ڏيھِي بابت
معنيٰ
ديسي، ساڳئي وطن يا ڏيھ جا، هم وطن، مُلڪي، ڏيھاڻو. پنھنجي ملڪ جا ماڻهو.
Fellows og own land or area, native, own people.
بيتن ۽ وائين ۾
- تَنَ جَنِي جِي تانگهَہ، سي سَڄَڻَ سَفَر ھَلِئا، لَئِجِ لاتِ لَطِيفُ چئَي، ڪَڏِھِين اِيندَمِ ڪانگَ، ڪَنھِن سَٽاڻي سانگَ، پِرِين ڏيھِي…[ سُر سامونڊي - سيءَ ۽ جهيڙا ]
- آتَڻَ ۾ سَڀَ ويھِي، دُعا ڪَريجا جيڏِيُون، ڪانِهي بَسِ بَھِيرَ کي، ھَلُ چَلُ وَڃي پيئِي، راھَ مُسافِرُ سَڀَڪو، ڪو نَہ…[ سُر سھڻي - وايون ]
- ڏُکِي ڏُکُ مَٿي ڪَري، وانءُ ڇَپَرِ پيھِي، گَڏِبِئِي ڏيھِي، سُوڌِيُون ڏِيندَءِ خَبَرُون.[ سُر معذوري - ڏُکِيءَ ڏک ]
- اَڌَرَ نِڌَرَ اَڀَرِي، آھِيان اَسُونھِين، پَرَڏيھِي پِرِين ڪِئا، مَرَڻَ لَئي مُونھِين، سَسُئِي ساڻُ سَيِّدُ چئَي، تَنگُنِ ۾ تُونھِين، ھارِي ڪِيئَن…[ سُر معذوري - اڌر نڌر ۽ ھيڪلي ]
- ڪِيئَن اَڙايُئِي پاندُ، پَلَئُہ پَرَڏيھِيَنِ سين، مَتِيُون مُوڙِھِيُئِي سَسُئِي، ڪِيُئِي ڪوھِيارو ڪانڌُ، رُلِي ڀانيُئِي راندِ، ٻانڀَڻِ عِشقَ ٻَروچَ جو.[ سُر ديسي - وديسي وَرُ ]
- مِڙِي مُنڌَ ڏي آيُون، سَرَتِيُون سَڀَيئِي، وَتَوَاْصَوْاْ بِٱلْحَقِّ وَتَوَاصَوْاْ بِٱلصَّبْرِ، ھوءِ تُون ھِتيئِي، نَہ تو سَڱَ نَہ سَڱِيڻا، نَہ ڏاڏاڻا…[ سُر ديسي - اوٺي اُٻھرا ]
- جِيَسِ جِيَسِ وو جيڏِيُون، مُنھِنجو لالَڻُ آيو پيھِي، مُنھِنجا وِئَڙا سُورَ سَڀَيئِي، ھُئِي شِڪَستِي سَسُئِي، رازَ پُنهونءَ جي ريهِي، ڳالِهيُون…[ سُر ديسي - وايون ]
- ڪيچِ ڪَمِيڻِيءَ کي نِجا وو ٻاروچا، سانگُ سَسُئِيءَ جو ڪِجا وو ٻاروچا، ڏُکيءَ جا ڏيرا وو پانڌِيا، ڪَمِيڻِيءَ جا ڪيچَ…[ سُر ديسي - وايون ]
- لَڳُمِ ٻاڻُ ٻَروچَ جو، ڪَرَھا ٿِئا قَزاقَ، اَھُکِي جا اُٺَنِ کي، سا مَيَنِ پَوي مَ ماڪَ، اَکِيُنِ خوراڪَ، پَسَڻُ پَرَڏيھِيَنِ…[ سُر حسيني - سُور ۽ ڏکن ماري ]
- گُجَرِ کي گَجميل جُون تارَنِ ۾ تَبَرُون، ھَڻِي حَڪِيمنِ کي، زورَ ڀَرِئو زَبَرُون، ڪاڪِ ڪَنڌِيءَ قَبَرُون، پَسو پَرَڏيھِيَنِ جُون.[ سُر راڻو - خابرو ڪاپڙي ۽ گُجر ]
- راڻي جِيءَ رِھاڻِ کي، رُوحُ ڪَري رِيھُون، باغَ سَڙِي بُٺُ ٿِئا، وَڻَنِ جُون وِيھُون، ڪاڪِ مَٿي ڪِيھُون، پَسو پَرَڏيھِيَنِ جُون.[ سُر راڻو - راڻو راحت، رُٺو ڪاڪ ]
- جِيءُ جِيارِئو جَنِ، سَڄَڻَ مانَ اَچَنِ، مُنھِنجو پَرَڏيھِي راڻو ڪا واري، ھِينئَڙا ٿِيءُ مَ ڪانھِلو، سَدا سانگَ پَوَنِ، کاڻِيُون لوٺِيُون…[ سُر راڻو - وايون ]
- پُڇَڻُ پَرَڏيھِيَنِ جو، آسَڻَ وَٽِ آھي، لَنگهَڻُ جي لاھي، تَہ ھُنِ تان حَقُ لَھي.[ سُر رامڪلي - بُک، طعام، گدا ۽ گبري ]
- پُورَڀَ ۾ وِئا پيھِي، تان مُون گهَڻو نِھارِئا، سُڌِ نَہ مُڪِي سَڄَڻين، جيھِي نَہ تيھِي، ھُئا پَرَڏيھِي، وَڄائي واٽَ ٿِئا.[ سُر پورب - جوڳي ]
- ڏيرَنِ مُل ڏاڍائِي، يا اِلاھِي، آئُون آسُونھِين اَوَتَڙَ آڏا، چُوڻُو چُڻَنَ آئِيا، پَکِيَڙا پَرَڏيھِي، سَوَلِي ڪَرِيين سَچا ڌَڻِي، اَڳِئان اُونداھِي،…[ سُر آسا - وايون ]
- ھي ھَنڌَ ماڙِيُون ھاڻِ، ساڙِيان سَڀَ ڏيھِيَن ري، ڪُلُ شَیئٍ یَّرجِعُ اِلٰی اَصلِہٖ ، ٿِي جِهڄان جهانگِيَنِ ڪاڻِ، ڀِرِي پَنھِنجي…[ سُر مارئي - ڪن فيڪون ۽ قيد ]
- واجهائي وَطَنَ کي، ساري ڏِيان ساھُ، بُتُ مُنھِنجو بَندَ ۾، قَيدِ مَ ڪَريجاھُ، پَرَڏيھِياڻِيءَ کي پِرِينءَ ري، ڌارَ مَ ڌَريجاھُ،…[ سُر مارئي - بندياڻي واجهائي وطن کي ]
- ڪُڇَنِ آھِيان ڪوٽَ ۾، ڇَنِ نَہ ڇَڄي ھيٺِ، لوئِيءَ سين لَطِيفُ چئَي، ڀيرِئو ٻَڌان بيٺِ، ھُتِ سَپَجي اُنَ سَسَنِ جِي،…[ سُر مارئي - بندياڻي واجهائي وطن کي ]
- لوھَ جا لَھِي وِئا، نِيَرُ نَہ لَھِي نِينھَن جو، مارُوئَڙَنِ ڌاران ماڙِيين، ڏُھلا ڏِينھَن ٿِئا، ڏيھِي ڏُورِ وِئا، ڏِيان ڏوراپو…[ سُر مارئي - لوھ نير، مند مارُو ]
- پاسا پولَڙِيُنِ ۾، ٻانھُون سِرِ ٻيئِي، اَکِيُون نَڪُ اَريجَ ري، ٽِمايَمِ ٽيئِي، ڏُورِ ٿِئا ڏيھِي، پِرِين پائُرَ وَٽِ ۾.[ سُر مارئي - جھ سي لوڙائو ٿئا ]
- جٖي هِتِ گَهارِئَمِ ڏِينھَڙا، وَطَنَ ريءَ ويھِي، مارُو ڏِيندَمِ مُنھَن ۾، ڏاڏاڻا ڏيھِي، پَکَنِ مَنجِهہ پيھِي، شَلَ مَحَلنِ جِي مَرُ…[ سُر مارئي - جھ سي لوڙائو ٿئا ]
- پِھرِين راتِ مَلِيرَ ري، مُون کي جا پيئِي، اُونداهِيءَ اَندوهَ ۾، وِھامِي ويئِي، ڏُورِ ٿِئا ڏيھِي، ڪَنِ ڪَرَ پُڇان خَبَرُون.[ سُر مارئي - سارئان ۽ چڪن چاڪ ]
- کاروڙِئا کَڻِي، ويڙِهِي جَهپَ وِئا، سيڻَ مُنھِنجا سَيِّدُ چئَي، هاڻي هِتِ هُئا، پَسِي پَڊَ اُنِ جا، لَڙِي لُڙِڪَ پِئا، ڏيھِي…[ سُر مارئي - کائر ڏانھن کڻي وئا ]
- اَڳَ نَہ آئين ڪَڏِهِين، پَکَي مُون پيھِي، عُمرَ ڏِٺي تُنھِنجي، ڏَڪي ٿِي ڏيھِي، نَڄاڻان ڪيھِي، ڪَندين پَرِ پَنوَهارِ سين.[ سُر مارئي - پائران پيھي آيا ]
- تان تُون پَرِ پَرُوڙِ، لَڏَڻُ ضَرورِ، سُومَرا سِيلُ مَ ڀَڃُ سَتِنِ جو، ڏِينھَن ڏُھلا ڀانيان، پَھسَ پِريان جي پُورِ، اُڀِي…[ سُر مارئي - وايون ]