ٻارِ جي سنڌي معنيٰ
درياءَ يا سمنڊ جو اهڙو هنڌ جتي پاڻي ڦيرو کائي کائي تمام اونهون ٿي ويو هجي، اونهون، اوڙاھ. پاڻيءَ جي نارِ. سِيرَ پاڻيءَ جي.
ذريعو:ڀٽائي پيڊيا
English Meaning
A spot in the river where the water is deep and rushed round. One of the heaps of grain, as collected at harvest.
ٻارِ جا بيتن ۾ حوالا
ھِڪِي ٻانِهي چِتَ ۾، ٻِي سَنواري صاحِبُ،
ڪَڍي اُونِهي ڪُنَ مان، اِيءُ آگي جو عَجَبُ،
اِيءُ سائِينءَ جو سَبَبُ، جِيئَن ٻُڏا ڪَڍي ٻارِ مان.
[ سُر سريراڳ، سيوا ۽ سار، 21 ]
ڪَڍي اُونِهي ڪُنَ مان، اِيءُ آگي جو عَجَبُ،
اِيءُ سائِينءَ جو سَبَبُ، جِيئَن ٻُڏا ڪَڍي ٻارِ مان.
[ سُر سريراڳ، سيوا ۽ سار، 21 ]
مَدِيُون ڪَندي مانَ، ڪَنِي ڪَڏِھِين نَہ ڪِئا،
مَٺِيُون جَنِ جي مَنَ ۾، سي ھَڏِھِين ٿِئا حَيرانُ،
بُرا ٿِئا بَيرانُ، ٻيڙو ڀَڳُنِ ٻارِ ۾.
[ سُر سريراڳ، صراف ۽ جوھري، 5 ]
مَٺِيُون جَنِ جي مَنَ ۾، سي ھَڏِھِين ٿِئا حَيرانُ،
بُرا ٿِئا بَيرانُ، ٻيڙو ڀَڳُنِ ٻارِ ۾.
[ سُر سريراڳ، صراف ۽ جوھري، 5 ]
اَڄُ پُڻ وايُون ڪَنِ، وَڻِجارا وَڃَڻَ جُون،
ھَلَڻَ ھارا سُپِرِين، رُئان تان نَہ رَھَنِ،
آئُون جَهلِيندِي ڪيتِرو، آيَلِ سامُونڊِيَنِ،
پَڳَھَ ڇوڙي جَنِ، وِڌا ٻيڙا ٻارِ ۾.
[ سُر سامونڊي، وايون وڃڻ جون، 11 ]
ھَلَڻَ ھارا سُپِرِين، رُئان تان نَہ رَھَنِ،
آئُون جَهلِيندِي ڪيتِرو، آيَلِ سامُونڊِيَنِ،
پَڳَھَ ڇوڙي جَنِ، وِڌا ٻيڙا ٻارِ ۾.
[ سُر سامونڊي، وايون وڃڻ جون، 11 ]
دَھشَتَ دامَ دَرياھَ ۾، جِتِ ڪُنَنِ جو ڪَڙَڪو،
آيُمِ اُنَهِيءَ پارَ جو، دِلِ اَندَرِ ڌَڙَڪو،
ڀَڃي شَڪَ سَيِّدُ چئَي، سِيرَ سَندو سَڙَڪو،
ڪونِهي ڪاڻِيارِيُنِ جو، تاِر بِنان تَڙُڪو،
والِي ڪِجِ وَڙُڪو، تَہ ٻارِ لنگهِيان ٻاجَهہ سين.
[ سُر سھڻي، دھشت دام درياھَ، 11 ]
آيُمِ اُنَهِيءَ پارَ جو، دِلِ اَندَرِ ڌَڙَڪو،
ڀَڃي شَڪَ سَيِّدُ چئَي، سِيرَ سَندو سَڙَڪو،
ڪونِهي ڪاڻِيارِيُنِ جو، تاِر بِنان تَڙُڪو،
والِي ڪِجِ وَڙُڪو، تَہ ٻارِ لنگهِيان ٻاجَهہ سين.
[ سُر سھڻي، دھشت دام درياھَ، 11 ]
جَا ڪَچِي ڪانِي ڪانھَنۡ، سا ٻُڏَ ڪَڍي ٻارِ مان،
يا لنگهائي لَطِيفُ چئَي، يا ڌُرِئا ڪَري دانھَن،
ڪَماحَقَّہٗ ڪَکَنِ جِي، آھي ڳالِهہ اَڳانھَن،
جيڪي ڏي ٻُڏَنِ ٻانھَن، نَہ تَہ ساڻَنِ وَڃي سِيرَ ۾.
[ سُر سھڻي، ترھو، ڪچو ۽ ڪنڀار، 2 ]
يا لنگهائي لَطِيفُ چئَي، يا ڌُرِئا ڪَري دانھَن،
ڪَماحَقَّہٗ ڪَکَنِ جِي، آھي ڳالِهہ اَڳانھَن،
جيڪي ڏي ٻُڏَنِ ٻانھَن، نَہ تَہ ساڻَنِ وَڃي سِيرَ ۾.
[ سُر سھڻي، ترھو، ڪچو ۽ ڪنڀار، 2 ]
ھوئِجِ ھوشِيارِ، خَبَرِدارِ، تِرِڪَڻِ آھي تَڙَ ۾،
کَڏُون کُوٻا چِڪَ چِڪَندِيُون، تان ڪِي نَئِي نِھارِ،
آڌِيءَ سي آکُڙَندِيُون، اَکِيُون جَنِ ڪَپارِ،
مُون سُئو مَلاحَنِ کان، تَڙَ اَڙانگا تارِ،
پَڪو کَڻِجِ پاڻَ سين، پِرِين تُنھِنجو پارِ،
کُوءِ آتَڻُ، ٻَنِ جيڏِيُون، ڏيراڻِيون ڏُئَارِ،
ھوتُ ھَلَندِنِ کَٽِئو، وِھَڻُ مُنڌَ وِسارِ،
ويندي واٽاڙُوئَن کي، پَٽِيءَ ڪِيمَ پَچارِ،
پُوندِيئَن مُنھِن، ميھارَ جي، ڏَمَ وَٽِ ڏِينھُن مَ گهارِ،
ساھَڙَ کي سُڻُ سُهڻِي ٻِڇَلِ آڏِي ٻارِ،
تارِ تَرَندِينءَ لُڙُ لَنگهَندينءَ عِشقَ جي آڌارِ،
پاندُ مَ ڇَڏجِ پِرِينءَ جو، پِھِين جي پاتارِ،
ٿِيندُءِ سَڏُ ساھَڙَ جو، توڏِي ٿِيءُ تيارِ.
[ سُر سھڻي، وايون، 16 ]
کَڏُون کُوٻا چِڪَ چِڪَندِيُون، تان ڪِي نَئِي نِھارِ،
آڌِيءَ سي آکُڙَندِيُون، اَکِيُون جَنِ ڪَپارِ،
مُون سُئو مَلاحَنِ کان، تَڙَ اَڙانگا تارِ،
پَڪو کَڻِجِ پاڻَ سين، پِرِين تُنھِنجو پارِ،
کُوءِ آتَڻُ، ٻَنِ جيڏِيُون، ڏيراڻِيون ڏُئَارِ،
ھوتُ ھَلَندِنِ کَٽِئو، وِھَڻُ مُنڌَ وِسارِ،
ويندي واٽاڙُوئَن کي، پَٽِيءَ ڪِيمَ پَچارِ،
پُوندِيئَن مُنھِن، ميھارَ جي، ڏَمَ وَٽِ ڏِينھُن مَ گهارِ،
ساھَڙَ کي سُڻُ سُهڻِي ٻِڇَلِ آڏِي ٻارِ،
تارِ تَرَندِينءَ لُڙُ لَنگهَندينءَ عِشقَ جي آڌارِ،
پاندُ مَ ڇَڏجِ پِرِينءَ جو، پِھِين جي پاتارِ،
ٿِيندُءِ سَڏُ ساھَڙَ جو، توڏِي ٿِيءُ تيارِ.
[ سُر سھڻي، وايون، 16 ]
مَدَتَ ٿِيءُ ميھارَ يارَ، ساھَڙَ سائِرَ سِيرَ ۾،
اُونها ڪُنَ اَتانگهَہ تَڙَ، اولِي ھَڻُ آڌارَ،
ڏِينھَن ڏُھلا ڏَمَ سين، آئُون آھِيان اَوِھان ڌارَ،
ٻِڇَلِ ٻانڌِي ٻارِ ڪَري اُتِ اُبَتا آرَ،
تَنھِن ۾ گِهڙِي سُهڻِي آڳَھَ ريءَ آڌارَ،
ڪارِي راتِ ڪَچو گهَڙو، توڏِيءَ ڪِي تَنوارَ،
سَنڀُوڙو سِيڻاھِ سين، سِگهو رَسُ سَنگهارَ،
اوراڙان آھُون ڪَري، پَھچان شالَ پَراڙَ،
سُڻِئو جهانءِ جِهڄي ھِنيُون، سانڀارا سَنڀارَ،
آيَمِ ريلي ريءَ سين، اَلا تو اَھارَ،
تارِ تَرَندِيَسِ پِرِين پَسَندِيَسِ، ويندِيَسِ وَٽِ وَڇارَ،
پُورِيندِيَسِ پارَ مَڻِي، سَھِسين جَي سيسارَ،
گولِي گهاگهائي، جَکَنِ ٿا جانارَ.
[ سُر سھڻي، وايون، 17 ]
اُونها ڪُنَ اَتانگهَہ تَڙَ، اولِي ھَڻُ آڌارَ،
ڏِينھَن ڏُھلا ڏَمَ سين، آئُون آھِيان اَوِھان ڌارَ،
ٻِڇَلِ ٻانڌِي ٻارِ ڪَري اُتِ اُبَتا آرَ،
تَنھِن ۾ گِهڙِي سُهڻِي آڳَھَ ريءَ آڌارَ،
ڪارِي راتِ ڪَچو گهَڙو، توڏِيءَ ڪِي تَنوارَ،
سَنڀُوڙو سِيڻاھِ سين، سِگهو رَسُ سَنگهارَ،
اوراڙان آھُون ڪَري، پَھچان شالَ پَراڙَ،
سُڻِئو جهانءِ جِهڄي ھِنيُون، سانڀارا سَنڀارَ،
آيَمِ ريلي ريءَ سين، اَلا تو اَھارَ،
تارِ تَرَندِيَسِ پِرِين پَسَندِيَسِ، ويندِيَسِ وَٽِ وَڇارَ،
پُورِيندِيَسِ پارَ مَڻِي، سَھِسين جَي سيسارَ،
گولِي گهاگهائي، جَکَنِ ٿا جانارَ.
[ سُر سھڻي، وايون، 17 ]
سَتِي ٿِيءُ مَ سُهڻِي، لَنڊِي ٿِي لُڏيجِ،
چَيو ڪَري چَگهَہ جو، آڌِيءَ راتِ اُٿيجِ،
ريھِين ٻارِ ٻُڏيجِ، ڍَڪَڻَ ۾ ڍُڪُ ڀَري.
[ سُر سھڻي، جيئري، ساھڙ ڌاران، 29 ]
چَيو ڪَري چَگهَہ جو، آڌِيءَ راتِ اُٿيجِ،
ريھِين ٻارِ ٻُڏيجِ، ڍَڪَڻَ ۾ ڍُڪُ ڀَري.
[ سُر سھڻي، جيئري، ساھڙ ڌاران، 29 ]
ٻَرِي تَہ ٻارِ، ڦُوڪِ تَہ لَڳي اَنبَرين،
ھِتي جي ھُوئَڻَ جُون، وَٿُون سَڀَ وِسارِ،
سَمُورِي سَرڪارِ، نيئِي رَکِجِ نانھِ ۾.
[ سُر حسيني، ڇپر، لوٺيي، حُج ۽ ھاءِ، 26 ]
ھِتي جي ھُوئَڻَ جُون، وَٿُون سَڀَ وِسارِ،
سَمُورِي سَرڪارِ، نيئِي رَکِجِ نانھِ ۾.
[ سُر حسيني، ڇپر، لوٺيي، حُج ۽ ھاءِ، 26 ]
جَي ڀانيَين جوڳِي ٿِيان، تَہ دِلِ ۾ ديڳِ چاڙِه،
جيرا جِگرَ بُڪِيُون، ڦِڦِڙَ ڦوڙي ٻارِ،
تَہ قادِرُ تُنھِنجِي ڪارِ، خالِقُ خالِي نَہ ڪَري.
[ سُر رامڪلي، جي ڀانيَين جوڳِي ٿِيان، 14 ]
جيرا جِگرَ بُڪِيُون، ڦِڦِڙَ ڦوڙي ٻارِ،
تَہ قادِرُ تُنھِنجِي ڪارِ، خالِقُ خالِي نَہ ڪَري.
[ سُر رامڪلي، جي ڀانيَين جوڳِي ٿِيان، 14 ]
English Meaning
A spot in the river where the water is deep and rushed round. One of the heaps of grain, as collected at harvest.