حَقِيقَتَ بابت
معنيٰ
اصليت، ماهِيت، اصل، جَڙَ، پِيڙه، بنياد، حالت، حال، ڪيفيت، ڀيدُ. سچي واقفيت يا معلومات، سچو احوال، سچي ڳالهہ. سچائي، سُپت، صداقت. خبر، پروڙ، معلومات، ڄاڻُ، ماجرا، بيان، احوال. حق، ملڪيت، حقداري. صوفين جي ھڪ اصطلاح (حقيقت چوٿين يا آخري منزل آھي، ھن منزل ۾ سالڪ حق سان گڏجي، آخر خود حق ٿيو پوي.)
Reality, actual, foundation, truth, real. (Haqeeqat a Sufi discipline: "Reality at the stage, the Sufi seeker of God, becomes one with God.")
بيتن ۽ وائين ۾
- وَحدَہٗ جٖي وَڍِئا، الاللهَ سين اورِينِ، ھِنيُون حَقِيقَتَ گَڏِئو، طَرِيقَتَ تورِين، مَعرِفَتَ جِيءَ ماٺِ سين، ڏيساندَرَ ڏورِيِن، سُکَ نَہ سُتا…[ سُر ڪلياڻ - يڪتائي ]
- سارِي سِکُ سَبَقُ، شَرِيعَتَ سَندو سُهڻِي، طَرِيقَتان تِکو وَھي، حَقِيقَتَ جو حَقُ، مَعرِفَتَ مَرَڪُ، اَصلِ عاشِقَنِ جِي.[ سُر سھڻي - سانوڻ، سيارو گهڙي ۽ گهوري ]
- تَرَڻَ جا طَعنا، سُھِما ڏِينمِ سَرَتِيُون، دَرياھَ ديوانا، سُڻُ حَقِيقَتَ حالَ جِي.[ سُر سھڻي - تران، سڀت، ڏٺي ڏينھن ]
- حَقِيقَتَ ھِنَ حالَ جِي، جي ظاھِرُ ڪَرِيان زَبانَ، لَڳي ماٺِ مِرُنِ کي، جيڪَرَ سُورُ سَلانِ، ٻِي ٽاڪَرِ ٽِڪي ڪانَہ، جَبَلُ…[ سُر ڪوھياري - خودڪلامي ]
- حَقِيقَتَ ھِنَ حالَ جِي، ظاھِرُ ڪَرِيان ذَرِي، لَڳي ماٺِ مِرُنِ کي، ڏُونگَرَ پُونِ ڏَرِي، وَڃَنِ وَڻَ ٻَرِي، اوڀَرُ اُڀِري ڪو…[ سُر ڪوھياري - خودڪلامي ]
- آءُ عَجِيبَ اَڳي، سُڻُ حَقِيقَتَ حالَ جِي، چؤُ ڪا باتِ بَيانُ ڪَري، تان مُون تَنُ تَڳي، تُنھِنجِي لالَڻَ لَطِيفُ چئَي،…[ سُر بروو سنڌي - دل جو دلبر ]
- تَحقِيقَ جِي ڀَرِي، مَٿي ريءَ کَڻيجِ، ٻانھُون ٻيئِي لاھي ڏيئِي، ڪُشتِي ڪَمائيجِ، سَنڌِنِئُون ساري ٽَنگُنِؤَن ٽاري، ڄَنگهُنِ ريءَ ڄُليجِ، جا…[ سُر کاھوڙي - سَپ، جهنگُ، ڪُتي ڪوڪار ]
- راھَ شَرِيعَتَ ھَلِئا، تَفَڪُرُ طَرِيقَ ٿِئونِ، حالِ حَقِيقَتَ رَسِئا، مَعرِفَتَ ماڳونِ، ناسُوتُ مَلَڪُوتُ جَبَرُوتُ، اِيءُ اِنعامُ ٿِئونِ، پَسُ لاھُوتُ لَنگهِئُونِ،…[ سُر رامڪلي - آديسي ۽ مونا طور سينا ]
- سامِي چَئِجي تَنھِن کي، جَنھِن سَڀَنِئان سَري، پَرَ گهَرِ وَڃي ڪِينَڪِي، گهَران ڪِينَ گهُري، پُٺِيءَ پيرَ پُري، حَقِيقَتَ ھادِيءَ جي.[ سُر رامڪلي - الله، آدم، جوڳي ۽ سنياسي ]
- شينَئُون شَرِيعَتَ جا، تابِعَ ٿِئا تَمامُ، تَنِ کي طَرِيقَتَ جِي مَنَ ۾، ميخَ مُدامُ، ھَلَنِ حَقِيقَتَ ۾، مَعرِفَتَ تَنِ مُقامُ،…[ سُر رامڪلي - ٽيھ اکري ]
- مارِيندُءِ مَجازُ، گهَڻي ٿوري ڏِينھَڙين، ھَٿان ڇَڏِ مَ بازُ، ھارِي حَقِيقَتَ جو.[ سُر آسا - مجازي مام ]
- حَقِيقَتَ ھَڻِي، مُنھِنجِي جانِ جُدا ڪِي، ھيڪو پَساھُ پِرِينءَ ري، سَگهان تان نَہ کَڻِي، ڌَڻِي ۽ ڌَڻِي، اَچِي رَھِئو رُوحَ…[ سُر آسا - مجازي مام ]
- ڪِجِ طَرِيقَتَ تَڪِيو، شَرِيعَتَ سُڃاڻُ، ھِنيُون حَقِيقَتَ ھيرِ تُون، ماڳُ مَعرِفَتَ ڄاڻُ، ھوئِجِ ثابُوتِيءَ ساڻُ، تَہ پُسَڻَ کان پالهو رھين.[ سُر آسا - من، گولو ۽ جنڊ ]
- اَڌوکارو اَنَ سين، ڪِي ٿورو گاھُ ڏِينسِ، آڌِيءَ اِستِغفارَ جو، کَرڙو خاصُ ھَڻِينسِ، توبَهَ تَلُ ٿاھَرَ ٿَڙا، حَقِيقَتَ ھَنُو، تَوَڪَلَ…[ سُر آسا - من، گولو ۽ جنڊ ]
- پانڌِي پِرِينءَ پَنوَهارَ کي، چَئجِ حَقِيقَتَ هيءَ، ڪَرَ نَہ لَڌانوَ ڪَڏِهِين، هُيَس ڌارِين ڌِيءَ، اَمَڙِ کي تُون اِيءَ، ڳالِهہ سُڻائيجِ…[ سُر مارئي - مَ رو، پانڌي پرين پنھوار ]
- توبَه تَنِ جي تَنَ ۾، اَندَرِ اُنِ اَنفالِ، يُونُسِ رَکي جانِ ۾، پِئا حَقِيقَتَ حالِ، وِڌا ھُودِ وِصالِ، سيئِي سانبِي…[ سُر مارئي - زمر زخرف سومرا ]
- ڪَسَنِ ۾ ڪوھُ ڦِرين، گَسَنِ ۾ مَ گُذارِ، وَڃِي وَحَدَتَ وِيءَ ۾، گُونُون ڇَڏي گهارِ، شَرِيعَتَ جو سَرُ لَهِي، تَنُ…[ سُر ڪارايل - پاڙون پاتار ۾ ]