دست، چنبو، يُدَ. (هاٿيءَ جي) سونڊ. ڪپڙي وغيرہ ڪڇڻ جو هڪ ماپو، چئن ڇاڙڪين جي ڊيگهہ. (صفت) واسطو، لاڳاپو، تعلق. (جيئن ڦلاڻي ڪم ۾ ڦلاڻي جو ھٿ آھي). مدد، واھر، سھائتا، ھمراهي. قابو، اختياري، قبضو.

The hand. A cubit.

• پاٻُوھِيو پُڇَنِ، ڪِٿي ھَٿُ حَبِيبَ جو، نيزي ھيٺان نِينھَن جَي، پاسي پاڻَ نَہ ڪَنِ، عاشِقَ اَجَلَ سامُھان، اُوچي ڳاٽِ اَچَنِ،…[ سُر ڪلياڻ - عشق ۽ معشوق ]
• ھَڻُ حَبِيبَ ھَٿُ کَڻِي، ٿيڪَ مَ، ٿورَو لاءِ، پِريَمِ تُنھِنجي گهاءِ، مَران تَہ مانُ لَھان.[ سُر يمن ڪلياڻ - حبيب ۽ طبيب ]
• ھَڻُ حَبِيبَ ھَٿُ کَڻِي، ٻَنگان لَھِي ٻاڻُ، ماڳھِين مُون مِنھُن ٿِئي، جهولِيءَ وِجهان پاڻُ، اِنَ پَرِ ساجَنَ ساڻُ، مانَ مُقابِلو…[ سُر يمن ڪلياڻ - حبيب ۽ طبيب ]
• سَرُ جو سَنڌِئو سَڄَڻين ٻَنگان ٻاڻُ ڀَري، وِئو وُجُودان نِڪِرِي ڪَڙِڪَڙِ ڪانُ ڪَري، پُڇو پيرَ ڀَري، تَہ ڪِ ٺَرِئو ھَٿُ…[ سُر يمن ڪلياڻ - باھ ۽ ساڙو ]
• ھِڪُ ھَڻي جو ھَٿُ کَڻِي، ٻِئو جو جَهلي گَهاءُ، اِنِهِيءَ سُورَ سَماءُ، آھي ٻِنِ ڄَڻَنِ کي.[ سُر يمن ڪلياڻ - پنا پڙهڻ ۽ ڪڙهڻ ]
• ھَرَ ھَرَ ھَٿُ مَ پاءِ، اِي ڳَنڍِ چُھِنڊِيءَ نَہ ڇُڙي، ڪوڙيِين وِڌا ڪيتِرا، اِنَ وَرَ مَنجِهہ مُنجَھاءِ، ھئَي ھئَي ڪَندا…[ سُر يمن ڪلياڻ - پريم پاٺ ]
• ايندين تان آءُ، ھَڻِي ھَٿُ پَڳَھَ ۾، لَڳي واءُ سُواءُ، سِڙُه سانباھِي نَہ سَھي.[ سُر سامونڊي - پڳھ ۽ سامونڊين سڱ ]
• سُپيرِيان جي تُرَھي، ٻُڏين ھَٿُ مَ لاءِ، صُباحَ تان چُونداءِ، تَہ اَسان تو اُڪارِئو.[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
• جانۡ ڪي ڪَنڌِيءَ ڪانھَنۡ، تانۡ تاڻي ٻڌِجِ تُرَھو، ھَٿُ پِريان جي ھَٿَ ۾، ٻي کي ڏِجِ مَ ٻانھَن، سَندِي ڪَپَرَ…[ سُر سھڻي - ترھو، ڪچو ۽ ڪنڀار ]
• جيڏِيُون جاجَڙَ لائِي، جِيءَ جَتَنِ سين، سا سَرَتِيُون سِيباڻِئامِ، تَنھِن جِيئَڻُ جالَ ڪِئومِ، مَھَرَ جا مَيَنَ جِي، سَنجهي ھَٿِ ھُيامِ،…[ سُر معذوري - وايون ]
• جَبَلَ سُڄَنِ جالَ، آڏا آرِيچَنِ کي، ھاڙِھي ڏُونھِن ھَٿُ کَڻِئو، ڇَپَرِ مِڙان ڇالَ، ڪيچِي وِئَڙمِ ڪالَهہ، تي ٿِي ڏُونگَرَ ڏورِيان.[ سُر ديسي - آڏ تراڇا جبل ]
• آئُون تي ڇُلان مَٿي ڇَپَرين، جي ٻاروچي ٻاجَهہ گهَڻِي، آئُون پَنھِنجي پِرِينءَ سين، ويندِيَسِ واڳَ وَڻِي، مَرُجان پوئِيمِ مُنھَن ۾،…[ سُر ديسي - وايون ]
• نَئُون نِينھُن لَڳوسِ، ڳَري ۽ ڳالِهيُون ڪَري، اورِيندي اَرٽَ سين، پُنهون يادِ پِيوسِ، پَھو پَٽِ ڪِريوسِ، ھُو ھَٿُ اوڏاھِين رَھِيو.[ سُر حسيني - ماءُ سان ڪلام ۽ ڪاوڙ ]
• واڄَٽَ ويراڳِيَنِ جا، مُون وَٽِ وَڏِي وَٿُ، سونُ سَڀوئِي سِڱيُون، پَسِي ڪِينَ مَ ڪَٿُ، ويساھي ويلَ ڪَھِين، پُورَڀِ ويندو پَٿُ،…[ سُر رامڪلي - آءٌ نہ جِيئندي ان ري ]
• ڍَڪَ ڍَڪِيندو مُون نَہ ڇَڏِيندو، شفيعُ شافِعُ سُپِرِين، اَنڌا اُونڌا آکُڙِئا، سَڀَ نِباھي نِيندو، وَٽان ويچارَنِ جي، داڙُو پاڻَ دَڙِيندو،…[ سُر بلاول - وايون ]
• جي مُون کي وَرَ وِھارِيين، مَٿي ھَٿُ ڏيئِي، پاڙي ۾ پيئِي، ھُوندَ ڪانڌَ ڪَمِيڻِي گهارِئان.[ سُر ليلا - ڏيئي جي ڏھاڳ ]
• وارِيءَ جِيئَن ويئِي، لَڄَ مُنھِنجِي لوڪَ ۾، جِيئَن اَٽَو پَئي پاڻِيءَ ۾، پَگهرِ جِي پيئِي، مَٿي ھَٿُ ڏيئِي، ڪانڌَ نَہ…[ سُر ليلا - ڏيئي جي ڏھاڳ ]
• ڪانڌَ ٻِئَنُون ڪيتِرا، مُون وَرُ وَڏِي وَٿُ، پاڻان ڏيئِي ھَٿُ، عَيبَ مُنھِنجا ڍَڪِئا.[ سُر ڏھر - نانءُ، ٻاجهہ ۽ ڪانڌ ]
• سُتي سَنڀِرِئوم، ڪو ڳُڻُ ٻاروچَنِ جو، ڪَنڌِ وِھاڻو ڀِنُو، ھَرِئو ھَٿُ ٿِئومِ، سَڄَڻُ يادِ پِئوم، جاڙَ جِيئان ٿِي جيڏِيُون.[ سُر رِپ - گُوندر ۽ ڪڪر منجهہ ڪپار ]
• پانڌِي سو مِڙئومِ، ھادِيءَ ھَٿُ ڏِنومِ، سائِين، سو سَچومِ مِيُون سو مِٺومِ، جَنھِن کي گهَڻو سارِيان، اَکَڻِ آيا سُپِرِين، ڪوڙيِين…[ سُر آسا - وايون ]
• اِيءَ ڪيسَر جِي ڪارِ، جِيئَن ھاٿيءَ کي ھَٿُ ھَڻي، جَي وِيھين واڳِيين ويڙھئو، توءِ لانجهو ڪِيمَ نِھارِ، ڪِلي ويرَ قَرارِ،…[ سُر ڪيڏارو - داستان پھريون ]
• ھاٿِي ھِمَٿَ سين ھَڻي، ھَرَڻا ھَٿُ نَہ ڏي، سامُهُون اَچي جَنِ کي، سي نِھوڙي نَي، اِنَ ڪيھَرِ ڪَنان ڪي، ڀَڳا…[ سُر ڪيڏارو - داستان پھريون ]
• ھِيري ھَٿُ وِڌائِين، ھِيري ھَٿُ کَنيائِين، اي مُون يا اللهُ ويھِي ساٽِينِ وِچَ ۾، نَوازِشَ نُورِيءَ جي، آھي تَماچِيءَ تائِين،…[ سُر ڪاموڏ - وايون ]
• ڪوھُ جاڳايَئِي جِنجِرِي، سُتَلَ تو ھَٿُ ھَڻِي، جُھ ڏاڙُون ٻَہ ڏارِيائين، تَہ ويندُئِي وِھُ وَڻِي، جَنِ جو ڌوڄُ ڌَڻِي، تُون…[ سُر ڪارايل - سَر، اوطاقون ۽ نانگ ]