هڪ بي رنگ، شفاف، بي بوءِ وارو مادو، جيڪو سمنڊ، ڍنڍن، ندين، ھيٺ جر ۽ مٿي مينھن جي شڪل ۾ ملي ٿو، ھي جاندارن جي رطوبت جو بنياد آهي.

Water. Temper of metals.

• اَچِي سو ڏِٺوءِ، جو ڪَپَرُ سوءِ ڪَنَنِ سين، سُتي لوڪَ لَطِيفُ چئَي، يادِ نَہ ذَرو ڪِئوءِ، غافِلُ ٿِي غُرابَ کي،…[ سُر سريراڳ - تياري ۽ ساٺ ]
• سَمُنڊَ ڪِينَ سُڪَنِ، ڪوڙيِين جي ڪائو ٿِئي، پاڻِيءَ سين پيکُ ڪِئو، تيلاھَن وَڻِجارَنِ، لالُون سي لَھَنِ، جَنِي سيوِئو سَمُنڊَ کي.[ سُر سريراڳ - سيوا ۽ سار ]
• ھِڪَ تُراڙي گُناھَ، سَڀَيئِي سَنوارِئا، پاڻِيءَ  پارِي ناھِ ڪا، نَہ ڪا ويساندِ واءَ، کاڌِي لَرِزَ لَطِيفُ چئَي، سَبَبَ اُنَ جي…[ سُر سريراڳ - سيوا ۽ سار ]
• ڪا جَا پيئِي مَڪڙِيين، مَنجهان پاڻِيءَ پِڪَ، وَکَرُ ھَڻِي وَڻِڪَ، ڪَٽِجِي ڪارو ٿِئو.[ سُر سريراڳ - املهہ وکر ]
• مَنجهان پيئِي مَڪُڙِيءَ، ڪا جَا پاڻِيءَ بُوندَ، سيئِي ڏِٺَمِ رُوندَ، وَکَرُ جَنِ وِڃايو.[ سُر سريراڳ - املهہ وکر ]
• آڌِيءَ تي اُٿِيان کامِيو مَٿان کَٽَ، پَسو پاڻِيءَ جا ڪِي، مُون سين لاھو لُٽَ ، سيڻَنِ جي سَھَٽَ، پارُ سُونھايُمِ…[ سُر سھڻي - آڌيءَ اڌاڻ، ڏم ڏھڪار ]
• لَھِرِيين لَکَ لِباسَ، پاڻِيءَ پَسَڻُ ھيڪِڙو، اُونِهي ھِنَ عَمِيقَ جِي، واري ڇَڏِ وِماسَ، جِتِ ناھِ نِھايَتَ نِينھَن جِي، تِتِ کُوءِ…[ سُر سھڻي - آڌيءَ اڌاڻ، ڏم ڏھڪار ]
• ڪَڍِئا جٖي ڪُلالَ، سي پَسِي خالَ خُوشِ ٿِي، پاڻِيءَ چِٽَ پُسائِيا، ڌاءَ نَہ جَهلي ڌَمالَ، سُپَڪَ ڀانيان سُهڻِيءَ، جوڀَنَ جي…[ سُر سھڻي - ترھو، ڪچو ۽ ڪنڀار ]
• ڪيرِ ڪُنَ آئُون ڪيرَ، ڪيرَ ڏَمَرَ سَھي ڏَمَ جا، قَضا ريءَ ڪانَہ ڏي، مَٿي پاڻِيءَ پيرَ، ڀينَرُ ڀِنِيءَ ويرَ، لِڌو…[ سُر سھڻي - تران، سڀت، ڏٺي ڏينھن ]
• ساھَڙَ ڌاران سُهڻِي، ھِيءَ تان جُنبِي جوءِ، ھِنَ پاڻِيءَ سين پانھِنجو، مُورِ نَہ مَٿو ڌوءِ، جَي پِرِينءَ پاسي ھوءِ، تَہ…[ سُر سھڻي - جيئري، ساھڙ ڌاران ]
• ساھَڙُ سُڪي ۾ ٿِئو، پاڻِيءَ ۾ پُنُون، سَندو ڪَچَ ڪُنو، تَرِي تَرَندو ڪيتِرو.[ سُر سھڻي - جيئري، ساھڙ ڌاران ]
• اَچِي اولَڙِي ڪيرَ ڪيرَ، وَٽان پاڻِيءَ وارِيين، نالي سُڄي سُهڻِي، ذاتِ نِڄاڻان ڪيرَ، گَهڙي گهورَ نَہ جَهلِي، پَٽِ نَہ کُتِسَ…[ سُر سھڻي - وايون ]
• مِيرَ مَدِينِئان نِڪرِي، ديرا ڏِنائُون، ڪاٺِيءَ پاڻِيءَ، گاھَ کي، ماڻُهو مُڪائُون، چَڙَھَندي چَيائُون، ٿِيندِي ويڙِه وَڏاندَرِي.[ سُر ڪيڏارو - ڏٺو محرم ماھ ]
• پاڻِيءَ مَٿي جُهوپَڙا، مُورَکَ اُڃَ مَرَنِ، ساھان اوڏو سُپِرِين، لوچِئو تان نَہ لَھَنِ، دَمُ نَہ سُڃاڻَنِ، دانھُون ڪَنِ مُٺَنِ جِيئَن.[ سُر آبڙي - ويھُ مَ مُنڌ ]
• پَھِي ڪا مَ پِڃاءِ، اَمَڙِ مُنھِنجي آسِري، ڏيئِي لَتَ چَرَخي، پُوڻِيُون پاڻِيءَ پاءِ، ڪِتُمِ جَنھِن لاءِ، سو ڪوھِيارو ڪيچِ وِئو.[ سُر حسيني - ماءُ سان ڪلام ۽ ڪاوڙ ]
• چَندَنَ سين چِڪَ ڪِئو، جِتِ ڌورُون ڌُونِ، اَچَنِ ڀَؤُنرَ ڀِنڀُولِئا، پاڻِيءَ تَھِين پُونِ، راوَلَ رَتو رُونِ، ڪو وَھُ لَڳو واسُوئين.[ سُر راڻو - چندن، لوڊي، ڪاڪ ڇڏڻ ]
• وارِيءَ جِيئَن ويئِي، لَڄَ مُنھِنجِي لوڪَ ۾، جِيئَن اَٽَو پَئي پاڻِيءَ ۾، پَگهرِ جِي پيئِي، مَٿي ھَٿُ ڏيئِي، ڪانڌَ نَہ…[ سُر ليلا - ڏيئي جي ڏھاڳ ]
• ڀَرِئو ڍورَ تَراءُ، پيٺِيُون ڪوٽَ دَرازِئا، نَہ سي پاڻِيءَ وارِيُون، نَہ سو ھُلُ ھُڳاءُ، اَدِيُون آڳَڙِيا، کَڻِي ڪَنھِن کُوڻِ وِئا.[ سُر ڏھر - ڪنڊا، ڍور، پٽيھل اڪ ]
• ڍورُ نَہ اَڳيئَن ڍارَ، مَھِندِ مَلاحَنِ لَکِئو، موڙي چُرِئا مَڪُرا، پَسِي پاڻِيءَ پارَ، جَسُودَنَ جِھَڙا يارَ، پِئا ويرَ وِماسَ ۾.[ سُر ڏھر - ڪنڊا، ڍور، پٽيھل اڪ ]
• جِيئَن تُون مَڇَ نَہ موٽِئو، ڀَلو ڀَلو مَڇَ، جا تو ڏِٺي اَڇَ، تَنھِن پاڻِيءَ پُنا ڏِينھَڙا.[ سُر گهاتو - ڪو جو قھر ڪلاچ ۾ ]
• جَهڻِ پِيَڻُ جَهنگَلِ رَھَڻُ، مارُو ٺاھِينِ مَڏَ، پاڻِيءَ ويلَ پَنوھارِيُون، سَرَتِيُون ڪَنِ سَڏَ، ھِتي مُنھِنجا ھَڏَ، رُوحُ پَنھِنجي راڄَ ۾.[ سُر مارئي - مارُن جو حال ]
• مُنھِنجو هِينئڙو سَنگهارَنِ ساري، هُوءِ جي ويجها وَسَ کي، آءُ حَمِيرَ ڀَڃُ زَنجِيرَ، هِيئَن نَہ سَگهان هِتِ گهاري، اِلاهِي عِنايَتَ…[ سُر مارئي - وايون ]
• ڪارِيُون ڪوجِهيُون ڪُوَڙِيُون، مُنھِن ميرِيُون مييُون، ڀاڪُرُ پائي ڀَنِ کي، پاڻِيءَ ۾ پييُون، جي سَمي سامَ وييُون، تَنِ تان لَٿو…[ سُر ڪاموڏ - سمي سامهون گندري ]
• ڄارِيُون کارِيُون ڇَڄ ڇِپِرِيُون، جَنِ جِي مَحَبتَ مَڇِيءَ ساڻُ، رَھَنِ وِھَنِ سِرِ ٻانڌِيين، سَڀَڪا بَدِبُوءِ ھاڻِ، لُڌِڙَنِ جِيئَن لَطِيفُ چئَي،…[ سُر ڪاموڏ - سمي سامهون گندري ]
• جَنھِن پاڻِيءَ ۾ پُونئَرا، چِلُڙَ چِڪَ گهَڻِي، وِئا چِتُ کَڻِي، تَنھِن سَرَ مَٿان ھَنجَڙا.[ سُر ڪارايل - اڇو آب ]