِئا مَٿي پَنڌَ، جِتِ رَھَندا راتِڙِي، سي سُونھارا ھَنڌَ، ڪُلَها…[ سُر ڪيڏارو - ڏٺو محرم ماھ ]
• آيا اُجارِينِ، تَنگَ تَرارِيين تِئُرا، ساڻِڪِيُون سائُنِ ھَٿَ ۾، ڪُلَهِنِئُون نَہ لاھِينِ، اُڀائِي آھِينِ، مَهائِي مَڙَڻ تي.[ سُر ڪيڏارو - پرھ پکي آيو ]
• پَلَڪُ نَہ رَھي دِلِ تو ري، وَرُ مِيان صاحِبَ خانَ بلوچا، اُٺَ چارِيندِيَسِ اُنِ جا، مَٿان سي ٽَڪَرَ ٽوري، ڏُکَ…[ سُر آبڙي - وايون ]
• ڪاڪُلَ ڪُٺِي جَا، ڪَفَنُ تَنھِن ڪونَہ ٿِئو، سا دُرُستُ ٿِي دَفَنَ ري، تَنھِن تي ٻِي نَہ ڪا، مَنجِهہ شَھادَتَ سا،…[ سُر معذوري - ڪاڪل ۽ جيسرميرياڻيون ]
• دَردُ نَہ لَھي دارُوئين، زُلفَ ڪِيَسِ زافُ، سَندو ڪاڪُلَ ڪافُ، ماري مَعذُورِنِ کي.[ سُر معذوري - ڪاڪل ۽ جيسرميرياڻيون ]
• ھاڻِ جِيئان جيڏِيُون، زُلفَ زافُ ڪِياسِ، ڪاڪُلَ آئُون ڪُٺِياسِ، ڀَنڀورَ جو.[ سُر معذوري - ڪاڪل ۽ جيسرميرياڻيون ]
• چارَڻَ ٻولِجِ ڪِي ٻِئو، گهُرِيُئِي سو گهورِيان، گهَرُ سورَٺِ نَہ پَڙي، جان تَندُ بَرابَرِ تورِيان، ڳُجِهي آھِمِ ڳالِهڙِي، آءُ اوري…[ سُر سورٺ - سائل گهُري سِر ]
• راجا راتِ رَمِ ڳيَو، جُهونا ڳَڙُه جهوري، ڏِنو سِرُ ڏِياچَ، ڪُلَهنِ تان ڪوري، وَٺُ مَٿو تُون مَڱڻا تَندُنِ سان توري،…[ سُر سورٺ - ماتام ۽ موڪلاڻي ]
• ڪالَهہ گَڏِيوسُون ڪاپَڙِي، بابُو پاڻُ بَرِي، سائِي شالَ ڪُلَهنِ ۾، سامِيءَ سونَ سَرِي، خَبَرَ ڏيھُون کَرِي، ڪا مُومَلَ جي مَجازَ…[ سُر راڻو - خابرو ڪاپڙي ۽ گُجر ]
• اُٿِئو اُٿِئو ڪَنِ، ھَلو ڏورِيُون ڏُٿَ کي، پاڻِي پوٽَڙِيَنِ ۾، ڪُونڌرَ سِر ڪُلَهنِ، ڏورا ڏُورِ سُڄَنِ، ويئِي وِھامِي راتِڙِي.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• جُزُ وِڃايو جوڳِيين، ڪُلَ سين آھِينِ ڪَمُ، آسَڻُ جَنِ عَدَمُ، آئُون نَہ جِيئَندِي اُنِ ري.[ سُر رامڪلي - آءٌ نہ جِيئندي ان ري ]
• سامِيَنِ سِڱُ ڪُلَهنِ تي، سِڱُ مِڙيوئِي سُورُ، ڪَھَندا وِئا ڪابُولَ ڏي، ڪو جو پَيَڙُنِ پُورُ، مَڙِهيءَ جو مَذڪُورُ، ڪالَهہ ڪَندا…[ سُر رامڪلي - ڪن ڪٽ ڪاپٽ ڪاپڙي ]
• ڪيڏانھَن ڪَري نِيتِيان، مِڙيئِي مَسِيتِ، ھَلِئو وَڃين حَجَ تي، راوَلَ اِي نَہ رِيتِ، پَڪِي کَڻُ پِرِيتِ، تَہ ڪُلَ ۾ ڪَعبو…[ سُر رامڪلي - آديسي ۽ مونا طور سينا ]
• مَنجِهہ مَحَبتَ مَچُ، ٻَھَرِ ڌَورا ڌُوڙِ سين، ڇَڏِيائُون ڇِرُ لَھِي، ڪُوڙُ ڪُلَکَڻُ ڪَچُ، اَوَڳُڻَ اوڏا نَہ وِئا، ڳُڻَ ڪِئائُون ڳَچُ،…[ سُر رامڪلي - الله، آدم، جوڳي ۽ سنياسي ]
• ڇِنَلَ ڇَڄَ ھَٿَنِ ۾، ڪُلَهنِ ڪوڏارا، پورِھِيي ڪارَڻِ پيٽَ جي، اُٿِيَنِ سَوارا، اوڏَ پِہ ويچارا، لاکا وَڃَنِ لَڏِئو.[ سُر ڏھر - لاکو ڦلاڻي، ريٻاڙي ۽ اوڏ ]
• ڪاڏي سي تُنبِيرَ، جَنِ رِيجهايو راڄِئو، وِئا وَڏِيءَ ويرَ، ڪُلَهنِ مَٿي ڪِينِرا.[ سُر جاجڪاڻي - سٻڙ، سيڪڙو ۽ مڱڻھار ]
• جَنِ سُکوئِي ناھِ ڪو، چارَڻَ سي چَئِجَنِ، روُنجهي راھَ پُڇَنِ، مَٿي ڪُلَهنِ ڪِينِرو.[ سُر جاجڪاڻي - سٻڙ، سيڪڙو ۽ مڱڻھار ]
• ديکِيندي دِيدارَ کي، ڪِينَ سُڃاتو ڪُلَ، تازِي طَويلَنِ ۾، آھِ اَحاطو جُهلَ، ھُئا جٖي اَمُلَ، سي حِسابان ھَڄِي وِئا.[ سُر آسا - ترڪ، ڪلمو ۽ سرمو ]
• ديکِيندي دِيدارَ کي، ڪُلَ سُڃاتو ڪِينَ، تازِي طَويلَنِ ۾، آھِ اَحاطو زِينَ، ھُئا جٖي اَمِينَ، سي حِسابان ھَڄِي وِئا.[ سُر آسا - ترڪ، ڪلمو ۽ سرمو ]
• ديکِيندي دِيدارَ کي، ڪُلَ سُڃاتو ڪِيئَن؟ جانِبَ مَنجهان جِيئَن، مَحرُومَ ئِي مَرِي وِئا.[ سُر آسا - ترڪ، ڪلمو ۽ سرمو ]
• گَندَ جَنِي جي گوڏِ ۾، ڪُلَهنِ تي ڪُوڻِيُون، اَنا پِرنِ جُون اُنِ کي، مَٿَنِ تي مُوڙِيُون، اَچَنِ سَنڀُوڙِيُون، سَمي جي…[ سُر ڪاموڏ - سمي سامهون گندري ]