جهنگل ۾ ڏٿ ڳوليندڙ . ڪوڏر ۽ کھي وارا ڏٿ ڏوريندڙ سخت جان پورهيت، ڏٿ تي گذران ڪندڙ، ڏٿ ڏوريندڙ، محنت، اورچ اصطلاح وڏا عابد زاهد.

Finder, one who performs incantations over a snakebite, researcher, traveller, roamer, hard workers.

• مُنڌَ نَہ مَنجهان تَنِ، پَسِي لَڪُ لُڏَنِ جي، جا پَرِ کاھوڙِيَنِ، سا پَرِ سِکِي سَسُئِي.[ سُر ديسي - واٽُون ۽ سُور ]
• مُون کاھوڙِي لَکِئا، ويھِي نَہ ويرَمَ ڪَنِ، ڏِينھَن تَتي ۾ ڏُونگَرين، ڪارَڻِ قُوَتَ ڪَھَنِ، جَهنگَلَ ۾ جُهڻِڪَنِ، جُھ ڏوٿِي ڏُٿُ…[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• مُون کاھوڙِي لَکِئا، سُمَهَنِ ڪِينَ پَئِي، سَمَرُ ڪِئائُون سُڃَ جو، ڏورِي ڏُٿُ لَهِي، وِئا تِتِ وَھِي، جِتِ نِھايَتَ ناھِ ڪا.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• کاھوڙِيَنِ کَڻِي، ساجُهرِ ٻَڌا سَندِرا، ڏورِيندي ۾ ڏُونگَرين، ڪِئائُون پاڻُ پَڻِي، ڏُکَنِ ڏِيلُ ھَڻِي، ڇيھُ لَڌائُون ڇَپَرين.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• کَڻَنِ نَہ کَرڪاڻَ، پَنڌِ پَراھين ھَلِئا، ڏوٿِيڙا ڪَنھِن ڏُٿَ کي، جُنبِئا ڏُونھُن جابانَ، کاھوڙِيَنِ اُھڃاڻَ، اَنگِ نَہ سَڄِي اَڳِڙِي.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• کَرڪَڻا لاھي، سُکِ نَہ سُتا ڪَڏِھِين، اوسِيڙو آھي، کاھوڙِيَنِ اِنَهِيءَ پَنڌَ جو.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• سُڪا سَنڊَ ڪَڇُنِ ۾، کَرڪَڻا پيرين، ٽِمَندي نيڻين، آن ڪي کاھوڙِي گَڏِئا.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• ويُون پَٻِ پَئِي، کيرُون کاھوڙِيَنِ جُون، آئُون تَنِ ڏوٿِيَڙَنِ جو، پُڇان ڪيرُ پَھِي، رِڃُنِ راتِ رَھِي، جَنِي ڏُونگَرَ ڏورِئا.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• پارِئا پُڇِي آءُ، خَبَرَ کاھوڙِيَنِ جِي، ڏوٿِينِ ڏُونگَرِئان، ڪَنھِن پَرِ ڏورِئو ڏُٿَ کي.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• تان وَنءُ ويھِي آءُ، اَڱَڻِ کاھوڙِيَنِ جي، جوشَ ڏِنائُون جِيءَ کي، لِڪائَي لوڪان، ڏوٿِيَنِ ڪَنھِن ڏُکان، سُمَهِي سُکُ نَہ ماڻِئو.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• تُون ھَڏِ ڪُڄاڙِئا، سَنجهي سَعيو نَہ ڪَرِيين، سَوارا سَنڊَ کَڻِي، کاھوڙِي وِئا، آڻِيندين ڪِئان، ڏُٿُ ڏوراھين ڏيھَ جو.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• ڏُٿُ گَهڻا ئِي ڪَنِ، ھِنَ اوراھين پَنڌَ جو، سَندا کاھوڙِيَنِ، پَري سُڄَنِ پيچِرا.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• ڏوٿِي سا ڏورِينِ، جا جُوءِ سُئِي نَہ ٻُڌِي، پاسا مَٿي پاھَڻين، کاھوڙِي کوڙِينِ، وِئا تِتِ ووڙِينِ، جِتِ نِھايَتَ ناھِ ڪا.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• کاھوڙِي کِجَنِ، پَسِئو پورِھيَتَ ويسَرا، سي ڏوٿِيئَڙا ڏُورِ وِئا، رڃنِ جٖي رَھَنِ، ڪا مُلِ آھي تَنِ، مُون پِريان جِي ڳالِهڙِي.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• کِڄِئا کاھوڙِي، پَسِي پورِھِيَتَ ويسَرا، ڏوٿِيئَڙا ڏوڙِي، وِکَ وَرايو پَنڌَ جِي.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• وِئا وِھائُو، ڏوٿِي ڏورا ڏُٿَ جا، پَٻَ جا پُڇائُو، مُئا کاھوڙِي ماٺِ ٿِي.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• ڏُکارو ڏُونگرُ، ڏِٺُمِ ري ڏوٿِيين، پَٻَ اورِئو ٿي پانھِنجو، اُنِهين سين اَندَرُ، ڇورو ٿِئو ڇَپَرُ، ڀيرو کاھوڙِيَنِ ڀَڳو.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• ڪِ ڪي کاھوڙِي، ڇَپَرَ ۾ سَڏُ ٿِئو، اَڳي ٿِي سُئِي، اُنِهين سَندِي ڳالِهڙِي.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• ڏوري ڏوري ڏيھَ، ماءَ کاھوڙِي آيا، مَيَنِ پيرين کيھَ، نَہ ڄاڻان ڪَنھِن نارَ جِي.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• مُون کاھوڙِي لَکِئا، گهَرين نَہ گهارِينِ، واحِدَ لَڳِ وِلُهنِ ۾، رويو جَرُ ھارِينِ، گُوندَرُ گُذارِينِ، جُھ ڏوٿِي ڏُٿُ گَڏُ ٿِئا.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• ڪِھَڙو اَٿِئِي ڪامُ، گَنجي ڏُونگَرَ گامَ ۾، پَسِي تَنھِن پاھَڻَ کي، اَچي نَہ آرامُ، مَتان ڏُونگَرُ ڏورِيين، اُجهين ڪُھ عَوامُ،…[ سُر کاھوڙي - گنجي ٽڪر، پکيان پير ]
• پيرُ پَروڙي پاءِ، گَنجي ۾ گُنَ گَهڻا، کاھوڙِي کَرا وِئا، نَہ ڪا اوڏِي ماءِ، جَنِي ڏِٺِي جاءِ، تَنِي موٽَڻُ ميهَڻُو.[ سُر کاھوڙي - گنجي ٽڪر، پکيان پير ]
• ڏُونگَرين ڏِسجَن، اَڳي رَيُون اُنِ جُون، ڏوٿيَڙا ڏُٿَ کي، آراڙِ اَچَنِ، خِيما کاھوڙِيَنِ، اَڄُ نَہ اُنِهين ڀيڻِيين.[ سُر کاھوڙي - گنجي ٽڪر، پکيان پير ]
• ڏُونگَرَ ۾ ڏِياٽُ، صُبُوحِ ٻَرِئو سُڃَ ۾، کاھوڙِيَنِ کاٽُ، ھَنيو گهَرَ ۾ حَقَ جي.[ سُر کاھوڙي - گنجي ٽڪر، پکيان پير ]
• ڏيھُ ڏِھائِين ناھِ، جِتي پيرُ نَہ پَکَڻين، تِتي کاھوڙِيَنِ، وَرَ ڏيئِي وَڻَ چُونڊِئا.[ سُر کاھوڙي - گنجي ٽڪر، پکيان پير ]
• کاھوڙِي کَرا، سُوڌِي خَبَرَ پَکَڻين، سوجهي جَنِ ڪِئا، مَٿي اَنگهُنِ آھيرا.[ سُر کاھوڙي - گنجي ٽڪر، پکيان پير ]
• ڏوري ڏِسِي ڏُونگَرين، واٽَ وِڃائِي جَنِ، اُوءِ بَصِيرَ بَرَنِ ۾، اَنڌا ٿِئو اُڀِيَنِ، ڪَنَنِ آڏِيُون تاڙِيُون، گُنگَنِ جِيئَن گهُمَنِ، فِراقِي…[ سُر کاھوڙي - سَپ، جهنگُ، ڪُتي ڪوڪار ]
• اَچي پِئا آٽَ ۾، واٽَ وِڃائِي جَنِ، ڪُرَندا ڪِي پَرُوڙِئو، رَندِ نَہ سي رِڙَھنِ، ٻيئِي دارَ دَيُون ڪِئو، پيرَتِ تان…[ سُر کاھوڙي - سَپ، جهنگُ، ڪُتي ڪوڪار ]
• ويراڳِي وارَنِ کي، ڇَوِيھِينءَ ڇوڙِينِ، لايو خاڪِ لِڱَنِ کي، جَٽائُون جوڙِينِ، سِڱِيُون نِيو سُڃَ ۾، کاھوڙِي کوڙِينِ، ويتَرِ ٿا ووڙِينِ،…[ سُر رامڪلي - ڏھاڙي وارتا ]
• تَنِ ڳُڻَنِ ڳَھَرَ وِڃائِي، ھو مائي جوڳِيَنِ مُون سين جي ڪِئا، ڪَري مَرِجِ ڪاپَڙِي، گُرَ وَٽِ تُون گَدائِي، اِشارَتُون اُنِ…[ سُر رامڪلي - وايون ]