سمجهي، سوجهي، جنھن کي ڄاڻ ھجي، ڄاڻيل ھجي، علم رکي، سڌ رکي، معلوم ھجي

Knew, aware, have knowing

• سِياري سِھَ راتِ ۾، جَا گهِڙي وَسَندي مِينھَن، ھَلو تَہ پُڇُون سُهڻِي، جَا ڪَرَ ڄاڻي نِينھَن، جَنھِن کي راتو ڏِينھَن،…[ سُر سھڻي - سانوڻ، سيارو گهڙي ۽ گهوري ]
• ڏِٺو مُحَرَمُ ماهُ، ٿِئو سَنڪو شَھزادَنِ ۾، ڄاڻي ھيڪُ اللهُ، پاڻَ وَڻَندِيون جو ڪَري.[ سُر ڪيڏارو - ڏٺو محرم ماھ ]
• آيو مُحَرَمُ ماهُ، عِزَتَ ٿِي اَمِيرَنِ کي، توشو ڪِيائُون تَوڻِ جو، ڪاٺِيُون پاڻِي گاھُ، ڄاڻي ھيڪُ اللهُ، مَڃِيائُون رَضا رَبَ…[ سُر ڪيڏارو - ڏٺو محرم ماھ ]
• سَڌَرَ سين سَڱُ ڪَري، پَرکَنڊينَ پيياسِ، ڪيرَ بِرَھمَڻِ ڪَنِ جي، ڪيرَ ڄاڻي ڪيڻاسِ؟ ھُوندَ نَہ سِنڌُ سُياسِ، پُرِيي ڪِيَسِ پَڌِرِي.[ سُر معذوري - ڪتا ۽ ڪوھ ]
• مُون ۾ عَيبَ اَپارَ، يارَ سَتارَ، آئُون جا، طامِعِ آھِيان توھَ جي. اَمُرَ اوڏِي نَہ وَڃان، نَھِيءَ ڪِيَسِ نِڪارَ، ھِنَ…[ سُر بلاول - وايون ]
• ڪَرِ ڪو ڀيرو ڪانڌَ، مُون نِماڻِيءَ جي نِجُهري، پَکَي ڇِنا پاندَ، ڳَنڍُ نَہ ڄاڻي ڪو ٻِئو.[ سُر ڏھر - نانءُ، ٻاجهہ ۽ ڪانڌ ]
• ڪا ڪِيرَتِ سَنڀاھِ، چارَڻَ چوٽاڻِيءَ مَڻي، وائِي ڄاڻي سَڀَڪا، جيڪا ڪَرِيين سا، لَنگها تُون لِيلاءِ، اَڳِئان اُنَڙَ ڄامَ جي.[ سُر جاجڪاڻي - سٻڙ، سيڪڙو ۽ مڱڻھار ]
• ٻولِيُون ٻيلي جُون ڪَري، پاسي ڀَرِ پِئو، سُڻائي سُتَنِ کي، وِھاڻِيءَ وِئو، ڄاڻي ڪِينَ ٻِئو، سُرُ سِکِئوئِي ھيڪِڙو.[ سُر جاجڪاڻي - سٻڙ، سيڪڙو ۽ مڱڻھار ]
• ڏَڏُ ٿِي گُهرُ، ڇَڏِ وِڄا جِي وائِي، سَمي راتِ سَنباھِئا، تازِي تو لائِي، جو ڄاڻي نَہ ڳائِيۡ، تَنھِن سين ٻيلي…[ سُر جاجڪاڻي - سٻڙ، سيڪڙو ۽ مڱڻھار ]
• ڄاڻين توءِ مَ ڄاڻُ، اِي دَرُ اَٻوجَهنِ جو، اِنَ دَرِ سيئِي اَگهِئا، جَنِ نَہ ڀانيو پاڻُ، رُونجهاڻِي راڄاڻُ، آھي اَٻوجَهنِ…[ سُر جاجڪاڻي - سٻڙ، سيڪڙو ۽ مڱڻھار ]
• ڪَٽُ نَہ ڄاڻي ڪِي ٻئو، مَدو ۽ موڳو، جو ماڻي نَہ جوڳو، تَنھِن کي مَولو مَليدا ڏي.[ سُر جاجڪاڻي - سٻڙ، سيڪڙو ۽ مڱڻھار ]
• هِڪَ سِرِي هِڪُ ساھُ، ٻِئو ناھِ جو ٻِئَنِ ڏِيان، ڄاڻي هيڪُ اللهُ، سو تان کيتَ خَرِيدَ ڪِئو.[ سُر مارئي - مارئي ملير جي ستي سيل ]
• جيڪَرَ ڄاڻي ڄامُ، تَہ ڪا نَوازِبِي نُورِي، سَندو مي مُقامُ، ھُوندَ سَمي سيراندِيءَ ڪِئو.[ سُر ڪاموڏ - تڙ تماچِي آيو ]