ڏُٿَ تي گذران ڪندڙ، جهنگل جي شين تي پيٽ پاريندڙ، ڏٿ کائيندڙ مارو ماڻهو، جهنگلي، غريب. ڏٿُ جهنگلي اَنُ وڪڻندڙ، ماروئڙا.

Living on forest herbs and fruits, poor. People living in forests and deserts.

• ويھُ مَ مُنڌَ ڀَنڀورَ ۾، ڪَرِ ڪو واڪو وَسُ، چَڙِھي ڏاڍين ڏُونگَرين، پيرُ پِريان جو پَسُ، ڏوٿِي ڏِيندا ڏَسُ، توکي…[ سُر آبڙي - ويھُ مَ مُنڌ ]
• وَڃَڻَ ڪِجي وَسُ، سيڻَنِ ڪارَڻِ سَسُئِي، جِمَ وِرِچِي ڇَڏِيين، سَندو گُنگن گَسُ، ڏوٿِي ڏِيندا ڏَسُ، توکي ٻاروچَنِ جو.[ سُر آبڙي - ويھُ مَ مُنڌ ]
• اَدا ڙي ڏوٿِي پُڇان تو ٿِي، ڪيچَ رَسَندِيَسِ ڪِيئَن، ڪو ڏَسُ مُون ڏي، نَہ آئُون سَمِي نَہ سُومَرِي، نَہ آئُون…[ سُر آبڙي - وايون ]
• جٖي ھاڙِھي ھيٺِ چَرَنِ، تَنِ مَيَنِ مارِي آھِيان، ڏُکِيءَ سَندِيُون ڏُونگَرين، پَچارُون پَوَنِ، ڏِٺِي ڏوٿِيَڙَنِ، پَارَ ڪَڍَندي پَٻَ ۾.[ سُر ديسي - جبل ڏي نہ جواب ]
• ڏوٿِي ڏَسُ ڏِينِ، آيَلِ ٻاروچَنِ جو، اُتي ڇَڏي ھَلِئا، جِتي مِرُون ٿا مارِينِ، اَچِئو ٿِيَنِ اوڏِڙا، ڏَمَرَ ڏيکارِينِ، وَڃان واٽَ…[ سُر ديسي - جبل ڏي نہ جواب ]
• ھوتَ نَہ ڀانيُمِ ھِيئَن، مارِي سَڄَڻَ تُنھِنجي نِينھَن، ڇَڏي تُون ڪو ڇَپَرِ ويندين، لُڪُون لَڳَنِ ڪوسِيُون، ڏاڍا تَپَنِ ڏِينھَن، جُهونگارِيندي…[ سُر ديسي - وايون ]
• ڪِئا ويچارِيءَ وَسَ، ڪارَڻِ ڪوھِيارِي گَهڻا، گهَڻو پُڇيائِين ڏوٿِيين، سَندا ڏيرَنِ ڏَسَ، لَمُو ڏوري لَسَ، سُتِي سَنگهَرَ پَٽِيين.[ سُر حسيني - ڏورِڻ ۽ ڏسڻ ]
• ڏوٿِيا ڪو اوٺِيَنِ جو، مُون کي اُھُڃُ ڏِئو، سَچُ ڪِي ساٿَ نِيو، پُنهون مُنھِنجو پاڻَ سين.[ سُر حسيني - ڏورِڻ ۽ ڏسڻ ]
• ڏوٿِيَنِ چَيُسِ ڏورِ، ڪيچُ اَڳاھُو پَنڌُ ٿِئو، پاڻان چَڙِھِي پُورِ، وِکَ وِڌائِين وِتَرِي.[ سُر حسيني - ڏورِڻ ۽ ڏسڻ ]
• مُون کاھوڙِي لَکِئا، ويھِي نَہ ويرَمَ ڪَنِ، ڏِينھَن تَتي ۾ ڏُونگَرين، ڪارَڻِ قُوَتَ ڪَھَنِ، جَهنگَلَ ۾ جُهڻِڪَنِ، جُھ ڏوٿِي ڏُٿُ…[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• کَڻَنِ نَہ کَرڪاڻَ، پَنڌِ پَراھين ھَلِئا، ڏوٿِيڙا ڪَنھِن ڏُٿَ کي، جُنبِئا ڏُونھُن جابانَ، کاھوڙِيَنِ اُھڃاڻَ، اَنگِ نَہ سَڄِي اَڳِڙِي.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• ويُون پَٻِ پَئِي، کيرُون کاھوڙِيَنِ جُون، آئُون تَنِ ڏوٿِيَڙَنِ جو، پُڇان ڪيرُ پَھِي، رِڃُنِ راتِ رَھِي، جَنِي ڏُونگَرَ ڏورِئا.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• پارِئا پُڇِي آءُ، خَبَرَ کاھوڙِيَنِ جِي، ڏوٿِينِ ڏُونگَرِئان، ڪَنھِن پَرِ ڏورِئو ڏُٿَ کي.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• تان وَنءُ ويھِي آءُ، اَڱَڻِ کاھوڙِيَنِ جي، جوشَ ڏِنائُون جِيءَ کي، لِڪائَي لوڪان، ڏوٿِيَنِ ڪَنھِن ڏُکان، سُمَهِي سُکُ نَہ ماڻِئو.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• ڏوٿِي سا ڏورِينِ، جا جُوءِ سُئِي نَہ ٻُڌِي، پاسا مَٿي پاھَڻين، کاھوڙِي کوڙِينِ، وِئا تِتِ ووڙِينِ، جِتِ نِھايَتَ ناھِ ڪا.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• ھُوءِ ڏوٿِي ھُوءِ ڏِينھَن، ھُوءِ ڏُونگَرَ ھُوءِ لَڪِيُون، ڪَنھِن جَنھِن لَڌا نِينھَن، ڀُڻان لَهسَنِ لُڪَ ۾.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• کاھوڙِي کِجَنِ، پَسِئو پورِھيَتَ ويسَرا، سي ڏوٿِيئَڙا ڏُورِ وِئا، رڃنِ جٖي رَھَنِ، ڪا مُلِ آھي تَنِ، مُون پِريان جِي ڳالِهڙِي.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• کِڄِئا کاھوڙِي، پَسِي پورِھِيَتَ ويسَرا، ڏوٿِيئَڙا ڏوڙِي، وِکَ وَرايو پَنڌَ جِي.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• وِئا وِھائُو، ڏوٿِي ڏورا ڏُٿَ جا، پَٻَ جا پُڇائُو، مُئا کاھوڙِي ماٺِ ٿِي.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• ڏُونگَرَ ڏُکارو، ڏِٺُمِ ري ڏوٿِيين، پَھَڻَنِ رُنُو پاڻَ ۾،سَڄو ڏِينھُن سارو، ڳُجهو تَنِ ڳارو، ڇَپَرَ ھُو ڇَٽُ ھُئا.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• ڏُکارو ڏُونگرُ، ڏِٺُمِ ري ڏوٿِيين، پَٻَ اورِئو ٿي پانھِنجو، اُنِهين سين اَندَرُ، ڇورو ٿِئو ڇَپَرُ، ڀيرو کاھوڙِيَنِ ڀَڳو.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• مُون کاھوڙِي لَکِئا، گهَرين نَہ گهارِينِ، واحِدَ لَڳِ وِلُهنِ ۾، رويو جَرُ ھارِينِ، گُوندَرُ گُذارِينِ، جُھ ڏوٿِي ڏُٿُ گَڏُ ٿِئا.[ سُر کاھوڙي - ڏوٿِي، ڏُٿ، ڏُونگر ]
• پيھِي ڇَپَرُ پَسُ، گَنجي ڏُونگَرَ گامَ جو، توکي ڏِيندا ڏَسُ، ڏوٿِي آھِينِ ڏيھَ ۾.[ سُر کاھوڙي - گنجي ٽڪر، پکيان پير ]
• ڏُونگَرُ نَہ ڏوٿِي، ڏُونگَرُ سُڃُو ڏوٿِيَنِ ري، پُڇان پَرو ٿِي، ڪِ ڏوٿِي ڏُٿِ اَچِڻان.[ سُر کاھوڙي - گنجي ٽڪر، پکيان پير ]
• ڏُونگَرِ ڏِيِئَٽِيُون، صُبُوحِ ٻَرِيُون سُڃَ ۾، وَسائي وَرِي آيا، سَندِيُون پَٻَ پَٽِيُون، جي گُهَمنِ حَقَ گَهٽِيُون، تَنِ ڏسِڻُ ٿِئو ڏوٿِيين.[ سُر کاھوڙي - گنجي ٽڪر، پکيان پير ]
• پَنوَھارَنِ پاٻُوھِيو، ڪِي واھُوندَنِ وَسَ، عُمَرَ اُنِهينءَ ڏيھَ جا، ڏوٿِيَنِ ڏِنَمِ ڏَسَ، وَلِيُون وَڻَ ڦُلارِئا، لُلِرُ نِڱِئو لَسَ، آڻِئو وِجَهنِ…[ سُر مارئي - مارُن ريت، پنھوارن پاٻوھيو ]
• عُمَرَ ٿِئَمِ اَپارَ، وِرھُ وَٽِيندِيَسِ ڪَنِ سين، سي ڏوٿِيَڙا ڏُورِ ٿِئا، تَڳان جَنِ تَنوارَ، سَٽائُون سَنگهارَ، کُوھَنِ تان کَڻِي وِئا.[ سُر مارئي - مارُن ريت، پنھوارن پاٻوھيو ]
• تَنِ وَنھِيَنِ ويڙِهيچَنِ ۾، سَدائِين سُڪارُ، چُونڊِئو آڻي چاڙِهيُون، سَندو ڏَؤُنرَنِ ڏارُ، جَنِ جو ويڙِهيُنِ سين واپارُ، سي ڏوٿِي ھُونِ…[ سُر مارئي - مارئي ملير جي ستي سيل ]
• عُمَرَ اَڄُ گَڏِئامِ، ڏوٿِي اُنِهين ڏيھَ جا، پارانڀا پِرِيَنِ جا، اُڀي اُنِ چَيامِ، لَھِي لوھَ وِئامِ، لُطِفَ ساڻُ لَطِيفُ چئَي.[ سُر مارئي - مُونھان پوءِ ملير ]
• سَچُ ڪِ اُٺا مِينھَن، مُونھان پوءِ مَلِيرَ ۾، تَنِ ڏوٿِيَنِ لايا ڏِينھَن، پَھرِئا جٖي پُسِيءَ کي.[ سُر مارئي - مُونھان پوءِ ملير ]
• ٿَرَنِ ٿيلِهِيِ نَہ مَران، مُون مارُو مَ ٿيلِهِينِ، پَتِ ڀَريِي پَنوَهارَ جا، مَرُ ٿِيُون ڏُنگَها ڏِينِ، اَمُرُ جي نَہ مَڃِيينِ،…[ سُر مارئي - سارئان ۽ چڪن چاڪ ]
• هَي ڀُنگا، هَي ڀيڻِيُون، هَي گامويَنِ گَسَ، مارُوئَڙا مَلِيرَ ۾، وَڏِي هُئا وَسَ، سي هَنڌَ پَسِئو سُومَرا، لُڙِڪَ وَهَيان لَسَ،…[ سُر مارئي - ھنڌ، ڀيڻيون، ڀنگا ]